Απόφ. Αρείου Πάγου 2132/2009 (01/07/2009)

Για τη λύση της εργασίας των εξαναγκαστικών προσληφθέντων από τις επιχειρήσεις.

Α.Π. 2132/2009 (Τμ. Β1 Πολ.)
Προεδρεύων: ΗΛ. ΓΙΑΝΝΑΚΑΚΗΣ, Αντιπρόεδρος
Εισηγητής: ΝΙΚ. ΠΑΣΣΟΣ, Αρεοπαγίτης

Θέμα:

Για τη λύση της εργασίας των εξαναγκαστικών προσληφθέντων από τις επιχειρήσεις.

δεν αρκεί η απόφαση του Νομάρχη, αλλά απαιτείται και καταγγελία από την επιχείρηση της εργασίας των

ΙΙ. Κατά το άρθρο 1, παρ. 4, N. 1648/1986 για την προστασία πολεμιστών, αναπήρων - θυμάτων πολέμου και μειονεκτούντων προσώπων (ο οποίος καταργηθείς με το άρθρο 15 N. 2643/1998, που τον αντικατέστησε, ίσχυε μέχρι την 28.9.1998, δηλ. κατά τον εδώ κρίσιμο χρόνο) στις προστατευτικές διατάξεις του νόμου αυτού υπάγονται και τ΄ αναφερόμενα στην ως άνω διάταξη, όπως αυτή συμπληρώθηκε με την ΔΙΠΠΠ/Φ. 1/9390/1988 απόφαση του Υπουργού Προεδρίας της Κυβέρνησης (ΦΕΚ 768/1988 τ. Β΄, η οποία κυρώθηκε από τότε που εκδόθηκε με το άρθρο 26, N. 1876/1990), πρόσωπα, μεταξύ των οποίων και τέκνα πολυτέκνων οικογενειών.

Κατά το άρθρο 2, παρ. 1, του ίδιου νόμου οι αναφερόμενες σ΄ αυτό επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις που απασχολούν προσωπικό άνω των 50 ατόμων υποχρεούνται να προσλαμβάνουν, κατά τα΄ αναφερόμενα εκεί ποσοστά, πρόσωπα που προστατεύονται από το προηγούμενο άρθρο, ανεξάρτητα αν υπάρχουν ή όχι κενές θέσεις, η τοποθέτηση δε των προσώπων αυτών γίνεται κατ΄ άρθρο 4, παρ. 1, του ως άνω νόμου από την Επιτροπή του άρθρου 8, ισχύει για την περιφέρεια της Νομαρχίας που τους τοποθέτησε και είναι υποχρεωτική για τον εργοδότη.

Κατά την παρ. 3 του ιδίου ως άνω άρθρου 4 ο τοποθετούμενος υποχρεούται, μέσα σε έναν μήνα από την κοινοποίηση της απόφασης για την τοποθέτησή του, να παρουσιασθεί στην επιχείρηση κα ν΄ αναλάβει υπηρεσία.

Εξάλλου, κατ΄ άρθρο 10, παρ. 4, του αυτού νόμου κατά των αποφάσεων των Επιτροπών του άρθρου 8 αυτού χωρεί προσφυγή στην Δευτεροβάθμια Επιτροπή, για τη νομιμότητα ή σκοπιμότητα της τοποθέτησης, εκ μέρους του υπόχρεου εργοδότη, του προστατευομένου από το νόμο προσώπου και κάθε τρίτου που έχει έννομο συμφέρον, στην αρμοδιότητα δε των Επιτροπών αυτών ανήκουν η ανάκληση της τοποθέτησης και οι σχετικές με αυτήν αμφισβητήσεις (άρθρο 9).

Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται, ότι μεταξύ του εργοδότη που υπόκειται στην υποχρέωση πρόσληψης και του μισθωτού που προστατεύεται και τοποθετείται σ΄ αυτόν συνάπτεται σύμβαση αναγκαστικής για τον εργοδότη εργασίας, την δικαιοπρακτική βούληση του οποίου αναπληρώνει η απόφαση της Επιτροπής, η σύμβαση δε αυτή εργασίας τελειούται με την εμφάνιση του τοποθετηθέντος μισθωτού για ανάληψη εργασίας.

Ο εργοδότης αποκρούοντας την πραγματική και προσήκουσα προσφορά των υπηρεσιών του μισθωτού καθίσταται υπερήμερος και οφείλει σ΄ εκείνον μισθούς υπερημερίας κατ΄ άρθρου 656 Α.Κ., μη δικαιούμενος να ερευνήσει και αυτός την συνδρομή των απαιτουμένων για την πρόσληψη του μισθωτού προϋποθέσεων, αφού η πρόσληψη του μισθωτού έχει τελειωθεί με την εμπρόθεσμη εμφάνισή του στον υπόχρεο εργοδότη σύμφωνα με τις προδιαληφθείσες διατάξεις του ν. 1648/1986 που υπερισχύουν από κάθε άλλη διάταξη ή αντίθετη ρύθμιση.

Περαιτέρω, κατ΄ άρθρο 2, παρ. 5, του ιδίου ως άνω νόμου ο αρμόδιος νομάρχης με απόφασή του, ύστερα από γνώμη της Επιτροπής του άρθρου 8 και μετά από αίτηση της ενδιαφερομένης επιχείρησης, μπορεί ν΄ απαλλάσσει από την υποχρέωση πρόσληψης ή να περιορίζει το ποσοστό υποχρεωτικής πρόσληψης σε επιχειρήσεις που έχουν ουσιαστικά αναστείλει τις εργασίες τους ή δεν μπορούν να συνεχίσουν επωφελώς τη λειτουργία τους.

Στην περίπτωση αυτή λύεται υποχρεωτικά η σχέση εργασίας όλων ή ορισμένων από εκείνους που έχουν τοποθετηθεί αναγκαστικά, αν δε ο νομάρχης αποφασίσει την μείωση του ποσοστού πρόσληψης, καθορίζει επίσης και τα κριτήρια των προσώπων που θ΄ απολυθούν.

Τέλος, σύμφωνα με το άρθρο 11, παρ. 1, εδ. δ΄, του ως άνω νόμου η σχέση εκείνων που τοποθετούνται με τις διατάξεις αυτού κ.λπ. λύεται, εκτός των άλλων περιπτώσεων που δεν ενδιαφέρουν εδώ, με καταγγελία της σχέσης εργασίας, αν έχει εκδοθεί απόφαση του νομάρχη σύμφωνα με την προαναφερθείσα διάταξη του άρθρου 2, παρ. 5.

Από τον συνδυασμό των τελευταίων αυτών διατάξεων, δηλ. των άρθρων 2, παρ. 5, και 11, παρ. 1δ, Ν. 1648/1986, προκύπτει αναμφίβολα, ότι σε περίπτωση έκδοσης απόφασης του νομάρχη περί απαλλαγής από την υποχρέωση πρόσληψης ή περί περιορισμού του ποσοστού υποχρεωτικής πρόσληψης σε σχέση με τις προαναφερθείσες επιχειρήσεις, η σχέση εργασίας των ατόμων που έχουν προσληφθεί αναγκαστικά (όλων ή ορισμένων εξ αυτών) λύεται υποχρεωτικά μεν όχι όμως και αυτοδικαίως αλλ΄ απαιτείται καταγγελία της σχέσης εργασίας αυτών, όπως συνάγεται ειδικότερα από την ρητή και σαφή διάταξη του άρθρου 11, παρ. 1 δ΄, Ν. 1648/1986, τηρουμένων, επομένως, των διατάξεων των άρθρων 1, Ν. 2112/1920, 1 του Β.Δ. της 16/18.7.1920 και 1, Ν. 3198/1955.

Στην προκειμένη περίπτωση [παραλείπεται το κείμενο].