Αθήνα 4 Σεπτεμβρίου 2001
Αρ. Πρωτ. Τ01/652/37
Εγκύκλιος Αρ.: 76
Μη κανονική υπαγωγή ασφάλισης στον κλάδο ΙΚΑ-ΤΕΑΜ.
Σας κοινοποιούμε την με αριθμ. 7/805/19.6.2001 Απόφαση Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΦΕΚ 832/29/6/2001 τ.Β) με θέμα:
"Υπαγωγή προσώπων στην ασφάλιση του οικείου φορέα επικουρικής ασφάλισης για χρονικές περιόδους μη κανονικής ασφάλισής τους στον κλάδο ΙΚΑ-ΤΕΑΜ" και σας γνωρίζουμε τα εξής:
ΠΡΟΪΣΧΥΟΥΣΑ ΔΙΑΤΑΞΗ
Η έκδοση της ανωτέρω Υπουργικής Απόφασης, είχε προβλεφθεί από την παρ. 5 του άρθρου 15 του Ν. 1976/91 μετά από σύμφωνη γνώμη των Δ.Σ των φορέων Επικουρικής Ασφάλισης, με σκοπό τον καθορισμό των προϋποθέσεων για την αποφυγή μη κανονικής υπαγωγής ασφάλισης προσώπων, που θα ασφαλισθούν μετά την ισχύ του ανωτέρω νόμου (4/12/91), για επικουρική σύνταξη, καθώς και ο τρόπος αντιμετώπισης περιπτώσεων μη κανονικής ασφάλισης.
Μέχρι σήμερα αντιμετωπίζαμε τις περιπτώσεις κακής υπαγωγής στην ασφάλιση του ΙΚΑ-ΤΕΑΜ, εφόσον η αμφισβήτηση είχε γίνει εμπρόθεσμα (μέχρι 3/12/92), στα πλαίσια των διατάξεων του άρθρου 15 του Ν. 1976/91 και με βάση τις οδηγίες της με αρ. 42/92 εγκ. της Δ/νσης μας.
Σύμφωνα με τις ανωτέρω οδηγίες οι περιπτώσεις κακής υπαγωγής ασφάλισης στο ΙΚΑ-ΤΕΑΜ που συντελέσθηκαν από 4/12/91 και μετά, καθώς και χρόνος κακής υπαγωγής, λιγότερος των δύο (2) ετών ή εξακοσίων (600) ημερών εργασίας (μέχρι 4/12/91 που δεν είχε αμφισβητηθεί έως 3/12/92), έπρεπε να αντιμετωπισθούν με ακύρωση ασφάλισης και επιστροφή εισφορών, (με εφαρμογή των διατάξεων περί πενταετούς παραγραφής) ως αχρεωστήτως καταβληθείσες.
ΚΟΙΝΟΠΟΙΟΥΜΕΝΗ ΔΙΑΤΑΞΗ
Στο άρθρο 1 παρ. 1 της ανωτέρω Υπουργικής Απόφασης ορίζεται ότι: για τις περιπτώσεις των ασφαλισμένων που έχουν ασφαλισθεί ή θα ασφαλισθούν στον κλάδο ΙΚΑ-ΤΕΑΜ, μετά την 4/12/91, ενώ έπρεπε να ασφαλισθούν σε άλλο φορέα, οι ασφαλιστικές εισφορές εργαζομένων και εργοδοτών, που κατεβλήθησαν σ΄ αυτό, μεταφέρονται στο Ταμείο ή Κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης που θα υπαχθούν εντόκως, με το προβλεπόμενο από το άρθρο 40 του Ν. 1846/51 επιτόκιο, όπως ισχύει κατά τον χρόνο της μεταφοράς και ο χρόνος ασφάλισης που αναλογεί στις εισφορές αυτές, καθίσταται χρόνος ασφάλισης του νέου Ταμείου, λογαριασμού ή κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης.
Εάν στο Ταμείο, κλάδο ή λογαριασμό επικουρικής ασφάλισης που θα υπαχθούν οι ασφαλισμένοι, ισχύουν μεγαλύτερα ποσοστά ασφαλιστικών εισφορών (ασφαλισμένου και εργοδότη) από τα προβλεπόμενα στον κλάδο ΙΚΑ-ΤΕΑΜ, ο εργοδότης υποχρεούται να καταβάλλει την επιπλέον διαφορά ασφαλιστικών εισφορών, που υπολογίζεται σύμφωνα με τις καταστατικές διατάξεις του νέου φορέα, χωρίς επιβολή προσθέτων τελών.
Τα ποσά που προκύπτουν από την ενδεχόμενη υποχρέωση καταβολής επιπλέον διαφοράς ποσοστών ασφαλιστικών εισφορών, εξοφλούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 61 του Ν. 2676/99 όπως ισχύουν.
ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ ΝΟΜΙΜΟΤΗΤΑΣ
Η αμφισβήτηση για την νομιμότητα της ασφάλισης, των αναφερομένων στην παρ. 1 της ανωτέρω Υπουργικής Απόφασης προσώπων στον κλάδο ΙΚΑ-ΤΕΑΜ, είναι δυνατόν να εγερθεί από τα πρόσωπα αυτά ή τους εργοδότες τους (μετά από ένσταση, αίτηση ή απλή δήλωσή τους) ή από το κατά περίπτωση οικείο Ταμείο (μετά την έκδοση Π.Ε.Ε. ή εκθέσεις ελέγχων των αρμοδίων ελεγκτικών οργάνων του Ταμείου) από όπου προκύπτει η χρονική περίοδος μη κανονικής ασφάλισης των ανωτέρω προσώπων στον κλάδο ΙΚΑ-ΤΕΑΜ.
ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗΣ
Το οικείο κατά περίπτωση Ταμείο, κλάδος ή λογαριασμός που θα έπρεπε να υπαχθούν τα ανωτέρω πρόσωπα σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, προσδιορίζεται με απόφαση των αρμοδίων οργάνων των ενδιαφερομένων φορέων.
Σε περίπτωση διαφωνίας αυτών το θέμα επιλύεται (μετά από παρέμβαση της Δ/νσης μας στην 3μελή επιτροπή) με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων μετά από γνωμοδότηση του Συμβουλίου Κοινωνικής Ασφάλισης.
ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΕΙΣΦΟΡΩΝ
Σύμφωνα με την παρ. 3 της ανωτέρω Υπουργικής Απόφασης, "σε κάθε περίπτωση οι μεταφερόμενες ασφαλιστικές εισφορές δεν είναι δυνατόν να αναδράμουν σε χρονική περίοδο πέραν της δεκαετίας από την έγερση της αμφισβήτησης για την νομιμότητα της ασφάλισης στον κλάδο ΙΚΑ-ΤΕΑΜ.
Περιπτώσεις ασφαλισμένων της παρ. 1, οι οποίες έχουν κριθεί ή η επιστροφή ασφαλιστικών εισφορών για την ακύρωση της ασφάλισής τους στον κλάδο ΙΚΑ-ΤΕΑΜ έχει περιορισθεί στην πενταετία από το χρόνο κατά τον οποίο αυτές κατέστησαν απαιτητές, επανακρίνονται με τις διατάξεις των παρ. 1 και 2".
Στις περιπτώσεις αυτές θα πρέπει να επανεξετασθούν οι εκδοθείσες αποφάσεις, να ακυρωθεί η ασφάλιση και να μεταφερθούν εντόκως , προς 5% όπως ορίζει το άρθρο 40 του N. 1846/51 στον άλλο φορέα, εισφορές που ανάγονται στο προγενέστερο της πενταετίας διάστημα, οι οποίες δεν επεστράφησαν στον εργοδότη ή τον ασφαλισμένο, (εφόσον οι περιπτώσεις αυτές αντιμετωπίσθηκαν ως αχρεωστήτως καταβληθείσες), πλην όμως όχι πέραν της δεκαετίας από την έγερση της αμφισβήτησης.
Ευνόητο είναι ότι μεταφέρονται εισφορές, οι οποίες κατεβλήθησαν στο ΙΚΑ-ΤΕΑΜ και όχι όσες απλώς βεβαιώθηκαν με Π.Ε.Ε. χωρίς να εξοφληθούν μέχρι σήμερα.
• Για την διευκόλυνσή σας αναφέρουμε τα εξής παραδείγματα:
1) ΠΕΕ που οφείλεται στο σύνολό της: αντιμετωπίζεται με ακύρωση της εκδοθείσας πράξης χωρίς μεταφορά εισφορών.
2) ΠΕΕ με μερική ή ολική εξόφληση: αντιμετωπίζεται με έντοκο μεταφορά των εισπραχθέντων ποσών και ακύρωση της ΠΕΕ.
3) Περιπτώσεις που αντιμετωπίσθηκαν με μεταφορά εισφορών (αντί επιστροφής αχρεωστήτως καταβληθεισών εισφορών) χωρίς την έντοκο μεταφορά στον άλλο φορέα, αντιμετωπίζονται πλέον μόνο με την μεταφορά τόκων στο άλλο Ταμείο.
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΚΥΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΕΙΣΦΟΡΩΝ
Για την ακυρωτική διαδικασία και διαδικασία μεταφοράς εισφορών είναι απαραίτητο πριν την έκδοση της ακυρωτικής απόφασης (αρμόδιο Υποκ/μα περιοχής εργασίας) και της αντίστοιχης μεταφοράς των εισφορών στο αρμόδιο Ταμείο:
α) • Να αναζητούνται τα Δ.Α.Τ.Ε., τα Α.Δ.Ε. ή τα Α.Β.Α. των ασφαλισμένων.
• Να επισημαίνεται σ΄ αυτά ο χρόνος ασφάλισης του ΙΚΑ-ΤΕΑΜ που θα ακυρωθεί.
• Να κοινοποιείται η ακυρωτική απόφαση, στο Μητρώο του Υποκαταστήματος για να γίνει αναγγελία στην μηχανογράφηση, εφόσον τα ΔΑΤΕ έχουν ανακεφαλαιωθεί, καθώς και στον ασφαλισμένο.
• Στην περίπτωση αυτή η ακύρωση θα απεικονίζεται με ευδιάκριτη εγγραφή στο ΔΑΤΕ του ασφαλισμένου ή με ειδική σφραγίδα που θα περιλαμβάνει τα εξής στοιχεία: αριθμό απόφασης, χρονική περίοδο, ημέρες ασφάλισης που ακυρώνονται και ποσό εισφορών (εργοδότη και ασφαλισμένου) που μεταφέρθηκαν στον αρμόδιο επικουρικό φορέα.
β) Στις εξαιρετικές περιπτώσεις όπου αποδεικνύεται ότι ο εργοδότης αδυνατεί να προσκομίσει τα ΔΑΤΕ των ασφαλισμένων ή λείπει μέρος αυτών, για να επιτευχθεί η ακυρωτική διαδικασία και η διαδικασία μεταφοράς εισφορών:
Πρέπει απαραίτητα να γνωρίζουμε τον Α.Μ του ασφαλισμένου ή των ασφαλισμένων.
Στη συνέχεια να κοινοποιείται η ακυρωτική απόφαση στο Μητρώο του Υποκαταστήματος για τις δικές του ενέργειες και στο υποκατάστημα αρχικής απογραφής βάσει του Α.Μ.
Η έλλειψη του Α.Μ. καθιστά εξ΄ αντικειμένου αδύνατη την ολοκλήρωση των διαδικασιών ακύρωσης - μεταφοράς των εισφορών.
γ) Σε κάθε μία από τις ανωτέρω περιπτώσεις πρέπει η απόφαση να κοινοποιείται στο Υποκατάστημα αρχικής απογραφής.
ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ
Σύμφωνα με το άρθρο 2 της ανωτέρω Υπουργικής Απόφασης:
1. "Οι διατάξεις του άρθρου 1, δεν έχουν εφαρμογή στις περιπτώσεις ασφαλισμένων, οι οποίοι έχουν συνταξιοδοτηθεί από τον κλάδο ΙΚΑ-ΤΕΑΜ ή έχουν υποβάλει στον κλάδο αίτηση συνταξιοδότησής τους.
2. Ασφαλισμένοι, οι οποίοι εμπίπτουν στην υποχρεωτική ρύθμιση της παρ. 1 του άρθρου 1 και κατά την ημερομηνία της προβλεπόμενης ακύρωσης της ασφάλισής τους στον κλάδο ΙΚΑ-ΤΕΑΜ, έχουν συμπληρώσει την ηλικία των πενήντα πέντε (55) ετών, δύνανται να ζητήσουν την εξαίρεσή τους από την εφαρμογή αυτής, με αίτηση που πρέπει να υποβληθεί εντός έξι (6) μηνών από την ανωτέρω ημερομηνία. Η αίτηση υποβάλλεται στον κλάδο (ΙΚΑ-ΤΕΑΜ και στο Ταμείο, κλάδο ή Λογαριασμό Επικουρικής Ασφάλισης, που έπρεπε να υπαχθούν και σε καμία περίπτωση δεν ανακαλείται.
Εφόσον υποβληθεί αίτηση εξαιρέσεως, ο χρόνος ασφάλισης στον κλάδο ΙΚΑ-ΤΕΑΜ παραμένει ισχυρός και οι ασφαλισμένοι συνεχίζουν την ασφάλισή τους σ΄ αυτόν".
Για να τύχουν εφαρμογής οι διατάξεις του άρθρου 2 της ανωτέρω Υπουργικής Απόφασης και προκειμένου να ενημερωθούν οι ασφαλισμένοι, παρακαλούμε, η γνωστοποίηση να γίνεται από τις υπηρεσίες μας με την χορήγηση αίτησης - δήλωσης στους εργοδότες, κατά την ημερομηνία της προβλεπόμενης ακύρωσης των ΔΑΤΕ, για την δυνατότητα επιλογής των απασχολουμένων τους (βλ. σχετικό υπόδειγμα).
`Αμεση μεταφορά εισφορών μπορεί να γίνει μόνον εφόσον διαπιστώνεται από τα ΔΑΤΕ ότι οι ασφαλισμένοι δεν έχουν συμπληρώσει το 55° έτος της ηλικίας των.
