Omega Tax. Εγχειρίδιο 1033/2002 (20/02/2002)

Εγχειρίδιο 1033/2002 (20/02/2002)

Επανέκδοση Εγχειριδίου, έτους 2002, με τις απαντήσεις στα συνήθη ερωτήματα των πολιτών, σε θέματα αρμοδιότητας των Δ.Ο.Υ.

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ	Αθήνα 20 Φεβρουαρίου 2002
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ	Αρ.Πρωτ.: 1016588/353/0006Δ
ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ Δ/ΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ Δ΄

ΘΕΜΑ:

1.- Σας στέλνουμε συνημμένα για ενημέρωση και εξυπηρέτηση σας, Εγχειρίδιο απαντήσεων στα συνηθέστερα υποβαλλόμενα ερωτήματα των πολιτών προς τις Δ.Ο.Υ. έκδοσης έτους 2002.

Η έκδοση του Εγχειριδίου αυτού αποτελεί επικαιροποίηση και βελτίωση της ύλης του αντίστοιχου Εγχειριδίου έτους 2001 (το οποίο έχει αποσταλεί στις Υπηρεσίες σας με τα αριθ. 1017707/211/0006Δ/16.2.2001 και 1028009/314/0006Δ/16.3.2001 έγγραφα μας) και ειδικότερα σ΄ αυτό έχουν περιληφθεί:

α) οι αναγκαίες προσαρμογές των απαντήσεων στις επελθούσες μεταβολές της νομοθεσίας,

β) οι μετατροπές και αναπροσαρμογές των χρηματικών ποσών σε ΕΥΡΩ,

γ) οι αναγκαίες βελτιώσεις της ύλης των απαντήσεων και οι προσθήκες νέων ερωτήσεων με τις αντίστοιχες απαντήσεις τους, που προτάθηκαν από τις καθ΄ ύλη αρμόδιες Διευθύνσεις για να ενταχθούν σ΄ αυτό, με σκοπό την πληρέστερη ενημέρωση των πολιτών.

2.- Η επικαιροποίηση (προσαρμογή στις αναγκαίες μεταβολές, προσθήκες και βελτιώσεις) του περιεχομένου του Εγχειριδίου απαντήσεων στα συνήθη ερωτήματα των πολιτών, έγινε από τις καθ΄ ύλη αρμόδιες Διευθύνσεις (Φορολογίας Εισοδήματος, Φορολογίας Κεφαλαίου, Φόρου Προστιθέμενης Αξίας, Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων, Τελών & Ειδικών Φορολογιών, Μητρώου και Ελέγχου) του Υπουργείου Οικονομικών.

3.- Η έκδοση του παραπάνω Εγχειριδίου εντάσσεται στο πλαίσιο της προσπάθειας που καταβάλει το Υπουργείο Οικονομικών προκειμένου:

α) να καλύψει τις αυξημένες ανάγκες ενημέρωσης των πολιτών,

β) να συμβάλει ουσιαστικά στη βελτίωση της λειτουργίας και την αύξηση της παραγωγικότητας των Δ.Ο.Υ., καθώς και τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας των υπαλλήλων τους και

γ) να υποβοηθήσει το έργο των υπαλλήλων που στελεχώνουν:

(i) τα Γραφεία Ενημέρωσης Πολιτών (Γ.Ε.ΠΟ.) που λειτουργούν στις Δ. Ο.Υ. κατά την περίοδο υποβολής των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος,

(ii) το Γραφείο Επικοινωνίας και Πληροφόρησης Πολιτών (Γ.Ε.Π.ΠΟ) της Κεντρικής Υπηρεσίας του Υπουργείου, που λειτουργεί καθ΄ όλη τη διάρκεια του έτους

(iii) τα Γραφεία Πληροφόρησης και Εξυπηρέτησης Πολιτών, που λειτουργούν πιλοτικά, κατά τις απογευματινές ώρες, στις Δ.Ο.Υ. Χολαργού, Γλυφάδας, Α΄ Πειραιά (Α΄, Β΄) και Α΄ Περιστερίου.

4.- Οι Προϊστάμενοι των Δ.Ο.Υ. της χώρας, στις οποίες κοινοποιείται το παρόν, με αντίτυπα του παραπάνω Εγχειριδίου, παρακαλούνται να διαθέσουν από ένα αντίτυπο σε κάθε Τμήμα ή Γραφείο αυτής, καθώς και στο Γραφείο Ενημέρωσης Πολιτών (Γ.Ε.ΠΟ.), για την υποστήριξη του έργου των υπαλλήλων τους, στην καλύτερη πληροφόρηση των πολιτών.

5.- Τέλος σας πληροφορούμε ότι, το Υπουργείο Οικονομικών θα φροντίσει για τον εμπλουτισμό της ύλης του παραπάνω Εγχειριδίου και με νέα συνηθέστερα ερωτήματα που υποβάλλονται από τους πολίτες στις Δ.Ο.Υ., για την καλύτερη ενημέρωση αυτών και την παροχή ουσιαστικής βοήθειας στην εκπλήρωση των σχετικών τους υποχρεώσεων.

Συνημμένα: Αντίτυπα του Εγχειριδίου, στις ποσότητες που αναφέρονται στον Πίνακα Διανομής, για κάθε αποδέκτη

Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ
ΝΙΚΟΣ ΣΤΑΥΡΙΑΝΑΚΗΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΔΙΟΙΚ. ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ ΣΧΕΣΕΩΝ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ- ΠΟΛΙΤΩΝ

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ

ΤΩΝ ΣΥΝΗΘΕΣΤΕΡΩΝ ΕΡΩΤΗΜΑΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΩΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕΩΝ, ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ:

- ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ
- ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ
- ΦΟΡΟΥ ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗΣ ΑΞΙΑΣ (Φ.Π.Α.)
- ΚΩΔΙΚΑ ΒΙΒΛΙΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ (Κ.Β.Σ.)
- ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
- ΤΕΛΩΝ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΩΝ ΦΟΡΟΛΟΓΙΩΝ
- ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ
- ΜΗΤΡΩΟΥ

ΑΘΗΝΑ, ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2002

ΘΕΜΑΤΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ

1. Ποια δικαιολογητικά πρέπει να υποβληθούν μαζί με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος για τις εκπιπτόμενες δαπάνες;

Με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων συνυποβάλλονται κατά περίπτωση τα εξής δικαιολογητικά από τα οποία αποδεικνύεται η πραγματοποίηση από το φορολογούμενο των δαπανών, τις οποίες αυτός επικαλείται για έκπτωση από το εισόδημα του για:

- ΔΑΠΑΝΗ ΕΝΟΙΚΙΟΥ

Αποδείξεις που έχουν εκδοθεί από τον εκμισθωτή ή το νόμιμο εκπρόσωπο του. Αντί των οικείων αποδείξεων καταβολής ενοικίου, ο φορολογούμενος δικαιούται να υποβάλει υπεύθυνη δήλωση του N. 1599/1986, από την οποία να προκύπτει το ποσό του ενοικίου που καταβλήθηκε από αυτόν, ως και τα στοιχεία των δικαιούχων στους οποίους το κατέβαλε και τον αριθμό του φορολογικού μητρώου των εκμισθωτών. Η έκπτωση αυτή αναγνωρίζεται μόνο όταν ο φορολογούμενος αναγράφει στις οικείες ενδείξεις της ετήσιας δήλωσης φόρου εισοδήματος τον ΑΦΜ του εκμισθωτή. Αν πρόκειται για εκμισθωτές που δεν κατοικούν ούτε διαμένουν στην Ελλάδα, μπορεί να αναγράφεται ο ΑΦΜ του πληρεξουσίου ή του νόμιμου εκπροσώπου τους. Για τους ανήλικους εκμισθωτές, που δεν έχουν ΑΦΜ, αναγράφεται ο ΑΦΜ του προσώπου που έχει την επιμέλεια του ανηλίκου.

- ΔΑΠΑΝΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΡΩΝ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΘΑΝΑΤΟΥ

Για την απόδειξη της καταβολής του ποσού των ασφαλίστρων, με βάση τις οικείες ασφαλιστικές συμβάσεις, απαιτείται απόδειξη είσπραξης του ποσού των ασφαλίστρων ή σχετική βεβαίωση, από τις οποίες προκύπτει το είδος της ασφαλιστικής κάλυψης και το καθαρό καταβαλλόμενο ποσό των ασφαλίστρων, χωριστά από τυχόν οποιαδήποτε άλλη σχετική επιβάρυνση του ασφαλισμένου. Επίσης, τα στοιχεία του συμβαλλομένου και των ασφαλιζόμενων προσώπων.

- ΔΑΠΑΝΗ ΔΙΔΑΚΤΡΩΝ

Πα την απόδειξη της καταβολής των διδάκτρων για ιδιαίτερα, κατ΄ οίκον, μαθήματα και για φροντιστήρια απαιτείται απόδειξη παροχής υπηρεσιών για το ποσό της αμοιβής, η οποία εκδίδεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, όπως αυτές ισχύουν κάθε φορά.

- ΔΑΠΑΝΗ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΕΙΣΦΟΡΩΝ

Για την απόδειξη της καταβολής του ποσού των ασφαλιστικών εισφορών σε ταμεία ασφάλισης του υπόχρεου, απαιτείται η σχετική βεβαίωση ή απόδειξη του ασφαλιστικού φορέα από την οποία προκύπτει το ποσό των ασφαλιστικών εισφορών που η καταβολή τους είναι υποχρεωτική από το νόμο, καθώς και το ποσό των καταβαλλόμενων εισφορών στις περιπτώσεις προαιρετικής ασφάλισης σε ταμεία που έχουν συσταθεί με νόμο. χωριστά από τυχόν άλλα ποσά για εκπρόθεσμη κτλ. καταβολή των εισφορών.

- ΔΑΠΑΝΗ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΗΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ

Έξοδα για ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις.

Διπλότυπη απόδειξη, η οποία εκδίδεται από τον ιατρό κατά την είσπραξη της αμοιβής σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, όπως αυτές ισχύουν κάθε φορά.

Έξοδα νοσηλείας.

α) Προκειμένου για νοσήλια σε ιδιωτικές κλινικές:

(αα) Διπλότυπη απόδειξη της κλινικής, από την οποία να προκύπτει το ποσό της δαπάνης, για τη νοσηλεία του ασθενή. Για την έκδοση αυτής της απόδειξης εφαρμόζονται οι σχετικές διατάξεις του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, όπως αυτές ισχύουν κάθε φορά.

(αβ) Βεβαίωση του διευθυντή της κλινικής για το χρόνο νοσηλείας του ασθενή και το ποσό των εξόδων αυτής, αναλυτικά κατά είδος εξόδου.

(β) Προκειμένου για νοσήλια σε κρατικά και λοιπά νοσηλευτικά ιδρύματα:

(βα) Διπλότυπη απόδειξη είσπραξης του νοσηλευτικού ιδρύματος, από την οποία να προκύπτει το ποσό της δαπάνης, για τη νοσηλεία του ασθενή.

(ββ) Βεβαίωση του διευθυντή του νοσηλευτικού ιδρύματος, για το χρόνο νοσηλείας του ασθενή και το ποσό των εξόδων αυτής, αναλυτικά κατά είδος εξόδου.

Στις πιο πάνω υποπεριπτώσεις, όταν στην οικεία απόδειξη είσπραξης αναγράφεται ο χρόνος της νοσηλείας και αναλυτικά τα έξοδα της κατά είδος εξόδου, δεν απαιτείται η πιο πάνω ιδιαίτερη, βεβαίωση του διευθυντή του νοσηλευτικού ιδρύματος, νοσοκομείου ή κλινικής.

Έξοδα για την απασχόληση νοσοκόμου.

α) Βεβαίωση του θεράποντα ιατρού, με την οποία να βεβαιώνεται το είδος της νόσου από την οποία πάσχει ο ασθενής, η διάρκεια της, καθώς και η ανάγκη απασχόλησης νοσοκόμου, λόγω της σοβαρότητας της νόσου.

β) Απόδειξη είσπραξης της αμοιβής από το πρόσωπο που πρόσφερε υπηρεσίες ως νοσοκόμος, στην οποία πρέπει να αναφέρεται το ονοματεπώνυμο του, το όνομα του πατέρα του, ο αριθμός φορολογικού μητρώου ή ταυτότητας, η διεύθυνση της κατοικίας του και η χρονική διάρκεια παροχής των υπηρεσιών του, νόμιμα χαρτοσημασμένη και υπογραμμένη.

Έξοδα σε επιχειρήσεις περίθαλψης ηλικιωμένων και προσώπων που πάσχουν από κινητική αναπηρία, οι οποίες εδρεύουν στην Ελλάδα.

α) Διπλότυπη απόδειξη παροχής υπηρεσιών, η οποία εκδίδεται από την επιχείρηση που εισπράττει την αμοιβή σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, όπως αυτές ισχύουν κάθε φορά.

β) Βεβαίωση του διευθυντή ή του νόμιμου εκπροσώπου της επιχείρησης για τον ακριβή χρόνο της περίθαλψης του προσώπου που κατέβαλε ή για το οποίο καταβλήθηκε η δαπάνη, καθώς και το ποσό αυτής κατά κατηγορία δαπάνης.

Έξοδα αγοράς και τοποθέτησης οργάνων στο σώμα του ασθενή και αντικατάστασης μελών του σώματος του με τεχνητά.

Σε περίπτωση που η σχετική δαπάνη αποτελεί μέρος των εξόδων νοσοκομειακής περίθαλψης, απαιτούνται τα δικαιολογητικά που προαναφέρθηκαν στην πιο πάνω περίπτωση. Σε περίπτωση που ο ίδιος ο ασθενής προμηθεύεται τα όργανα ή τα τεχνητά μέλη από το ελεύθερο εμπόριο, απαιτείται απόδειξη λιανικής πώλησης. Η απόδειξη αυτή, η οποία εκδίδεται σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, πρέπει να περιέχει, εκτός από τα στοιχεία που ορίζουν αυτές οι διατάξεις και το ονοματεπώνυμο του αγοραστή, καθώς και το είδος του πωλούμενου πράγματος.

Σε περίπτωση αγοράς γυαλιών όρασης ή φακών επαφής ή ακουστικών βαρηκοΐας. εκτός από την απόδειξη που προβλέπει ο Κ.Β.Σ., απαιτείται και βεβαίωση γιατρού, η οποία παραμένει στο φάκελο του φορολογουμένου και ισχύει ως δικαιολογητικό αγοράς γυαλιών όρασης, φακών επαφής και ακουστικών βαρηκοΐας (για μια πενταετία).

Ειδικές δαπάνες περίθαλψης ανάπηρων παιδιών.

α) Διπλότυπη απόδειξη είσπραξης, η οποία εκδίδεται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, όπως αυτές ισχύουν κάθε φορά.

β) Βεβαίωση του διευθυντή της σχολής ή του θεραπευτηρίου από την οποία να προκύπτει ότι το τέκνο του υπόχρεου πάσχει από ανίατο νόσημα ή είναι τυφλό ή κωφάλαλο ή έχει διανοητική καθυστέρηση, ο ακριβής χρόνος της φοίτησης ή της περίθαλψης, γενικά, του ανάπηρου τέκνου, για το οποίο καταβλήθηκε η αμοιβή, καθώς και το ποσό της, αναλυτικά, κατά κατηγορία δαπάνης.

γ) Στοιχεία, από τα οποία να αποδεικνύεται ότι τα τέκνα είναι άγαμα ή διαζευγμένα ή τελούν σε κατάσταση χηρείας και ότι το ετήσιο φορολογούμενο και απαλλασσόμενο εισόδημα τους δεν υπερβαίνει το ποσό των 600.000 δρχ.

Νοσήλια που καταβάλλονται στην αλλοδαπή

Προκειμένου για έξοδα ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης που καταβάλλονται στην αλλοδαπή απαιτούνται οι σχετικές βεβαιώσεις των αλλοδαπών ιατρών ή νοσοκομείων, οι οποίες πρέπει να είναι θεωρημένες από τον αρμόδιο Έλληνα πρόξενο και μεταφρασμένες νόμιμα. Αν δεν υπάρχει ελληνικό προξενείο, η θεώρηση αυτών των αποδείξεων πρέπει να γίνεται από την τοπική αρχή του ξένου Κράτους, η οποία έχει τη σχετική εξουσιοδότηση.

- ΔΑΠΑΝΗ ΔΩΡΕΩΝ

Για την απόδειξη της καταβολής του ποσού των δωρεών ή χορηγιών, απαιτούνται τα ακόλουθα, κατά περίπτωση, δικαιολογητικά:

α) Προκειμένου για δωρεά ακινήτου:

(αα) Αντίγραφο του συμβολαίου δωρεάς.

(αβ) Πιστοποιητικό του οικείου Υποθηκοφυλακείου για τη μεταγραφή του ακινήτου.

β) Προκειμένου για δωρεά ιατρικών μηχανημάτων και ασθενοφόρων αυτοκινήτων:

(βα) Βεβαίωση του δωρεοδόχου ότι έγινε αποδεκτή η δωρεά

(ββ) Αντίγραφο του πρωτοκόλλου παράδοσης - παραλαβής.

(βγ) Σε περίπτωση αγοράς και άμεσης παράδοσης των δωρούμενων αντικειμένων, το νόμιμο στοιχείο που προβλέπεται από τον Κ.Β.Σ., από το οποίο προκύπτει η αξία τους.

Σε περίπτωση που ο δωρητής κατείχε από πριν τα δωρηθέντα αντικείμενα, η αξία τους προσδιορίζεται από τον προϊστάμενο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ.

γ) Προκειμένου για χρηματικά ποσά:

(γα) Διπλότυπη απόδειξη ή γραμμάτιο είσπραξης του ποσού της δωρεάς ή χορηγίας, η οποία εκδίδεται από το νόμιμο εκπρόσωπο του δωρεοδόχου.

(γβ) Βεβαίωση ή αντίγραφο της οικείας πράξης του νόμιμου εκπροσώπου του δωρεοδόχου από την οποία να προκύπτει η αποδοχή της δωρεάς και η καταχώρηση του ποσού αυτής στα επίσημα βιβλία του δωρεοδόχου.

Σε περίπτωση δωρεάς ακινήτου ή χρηματικών ποσών με όρο, βεβαίωση του νόμιμου εκπροσώπου του δωρεοδόχου από την οποία να προκύπτει το ύψος του καθαρού προϊόντος που περιέρχεται στο δωρεοδόχο.

Στην περίπτωση κατά την οποία το ποσό της δωρεάς ή χορηγίας κατατίθεται σε ειδικό λογαριασμό του δωρεοδόχου ή του αποδέκτη της χορηγίας, που έχει ανοιχθεί σε τράπεζα ή στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, εκτός των παραπάνω δικαιολογητικών, απαιτείται και το οικείο γραμμάτιο είσπραξης της Τράπεζας ή του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, στο οποίο πρέπει να αναγράφονται τα στοιχεία που αναφέρονται στις διατάξεις του άρθρου 8 του N. 2238/1994.

Αν το πρωτότυπο έχει δοθεί στο δωρεοδόχο για την είσπραξη του ποσού που δωρίθηκε, υποβάλλεται αντίγραφο του γραμματίου, κυρωμένο από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων ή την Τράπεζα, από την οποία εκδόθηκε.

Τα δικαιολογητικά για την έκπτωση των δωρεών χρηματικών ποσών προς αθλητικά σωματεία, ορίζονται στην οικεία διάταξη.

Πέρα από τα πιο πάνω δικαιολογητικά, σε περίπτωση που τα χρηματικά ποσά των δωρεών και χορηγιών, που καταβλήθηκαν μέσα στο έτος 2001, υπερβαίνουν αθροιστικά για κάθε δωρεοδόχο το 1.000.000 δρχ. ετησίως, απαιτείται και το πρωτότυπο του παραστατικού καταβολής του φόρου 10%.

- ΔΑΠΑΝΗ ΤΟΚΩΝ

Για την απόδειξη της καταβολής των τόκων απαιτείται, προκειμένου για:

α) Στεγαστικά δάνεια, σχετική βεβαίωση της Τράπεζας ή του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων ή του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου ή άλλου πιστωτικού οργανισμού, από την οποία να προκύπτει ότι πρόκειται για στεγαστικό δάνειο για απόκτηση πρώτης κατοικίας (αγορά ή ανέγερση ή αποπεράτωση), ότι έχει εγγραφεί υποθήκη ή προσημείωση σε ακίνητο του φορολογουμένου ή του άλλου συζύγου ή των τέκνων τους που τους βαρύνουν, το ποσό μόνο των δεδουλευμένων συμβατικών τόκων (ληξιπρόθεσμων και απαιτητών) που όφειλε και κατέβαλε αυτός μέσα στο έτος 2001, καθώς και το έτος σύναψης του δανείου.

Εάν δεν αναγράφεται στη βεβαίωση αυτή σε ποιον ανήκει το ακίνητο, στο οποίο έχει εγγραφεί υποθήκη ή προσημείωση, πρέπει να επισυνάπτεται υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του Ν. 1599/1986, στην οποία να βεβαιώνεται ότι το ακίνητο ανήκει στο φορολογούμενο ή στη σύζυγο ή στα τέκνα τους, που τους βαρύνουν και ο αριθμός εγγραφής στο βιβλίο μεταγραφών του οικείου Υποθηκοφυλακείου (στην ίδια υπεύθυνη δήλωση βεβαιώνεται ότι πρόκειται για δάνειο για αγορά πρώτης κατοικίας, αν αυτό δεν βεβαιώνεται στην οικεία βεβαίωση της Τράπεζας ή του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων κτλ.).

β) Νέα δάνεια που λαμβάνονται για εξόφληση παλιών στεγαστικών δανείων που είχαν ληφθεί για αγορά πρώτης κατοικίας, βεβαίωση της Τράπεζα ή γενικά του φορέα που χορήγησε το νέο δάνειο, από την οποία να προκύπτει ότι πρόκειται για νέο δάνειο για εξόφληση παλιού στεγαστικού δανείου, που είχε ληφθεί για αγορά πρώτης κατοικίας με υποθήκη ή προσημείωση σε ακίνητο του φορολογουμένου ή του άλλου συζύγου ή των τέκνων τους που τους βάρυναν, το ανεξόφλητο ποσό του παλιού δανείου και ο χρόνος λήξης του, ότι οι δεδουλευμένοι τόκοι που καταβλήθηκαν στο έτος 2001 αφορούν το τμήμα του νέου δανείου που καταβλήθηκε για εξόφληση του υπόλοιπου ποσού του παλιού δανείου που δεν είχε εξοφληθεί μέχρι τη σύναψη του νέου δανείου, καθώς και ότι έχει εγγραφεί και για το νέο δάνειο υποθήκη ή προσημείωση σε ακίνητο του φορολογουμένου ή του άλλου συζύγου ή των τέκνων τους που τους βαρύνουν.

γ) Στεγαστικά δάνεια για απόκτηση πρώτης κατοικίας που χορηγούνται από ασφαλιστικές επιχειρήσεις στους υπαλλήλους τους, βεβαίωση αυτής που να περιλαμβάνει τα στοιχεία που αναφέρονται στην προηγούμενη περίπτωση α΄.

δ) Προκαταβολές που έχουν χορηγηθεί από τα Ταμεία Αλληλοβοήθειας Στρατού, Ναυτικού και Αεροπορίας, σχετική βεβαίωση αυτών, από την οποία να προκύπτει ότι ο φορολογούμενος είναι βοηθηματούχος του αντίστοιχου Ταμείου, ότι η προκαταβολή χορηγήθηκε σ΄ αυτόν με βάση τις διατάξεις του άρθρου 18 του N.Δ. 398/1974 (Φ.Ε.Κ. 116 Α΄) για απόκτηση πρώτης κατοικίας, το ποσό των τόκων, καθώς και ότι οι τόκοι αυτοί είναι δεδουλευμένοι και καταβλήθηκαν μέσα στο έτος 2001.

ε) Δάνεια που έχουν χορηγηθεί από τράπεζες, το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, τα Ταχυδρομικά Ταμιευτήρια και λοιπούς πιστωτικούς οργανισμούς στο φορολογούμενο για αναστήλωση, επισκευή, συντήρηση ή εξωραϊσμό διατηρητέων κτισμάτων, καθώς και κτισμάτων που βρίσκονται σε περιοχές χαρακτηριζόμενες ως παραδοσιακά τμήματα πόλεων ή ως παραδοσιακοί οικισμοί, βεβαίωση αυτών που να περιλαμβάνει το ποσό των δεδουλευμένων τόκων που καταβλήθηκαν μέσα στο έτος 2001.

Στις πιο πάνω περιπτώσεις αν, εκτός από τους τόκους που είναι δεδουλευμένοι, καταβλήθηκαν τόκοι υπερημερίας, τα ποσά αυτών των τόκων πρέπει να αναφέρονται χωριστά στην οικεία βεβαίωση, δεδομένου ότι τα ποσά αυτά δεν εκπίπτουν από το φορολογητέο εισόδημα.

- ΔΑΠΑΝΗ ΠΑ ΑΓΟΡΑ ΜΕΡΙΔΙΩΝ ΗΜΕΔΑΠΩΝ ΜΕΤΟΧΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΕΙΚΤΩΝ ΑΜΟΙΒΑΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ

Για την αναγνώριση της δαπάνης που ορίζεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 37 του Ν. 2874/2000 (ΦΕΚ 286 Α΄) απαιτείται βεβαίωση της Εταιρίας Διαχείρισης για την έκδοση τίτλου ονομαστικών μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων, στην οποία πρέπει να αναφέρονται το ονοματεπώνυμο του δικαιούχου ή των δικαιούχων, αν αγοράζουν από κοινού περισσότεροι του ενός, το ποσό της αγοράς, το έτος αγοράς και οι αριθμοί Τίτλου, Πελάτη και Μητρώου.

- ΔΑΠΑΝΗ ΓΙΑ ΑΓΟΡΑ ΚΑΙ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ Ή ΟΙΚΙΑΚΩΝ ΣΥΣΚΕΥΩΝ ΧΡΗΣΗΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Για την απόδειξη της καταβολής της δαπάνης για αγορά και εγκατάσταση συστημάτων ή οικιακών συσκευών χρήσης φυσικού αερίου ή άλλων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, απαιτούνται τα νόμιμα δικαιολογητικά, που εκδίδονται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, όπως αυτές ισχύουν κάθε φορά.

- ΔΑΠΑΝΗ ΓΙΑ ΑΓΟΡΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ

Για την απόδειξη της καταβολής της δαπάνης για αγορά συσκευής ηλεκτρονικού υπολογιστή, των περιφερειακών συσκευών που αποτελούν ενιαίο σύνολο με αυτόν και για την αγορά εκπαιδευτικού λογισμικού, καθώς και για την πρόσβαση του διαδικτύου (internet) απαιτούνται τα νομικά δικαιολογητικά που εκδίδονται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Β.Σ.

- ΕΦΑΠΑΞ ΔΑΠΑΝΗ ΧΩΡΙΣ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ, ΛΟΓΩ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ

Για την αναγνώριση της δαπάνης χωρίς δικαιολογητικά των 650.000 δρχ. απαιτούνται τα ακόλουθα δικαιολογητικά, από τα οποία πιστοποιείται η ιδιότητα του φορολογουμένου ή του κάθε προσώπου που συνοικεί με αυτόν και τον βαρύνει, ως αναπήρου, τυφλού κτλ., λόγω της οποίας δικαιούται ο φορολογούμενος την έκπτωση αυτής της δαπάνης:

α) Προκειμένου για αναπήρους με αναπηρία 67% και πάνω από νοητική καθυστέρηση, φυσική αναπηρία ή ψυχική πάθηση, γνωμάτευση της οικείας πρωτοβάθμιας υγειονομικής επιτροπής, η διαδικασία για την έκδοση της οποίας ορίζεται στην 1035166/400/Α 0012/ΠΟΛ. 1087/9.3.93 (Φ.Ε.Κ. 198 Β΄) κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

β) Προκειμένου για τυφλούς, βεβαίωση της αρμόδιας Διεύθυνσης της οικείας νομαρχίας ότι είναι γραμμένοι στο γενικό μητρώο τυφλών, που τηρείται σ΄ αυτήν.

γ) Προκειμένου για νεφροπαθείς που τελούν υπό αιμοκάθαρση ή περιτοναϊκή κάθαρση ή έχουν κάνει μεταμόσχευση νεφρού, καθώς και πρόσωπα που πάσχουν από μεσογειακή δρεπανοκυτταρική και μικροδρεπανοκυτταρική αναιμία και κάνουν μεταγγίσεις αίματος, σχετική βεβαίωση του φορέα (νοσοκομείο, ιδιωτική κλινική κτλ) που έκανε τη μεταμόσχευση νεφρού ή που κάνει την αιμοκάθαρση ή τις μεταγγίσεις, από την οποία να προκύπτει η κατάσταση τους αυτή.

δ) Προκειμένου για ανάπηρους αξιωματικούς ή οπλίτες ή θύματα πολέμου, καθώς και αναπήρους ή θύματα εθνικής αντίστασης ή εμφύλιου πολέμου, σύμφωνα με τις διατάξεις των νόμων 1543/1985 (Φ.Ε.Κ. 73 Α΄) και 1863/1985 (Φ.Ε.Κ. 204 Α΄), όπως τροποποιήθηκαν με το νόμο 1976/1991 (Φ.Ε.Κ. 184 Α΄). σχετική βεβαίωση της αρμόδιας Υπηρεσίας του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.

Ειδικά για τους ανάπηρους αξιωματικούς και οπλίτες, καθώς και τα θύματα πολέμου αρκούν τα αποκόμματα των εκδιδομένων στο όνομα τους μηνιαίων επιταγών εισπράξεων της σύνταξης τους, οι οποίες φέρουν πριν από τον αριθμό τους το γράμμα Γ ή Δ. Επίσης, ειδικά για τα πρόσωπα που έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του Ν. 1579/1950 (Φ.Ε.Κ. 286 Α΄) και Ν.Δ. 330/1947 (Φ.Ε.Κ. 84 Α΄) απαιτείται σχετική βεβαίωση της Ελληνικής Αστυνομίας.

Τέλος, ειδικά για αξιωματικούς οι οποίοι έχουν τεθεί σε κατάσταση πολεμικής διαθεσιμότητας ή για αξιωματικούς που εξαιτίας πολεμικού τραύματος ή νοσήματος που επήλθαν λόγω κακουχιών σε πολεμική περίοδο, βρίσκονται σε κατάσταση υπηρεσίας γραφείου βεβαίωση της αρμόδιας κρατικής υπηρεσίας που τους χορηγεί τις αποδοχές τους.

- ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ

Αφαιρείται ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%) του συνολικού ετήσιου ποσού των οικογενειακών δαπανών, στις οποίες υποβάλλεται ο φορολογούμενος, η σύζυγος του και τα τέκνα τους που συνοικούν με αυτούς και τους βαρύνουν, για αγορά αγαθών και υπηρεσίες γενικώς.

Το ποσό που αφαιρείται δεν μπορεί να υπερβεί το ποσό των τριακοσίων χιλιάδων (300.000) δραχμών. Το ποσό αυτό μερίζεται μεταξύ των συζύγων ανάλογα με το ύψος του φορολογούμενου εισοδήματος του καθενός, όπως αυτό δηλώθηκε με την αρχική εμπρόθεσμη δήλωση.

Αποδείξεις λιανικής πώλησης αξίας πάνω από δέκα χιλιάδες (10.000) δραχμές γίνονται δεκτές μόνο εάν αναγράφεται το ονοματεπώνυμο του αγοραστή φορολογουμένου και τίθεται η σφραγίδα του πωλητή. Πρέπει να αναγράφεται το ποσό των οικογενειακών δαπανών στην αρχική εμπρόθεσμη δήλωση εισοδήματος και να συνυποβάλλονται τα πρωτότυπα των νόμιμων δικαιολογητικών που εκδίδονται σύμφωνα με τις διατάξεις του ΚΒΣ όπως αυτές ισχύουν κάθε φορά.

Εφιστάται η προσοχή, καθόσον τα δικαιολογητικά των οικογενειακών δαπανών για αγορά αγαθών και λήψη υπηρεσιών δεν θα υποβληθούν με τη δήλωση, αλλά θα φυλάσσονται από το φορολογούμενο για να τα επιδείξει όταν του ζητηθεί από τον έλεγχο.

2. Τα γεωργικά εισοδήματα συμπληρώνονται και στο Ε3;

Τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν γεωργική εκμετάλλευση και τα οποία δεν τηρούν ή τηρούν βιβλία Β΄ κατηγορίας του Κ.Β.Σ. δεν συνυποβάλλουν το έντυπο Ε3. Αντίθετα, το Ε3 θα συνυποβληθεί με το έντυπο Ε5 από τους υπόχρεους που δηλώνουν εισοδήματα από γεωργική εκμετάλλευση.

3. Ποιες δαπάνες θεωρούνται οικογενειακές;

Οι δαπάνες αγοράς αγαθών και λήψης υπηρεσιών. Οι αποδείξεις αυτές δεν υποβάλλονται με τη δήλωση αλλά φυλάσσονται από τους φορολογούμενους και θα επιδεικνύονται όταν τους ζητηθεί από το φορολογικό έλεγχο.

Ειδικότερα στην έννοια των οικογενειακών δαπανών περιλαμβάνονται δαπάνες αγοράς, για την κατοικία του φορολογουμένου, ηλεκτρικών συσκευών ή μικροσυσκευών, συσκευών υγραερίου, ηλεκτρονικών συσκευών, επίπλων, φωτιστικών, υαλικών, ειδών οικιακής χρήσης κτλ. εγκατάστασης, σύνδεσης, επισκευής και συντήρησης των πιο πάνω συσκευών, αγοράς έτοιμων ενδυμάτων, υποδημάτων, τσαντών, ειδών ταξιδιού, δερμάτινων ειδών, αθλητικών ειδών, καλλυντικών, κοσμημάτων, αγοράς υφασμάτων, λευκών ειδών, κουβερτών, ραφής ενδυμάτων, αγοράς βιβλίων, περιοδικών, εφημερίδων, σχολικών ειδών, γραφικών και ειδών ζωγραφικής, χαρτικών, απορρυπαντικών, φαρμάκων, αγοράς ανταλλακτικών, εξαρτημάτων, επισκευής και συντήρησης επιβατικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης, μοτοποδηλάτων και μοτοσικλετών, ενοικίου θερινής κατοικίας, ξενοδοχείων, κάμπινγκ, δίδακτρα τεχνικών και επαγγελματικών σχολών, εργαστηρίων ελεύθερων σπουδών, ωδείων, μπαλέτων, γυμναστηρίων, νηπιαγωγείων, παιδικών ή βρεφονηπιακών σταθμών, δαπανών σε εστιατόρια, καφενεία, μπαρ, κέντρα διασκέδασης, πιτσαρίες, σουβλατζίδικα, τουριστικά γραφεία, κουρεία, κομμωτήρια, καθαριστήρια, κέντρα αδυνατίσματος, λογοθεραπείας, ψυχολογίας. Οι πιο πάνω δαπάνες είναι ενδεικτικές. Δεν περιλαμβάνονται στις οικογενειακές δαπάνες:

α) Τα ασφάλιστρα κατά του κινδύνου πυρκαγιάς ή άλλων κινδύνων του φορολογουμένου, τα έξοδα επισκευής και συντήρησης, η αμοιβή δικηγόρου για δίκες σε διαφορές απόδοσης μισθίου ή καθορισμού μισθώματος και των κοινόχρηστων χώρων προκειμένου για οικοδομές που εκμισθώνονται.

Οι δαπάνες αυτές που αφορούν την απαλλασσόμενη κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία αναγνωρίζονται ως οικογενειακές δαπάνες.

β) Η αγορά αυτοκινήτων, δίτροχων ή τρίτροχων αυτοκινούμενων οχημάτων, Jeep. σκαφών αναψυχής, αεροσκαφών, κινητών πραγμάτων αξίας πάνω από 1.000.000 δρχ.. κτηματικών ομολόγων του Δημοσίου, ομολόγων του Δημοσίου ή τίτλων εταιριών που μετέχει το Δημόσιο κατά 50%, αγορά μετοχών μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο κ.λ.π.

γ) Οι δαπάνες της παραγράφου 1 του άρθρου 8 του Ν. 2238/1994 όπως ενοίκιο κύριας κατοικίας, ασφάλιστρα ζωής ή θανάτου, δίδακτρα φροντιστηρίων, ιδιαίτερων μαθημάτων ή ξένων γλωσσών, εισφορές σε ταμεία ασφάλισης, ιατρική και νοσοκομειακή περίθαλψη, αμοιβή δικηγόρων.

δ) Δαπάνες αγοράς τροφίμων και ποτών, καυσίμων, ύδρευσης, αποχέτευσης. συγκοινωνιών, παροχών ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ, ασφαλίστρων γενικά, τελών κυκλοφορίας και διδάκτρων ιδιωτικών σχολείων.

4. Πώς αποδεικνύεται ότι ένα ακίνητο παρέμεινε κενό;

Πρέπει να προσκομίζονται φωτοαντίγραφα των λογαριασμών της Δ.Ε.Η, ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο, όπως λογαριασμοί ύδρευσης, κοινοχρήστων κ.λ.π. από τα οποία να αποδεικνύεται ότι το ακίνητο ήταν κενό το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα

5. Πώς φορολογούνται εισοδήματα που αποκτήθηκαν στην αλλοδαπή;

Πρώτα εξετάζουμε τι προβλέπει η σύμβαση αποφυγής της διπλής φορολογίας του εισοδήματος που τυχόν ισχύει, μεταξύ του συγκεκριμένου κράτους με την Ελλάδα. Αν δεν προβλέπεται κάτι διαφορετικό ή δεν υπάρχει σύμβαση, τότε το εισόδημα που αποκτήθηκε στην αλλοδαπή προστίθεται στα υπόλοιπα εισοδήματα και φορολογείται.

Σημειώνεται ότι από το οίκον. έτος 1993 (χρήση 1.1-31.12.1992) οι συντάξεις του εξωτερικού υπάγονται σε φόρο εισοδήματος στην Ελλάδα. Ο φόρος ο οποίος τυχόν καταβλήθηκε στην αλλοδαπή, για το εισόδημα που προέκυψε σ΄ αυτή, εκπίπτει από το φόρο που αναλογεί στο συνολικό του εισόδημα, μέχρι όμως του ποσού του φόρου που αναλογεί για το εισόδημα της αλλοδαπής στην Ελλάδα, με την επιφύλαξη των όσων προβλέπονται από τη διμερή σύμβαση, αν υπάρχει.

6. Ποιο ποσό κεφαλαίου προηγούμενων ετών που φορολογήθηκε ή νόμιμα έχει απαλλαχθεί από τη φορολογία, αναγνωρίζεται για την κάλυψη τεκμαρτής δαπάνης;

Ποσό που προκύπτει από το συμψηφισμό των θετικών και αρνητικών στοιχείων, καθώς και οποιοδήποτε άλλο ποσό που αποδειγμένα έχει εισπραχθεί. Αν δεν υπάρχουν δαπάνες του άρθρου 16 του Ν. 2238/1994 ή είναι κάτω από το 1.000.000 δρχ. το ποσό που θα εκπεσθεί δεν μπορεί να είναι κατώτερο του 1.000.000 δρχ. ( `Αρθρο 19 Ν. 2238/1994 .

Εφιστάται η προσοχή, καθόσον με την παρ. 17 του άρθρου 2 του Ν. 2065/1992 καταργήθηκε ο περιορισμός της πενταετίας.

7. Πότε υποβάλλεται το έντυπο Ε9;

Υπόχρεοι σε υποβολή του εντύπου αυτού είναι οι φορολογούμενοι που για πρώτη φορά υποβάλουν δήλωση φορολογίας εισοδήματος (έντυπο Ε1), ανεξάρτητα αν διαθέτουν ή όχι ακίνητα, οπότε συνυποβάλλεται με το έντυπο Ε1, καθώς επίσης και όσοι φορολογούμενοι έχουν μεταβολές στα ακίνητα ή άλλα στοιχεία που δήλωσαν στο έντυπο Ε9 κατά τα προηγούμενα οίκον. έτη.

8. Σε ποιον κωδικό θα καταχωρηθεί η σύνταξη πολύτεκνης μητέρας;

Στα ποσά που απαλλάσσονται από το φόρο. Για το οίκον. έτος 2002 στους κωδ. 657-658.

9. Οι δαπάνες προμήθειας φαρμάκων καταχωρούνται μαζί με τα έξοδα ιατρικής περίθαλψης;

Οι δαπάνες προμήθειας φαρμάκων, εντάσσονται στις οικογενειακές δαπάνες. Εξαιρούνται τα φάρμακα που χορηγήθηκαν κατά τη νοσηλεία σε νοσοκομεία ή κλινικές, τα οποία συμπεριλαμβάνονται στα έξοδα νοσηλείας.

10. Υπάρχει υποχρέωση υποβολής του εντύπου Ε9, σε περίπτωση γάμου ή ενηλικίωσης τέκνων;

Υπάρχει υποχρέωση γιατί έχουμε αλλαγή στην οικογενειακή κατάσταση.

11. Τρόπος υποβολής του εντύπου Ε9 σε περίπτωση γάμου.

Εάν και οι δύο σύζυγοι είχαν υποβάλει (χωριστά) το Ε9 το προηγούμενο έτος τότε θα υποβάλουν το Ε9 στο οποίο θα αναγράψουν τους Αριθμούς Φορολογικών Μητρώων και των δύο συζύγων και στις «σημειώσεις φορολογουμένου» θα αναφέρουν τις ΔΟΥ που είχαν υποβληθεί τα προηγούμενα Ε9, χωρίς να αναγράψουν ξανά τα ακίνητα, διαγραμμίζοντας το τετραγωνίδιο με την ένδειξη 4 μεταβολή.

-Εάν η σύζυγος δεν είχε υποβάλει το Ε9 το προηγούμενο έτος, τότε θα υποβληθεί το Ε9 στο οποίο θα αναγραφούν τα ακίνητα της συζύγου, εφόσον υπάρχουν, ως νέα, διαγραμμίζοντας το τετραγωνίδιο με την ένδειξη 4 μεταβολή.

-Εάν ο σύζυγος δεν είχε υποβάλει Ε9 το προηγούμενο έτος, ενώ η σύζυγος είχε υποβάλει, θα υποβληθεί το Ε9 στο οποίο θα αναγραφούν μόνο τα ακίνητα του συζύγου, εφόσον υπάρχουν, ως νέα, καθώς και τα λοιπά στοιχεία (Α.Φ.Μ. κτλ.) και στις «σημειώσεις φορολογουμένου» η σύζυγος θα αναγράψει σε ποια ΔΟΥ υπέβαλε το προηγούμενο Ε9, διαγραμμίζοντας το τετραγωνίδιο με την ένδειξη 1 αρχική.

12. Τρόπος υποβολής του εντύπου Ε9 σε περίπτωση διαζυγίου.

-Η πρώην σύζυγος θα υποβάλει Ε9 στο οποίο θα αναγράψει τα ακίνητα της, εφόσον υπάρχουν, ως νέα, διαγραμμίζοντας το τετραγωνίδιο με την ένδειξη 1 αρχική. Επίσης, η πρώην σύζυγος θα πρέπει να αναγράψει τα ακίνητα των ανήλικων τέκνων για τα οποία της έχει ανατεθεί η επιμέλεια.

-Ο πρώην σύζυγος θα υποβάλει Ε9, στο οποίο θα διαγράψει τα ακίνητα της πρώην συζύγου του, τα οποία είχαν δηλωθεί στο κοινό έντυπο Ε9.

13. Υποχρεούνται σε δήλωση μεταβολής ακινήτων (Ε9), όταν υπάρχει θάνατος του κληρονομούμενου μέσα στη χρήση;

Για ακίνητα φορολογουμένου που απεβίωσε μέσα στο κρινόμενο έτος δεν απαιτείται η υποβολή του εντύπου Ε9.

14. Πώς πρέπει να δηλωθούν οι αναδρομικές αποδοχές, οι οποίες εισπράχθηκαν μέσα στο διαχειριστικό έτος 2001 και δεν υπάγονται στις διατάξεις της περίπτωσης δ της παραγράφου 4 του άρθρου 45 του N. 2238/1994;

Με συμπληρωματικές δηλώσεις στο έτος που ανάγονται.

15. Σε περίπτωση διάστασης των συζύγων και υποβολής χωριστών δηλώσεων, χωρίς την προσκόμιση αντιγράφου αγωγής για διαζύγιο ή διατροφής ή πρακτικό κατανομής της κοινής περιουσίας για συναινετικό διαζύγιο, ποια δικαιολογητικά πρέπει να συνυποβάλλουν με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος;

Δεν ορίζονται άλλα συγκεκριμένα δικαιολογητικά. Είναι θέμα πραγματικό.

16. Ποιες οι τιμές ζώνης για ιδιοκατοίκηση πάνω από 150 τ.μ. και τι ισχύει ειδικότερα γι΄ αυτούς που έχουν πάνω από τρία τέκνα;

Για τον υπολογισμό της ιδιοκατοίκησης λαμβάνεται υπόψη η τιμή ζώνης που ισχύει την 1η Ιανουαρίου της φορολογούμενης περιόδου. Για τον υπολογισμό της ιδιοκατοίκησης απαλλάσσεται επιφάνεια 150 τ.μ. προσαυξανόμενη κατά 20 τ.μ. για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα και κατά 30 τ.μ. για κάθε τέκνο από το τρίτο και μετά, που βαρύνουν το φορολογούμενο.

17. Ισχύουν οι άτυπες δωρεές για την κάλυψη τεκμηρίων;

Μόνο οι δωρεές χρηματικών ποσών για τις οποίες η οικεία φορολογική δήλωση έχει υποβληθεί μέχρι τη λήξη του έτους στο οποίο πραγματοποιήθηκε η σχετική δαπάνη.

18. Πρέπει να αναγραφούν στο έντυπο Ε9 ακίνητα που αποκτήθηκαν ή πωλήθηκαν με προσύμφωνο, καθώς και οικόπεδα που δόθηκαν για αντιπαροχή;

Όχι. Μόνο στις σημειώσεις του φορολογουμένου μπορεί να αναφερθεί.

19. Πώς μπορεί ο αγρότης, του οποίου το εισόδημα προσδιορίζεται με το αντικειμενικό σύστημα, να αποδείξει την ύπαρξη κεφαλαίου προηγούμενων χρόνων για τη δικαιολόγηση τεκμηρίου;

Με βάση τα καθαρά κέρδη που έχει αναγράψει στις δηλώσεις του (σχετ.1078888/1256/ Α0012/2-7-1998 ΠΟΛ. 1187).

20. Ποια είναι η αρμόδια Δ.Ο.Υ. για την κατάθεση διαφόρων εγγράφων, όπως ιδιωτικών συμφωνητικών μισθώσεως ακινήτων;

Η ΔΟΥ στην οποία υπάγεται ο ιδιοκτήτης.

21. Ποιες είναι οι προθεσμίες κατάθεσης των ιδιωτικών συμφωνητικών μίσθωσης ακινήτων;

Μέσα σε 30 ημέρες από τη σύνταξη τους ( άρθρο 77 Ν. 2238/1994).

22. Πώς θα δηλωθεί στο Ε9 ημιτελές ακίνητο;

Για ακίνητα που η ανέγερση τους άρχισε μέσα στο κρινόμενο έτος δεν θα υποβληθεί Ε9 και δεν θα δηλωθούν. Αντίθετα, θα δηλωθούν τα ακίνητα που αποπερατώθηκαν μέσα στο κρινόμενο έτος (σχετ. ΠΟΛ 1051/1998). Εξάλλου, δεν υπάρχει ο κωδικός 99 που είχε χρησιμοποιηθεί για το έντυπο Ε9 το 1997.

23. Ποια δικαιολογητικά απαιτούνται και ποια έντυπα θα συμπληρωθούν για έκδοση πιστοποιητικών που αφορούν μεταβιβάσεις ακινήτων ή αγωγές εξώσεων;

Προκειμένου να γίνει μεταβίβαση ακινήτου ή να ασκηθεί αγωγή έξωσης απαιτείται να προσκομισθεί στο συμβολαιογράφο πιστοποιητικό του άρθρου 81 του Ν. 2238/1994 ότι

έχουν δηλωθεί τα μισθώματα του ακινήτου κατά την τελευταία διετία πριν από τη μεταβίβαση. Σε περίπτωση που δεν απέφερε εισόδημα, θα υποβληθεί υπεύθυνη δήλωση, ο τύπος και το περιεχόμενο έχει καθοριστεί με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών σύμφωνα με την παρ. 1 του ίδιου άρθρου και νόμου, στην οποία ο ενδιαφερόμενος θα βεβαιώνει ότι το ακίνητο δεν απέφερε εισόδημα κατά το χρόνο που ήταν κύριος, επικαρπωτής ή νομέας του και πάντως όχι πέρα των πέντε (5) ετών από το χρόνο της μεταβίβασης (σχετ. άρθρο 81 του Ν. 2238/1994).

24. Πώς υπολογίζεται η προκαταβολή φόρου επόμενου οικονομικού έτους σε φορολογούμενους με εισοδήματα από μισθωτές υπηρεσίες και εισοδήματα από λοιπές πηγές;

Ως προκαταβολή υπολογίζεται το πενήντα πέντε τοις εκατό (55%) του φόρου που αναλογεί στο συνολικό (πραγματικό ή τεκμαρτό) εισόδημα το κρινόμενο έτος. Αν υπάρχουν εισοδήματα για τα οποία ο φόρος παρακρατήθηκε στην πηγή, ο φόρος αυτός θα εκπεσθεί από το φόρο που πρέπει να βεβαιωθεί ως προκαταβολή.

Δηλαδή, προκαταβολή= (κύριος φόρος + συμπληρωματικός) Χ 55% μείον παρακρατούμενος φόρος ή προκαταβλητέος φόρος ελεύθερων επαγγελματιών.

25. Πώς υποβάλλεται η φορολογική δήλωση σε περίπτωση θανάτου ενός των συζύγων;

Υποβάλλονται χωριστές δηλώσεις. Δηλαδή, μία στο όνομα του αποβιώσαντος, η οποία υποβάλλεται από τους κληρονόμους αυτού και μία στο όνομα του άλλου συζύγου.

26. Ποια η φορολογική κλίμακα που θα φορολογηθούν τα εισοδήματα του οίκον. έτους 2002 (χρήση 1.1-31.12.2001);

ΚΛΙΜΑΚΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΦΟΡΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΟΙΚΟΝ. ΕΤΟΥΣ 2002

Κλιμάκιο εισοδήματος	Φορολογικός συντελεστής	Φόρος κλιμακίου	Σύνολο εισοδήματος	Σύνολο φόρου
2.100.000	0	0	2.100.000	0
746.000	5	37.300	2.846.000	37.300
1.706.000	15	255.900	4.552.000	293.200
3.407.000	30	1.022.100	7.959.000	1.315.300
9.088.000	40	3.635.200	17.047.000	4.950.500
Υπερβάλλον	42,5

ΚΛΙΜΑΚΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΦΟΡΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ ΓΙΑ ΜΙΣΘΟΥΣ ΚΑΙ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΟΙΚΟΝ. ΕΤΟΥΣ 2002

Κλιμάκιο εισοδήματος	Φορολογικός συντελεστής	Φόρος κλιμακίου	Σύνολο εισοδήματος	Σύνολο φόρου
2.400.000	0	0	2.400.000	0
446.000	5	22.300	2.846.000	22.300
1.706.000	15	255.900	4.552.000	278.200
3.407.000	30	1.022.100	7.959.000	1.300.300
9.088.000	40	3.635.200	17.047.000	4.935.500
Υπερβάλλον	42,5

27. Σε ποιο εισόδημα επιβάλλεται συμπληρωματικός φόρος;

Στο ακαθάριστο ποσό από ακίνητα, εκτός από το απαλλασσόμενο εισόδημα από ιδιοκατοίκηση κύριας και δευτερεύουσας κατοικίας, με συντελεστή 1,5%. Για κατοικίες που έχουν επιφάνεια πάνω από 300 τ.μ. η καθεμιά ο συντελεστής γίνεται 3%.

ΘΕΜΑΤΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ

Α.·- ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΩΝ -ΔΩΡΕΩΝ -ΓΟΝ. ΠΑΡΟΧΩΝ

1. Ποιος είναι υπόχρεος για την υποβολή της δήλωσης φόρου κληρονομιάς;

Ο κληρονόμος ή ο νόμιμος, αντιπρόσωπος του ( 61 Ν. 2961/2001).

2. Ποια είναι η προθεσμία υποβολής της δήλωσης φόρου κληρονομιάς;

Μέσα σε έξι μήνες αν ο κληρονομούμενος πέθανε στην Ελλάδα ή μέσα σε ένα χρόνο αν ο κληρονομούμενος ή οι κληρονόμοι ή οι κληροδόχοι διέμεναν κατά το χρόνο θανάτου στην αλλοδαπή. Η προθεσμία αρχίζει από :

- το θάνατο του κληρονομουμένου

- τη δημοσίευση της διαθήκης ή

- τη δημοσίευση της τελεσίδικης απόφασης που κηρύσσει την αφάνεια ή

- το θάνατο του υπόχρεου σε δήλωση, αν αυτός δεν υπέβαλε δήλωση ή

το διορισμό των κηδεμόνων σχολαζουσών κληρονομιών, των εκτελεστών διαθήκης, των συνδίκων πτώχευσης ή

- την αναγνώριση τους, σε περίπτωση κληρονόμων σχολαζουσών κληρονομιών ή

- το χρόνο που ορίζεται στα άρθρα 7 και 8 Ν. 2961/2001

Η κατά τα άνω εξάμηνη ή ετήσια προθεσμία μπορεί να παραταθεί για τρεις (3) κατ΄ ανώτατο όριο μήνες, με απόφαση του προϊσταμένου της αρμόδιας Δ.Ο.Υ., αν συντρέχουν αποχρώντες λόγοι ( άρθρα 62, 63 και 64 Ν. 2961/2001).

3. Ποια δικαιολογητικά απαιτούνται κατά την υποβολή δηλώσεων φόρου κληρονομιάς;

α) Ληξιαρχική πράξη θανάτου

β) αντίγραφο διαθήκης

γ) κληρονομητήριο ή πιστοποιητικό της αρμόδιας δημοτικής ή κοινοτικής αρχής περί του είδους και του βαθμού συγγενείας προς τον κληρονομούμενο

δ) πιστοποιητικό του Γραμματέα Πρωτοδικών περί μη δημοσιεύσεως νεώτερης διαθήκης ή περί μη δημοσιεύσεως στην περίπτωση της εξ αδιαθέτου διαδοχής

ε) πιστοποιητικό για την ηλικία του επικαρπωτή, όταν για τον προσδιορισμό της αξίας συντρέχει η ηλικία αυτού

στ) έγγραφο νομιμοποιήσεως, σε περίπτωση πληρεξουσίου

ζ) τα έγγραφα που αποδεικνύουν τη μετάθεση του χρόνου γένεσης της φορολογικής υποχρέωσης

η) αποδεικτικά χρεών της κληρονομιάς

( άρθρο 67 Ν. 2961/2001)

4. Ποιος είναι αρμόδιος προϊστάμενος Δ.Ο.Υ. για την υποβολή δηλώσεων φόρου κληρονομιάς;

Ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. της κατοικίας του κληρονομουμένου ή ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. κατοίκων εξωτερικού αν ο κληρονομούμενος ήταν κάτοικος αλλοδαπής.

Αν όμως ο κληρονομούμενος είχε την κατοικία του στην αλλοδαπή, αλλά πέθανε στην Ελλάδα, αρμόδιος είναι ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. του τόπου της αποβίωσης. ( άρθρο 66 Ν. 2961/2001).

5. Ποιος είναι υπόχρεος υποβολής δήλωσης φόρου δωρεάς - γονικής παροχής;

Είναι οι συμβαλλόμενοι δωρητής δωρεοδόχος- γονέας-τέκνο και, σε περίπτωση άτυπης δωρεάς, είναι ο δωρεοδόχος ( άρθρο 85 Ν. 2961/2001).

6. Ποιος είναι αρμόδιος προϊστάμενος Δ.Ο.Υ. για την υποβολή δήλωσης φόρου δωρεάς- γονικής παροχής;

Ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. της κατοικίας του δωρητή ( άρθρο 87 Ν. 2961/2001).

7. Ποια είναι η προθεσμία υποβολής της δήλωσης φόρου δωρεάς - γον. παροχής;

Η δήλωση υποβάλλεται πριν από την κατάρτιση του συμβολαίου, το οποίο συντάσσεται με βάση θεωρημένο αντίγραφο της δήλωσης, και, προκειμένου για άτυπες δωρεές, μέσα σε έξι μήνες από την παράδοση του αντικειμένου της δωρεάς στο δωρεοδόχο ( άρθρο 86 Ν. 2961/2001).

8. Ποιο είναι το όριο των γονικών παροχών;

Είναι το ποσό των 82.000 Ευρώ αυτοτελώς για κάθε γονέα. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται σε 123.000 Ευρώ, όταν ο ένας από τους γονείς έχει αποβιώσει. Στα πιο πάνω ποσά συνυπολογίζονται οι προγενέστερες δωρεές ή γονικές παροχές των γονέων προς τα τέκνα τους που έχουν υπαχθεί σε φόρο και όχι τα απαλλασσόμενα ποσά ( άρθρο 34 ενότητα Β΄ Ν. 2961/2001).

9. Ποιες είναι οι προϋποθέσεις απαλλαγής από το φόρο κληρονομιών για την απόκτηση της πρώτης κατοικίας;

Ο κληρονόμος ή κληροδόχος ή ο σύζυγος αυτού ή τα ανήλικα τέκνα τους να μην έχουν δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας ή οίκησης σε άλλη οικία ή διαμέρισμα που πληροί τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειας τους ή δικαίωμα πλήρους κυριότητας επί οικοπέδου οικοδομήσιμου ή επί ιδανικού μεριδίου οικοπέδου, στα οποία αντιστοιχεί εμβαδόν κτίσματος που πληροί τις στεγαστικές τους ανάγκες και βρίσκονται σε δήμο ή κοινότητα με πληθυσμό άνω των 3.000 κατοίκων ( άρθρο 26 ενότητα Α.Ν. 2961/2001).

10. Ποια είναι τα αφορολόγητα ποσά για την απόκτηση πρώτης κατοικίας αιτία θανάτου;

Ποσό 42.000 Ευρώ για κάθε κληρονόμο ή κληροδόχο. Το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά 21.000 Ευρώ για το σύζυγο και καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα του κληρονόμου ή κληροδόχου και κατά 23.000 Ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα του κληρονόμου ή κληροδόχου, εφόσον στο δικαιούχο κληρονόμο ή κληροδόχο περιέρχεται μία μόνο οικία ή διαμέρισμα εξ ολοκλήρου και κατά πλήρες δικαίωμα κυριότητας και όχι ποσοστό εξ αδιαιρέτου ( άρθρα 26 ενότητα Α΄ Ν. 2961/2001 και 12 παρ. 14 Ν. 2948/2001).

11. Ποιες είναι οι προϋποθέσεις απαλλαγής από το φόρο γονικών παροχών για την απόκτηση πρώτης κατοικίας;

Να μεταβιβάζεται οικία ή διαμέρισμα ή οικόπεδο εξ ολοκλήρου και κατά πλήρη κυριότητα με τους όρους και τις προϋποθέσεις που τάσσει το άρθρο 26 ενότητα Α.Ν. 2961/2001 ( άρθρο 43 ενότητα Α.Ν. 2961/2001).

12. Ποια τα αφορολόγητα ποσά για την απόκτηση πρώτης κατοικίας με γονική παροχή;

Ποσό 7.100 Ευρώ για το δικαιούχο της γονικής παροχής και 5.000 Ευρώ για το σύζυγο και καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα του και 7.500 Ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα τέκνα του. Αν ο δικαιούχος της γονικής παροχής παρουσιάζει αναπηρία τουλάχιστον 67% η απαλλαγή ανέρχεται στο μισό της φορολογητέας αξίας του ακινήτου μη δυνάμενη να υπερβεί τα 71.000 Ευρώ ( άρθρα 43 ενότητα Α΄ Ν. 2961/2001 και 12 παρ. 16 Ν. 2948/2001).

13. Ποιες είναι οι προϋποθέσεις της αγροτικής απαλλαγής στη φορολογία κληρονομιών, δωρεών, γον. παροχών;

-Ο κληρονόμος ή δωρεοδόχος να είναι παιδί, σύζυγος, γονείς ή αδελφοί του δικαιοπαρόχου (κληρονομουμένου -δωρητή)

-Οι κληρονόμοι ή δωρεοδόχοι να ασχολούνται κατά κύριο επάγγελμα με τη γεωργία ή κτηνοτροφία και

-η έκταση να χρησιμοποιείται για 15 χρόνια συνεχώς και αποκλειστικά για γεωργοκτηνοτροφική εκμετάλλευση. (άρθρο 26 ενότητα Β΄).

14. Γεωργικές απαλλαγές

Δεν φορολογείται το μέχρι 7.000 Ευρώ τμήμα της στρεμματικής αξίας μεταβιβαζόμενης γεωργοκτηνοτροφικής έκτασης για κάθε κληρονόμο ή κληροδόχο ή δωρεοδόχο και συνολικά για ποσό 120.000 Ευρώ και μέχρι 100 στρέμματα εφόσον η κατά στρέμμα αξία τους δεν υπερβαίνει τα 3.500 Ευρώ.

Ανεξάρτητα από την πιο πάνω απαλλαγή και πρόσθετα σ΄ αυτήν όταν η κληρονομική μερίδα αποτελείται κατά το μισό τουλάχιστον της αξίας της από γεωργοκτηνοτροφικά περιουσιακά στοιχεία, ο κληρονομούμενος ασχολείτο κατά κύριο επάγγελμα με γεωργοκτηνοτροφικές εργασίες και η κληρονομιά περιέρχεται σε κατιόντες ή ανιόντες ή σύζυγο κληρονομουμένου, αφαιρείται και δε φορολογείται το τριπλάσιο ποσό των αφορολογήτων της Α΄ και Β΄ κατηγορίας, δηλαδή ποσό 60.000 για κληρονόμους που εντάσσονται στην Α΄ κατηγορία και 45.000 για κληρονόμους που εντάσσονται στη Β΄ κατηγορία.

Προσαυξημένα αφορολόγητα ποσά στο τετραπλάσιο των αφορολογήτων ορίων της Α΄ και Β΄ κατηγορίας ισχύουν για νέους αγρότες μέχρι 40 ετών. ( άρθρο 26 ενότητες Β΄ και Γ΄ Ν. 2961/2001)

15. Σε πόσες δόσεις καταβάλλεται ο φόρος κληρονομιών, δωρεών;

Σε 24 ίσες άτοκες μηνιαίες δόσεις αν η βεβαίωση έγινε με βάση τη δήλωση ή την πράξη καταλογισμού, κάθε μία από τις οποίες δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 300 Ευρώ πλην της τελευταίας.

Σε 6 ισόποσες άτοκες μηνιαίες δόσεις αν για τη βεβαίωση του φόρου ως τίτλος λαμβάνεται η απόφαση διοικητικού δικαστηρίου και δικαστικού συμβιβασμού ( άρθρο 82 Ν. 2961/2001).

16. Ποιος είναι ο χρόνος φορολογίας για την κτήση αιτία θανάτου;

Ο χρόνος θανάτου του κληρονομουμένου μετατίθεται σε μεταγενέστερο του θανάτου χρονικό σημείο αυτοδίκαια στις περιπτώσεις αναβλητικής αίρεσης, επιδικίας περί το κληρονομικό δικαίωμα ή περί την κληρονομιά διαχωρισμού επικαρπίας από την κυριότητα αναγκαστικής απαλλοτρίωσης κ.λ.π. ή με απόφαση του προϊσταμένου της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. στις περιπτώσεις του άρθρου 8 του Ν. 2961/2001 ( άρθρο 7 Ν. 2961/2001).

17. Πότε παραγράφεται το δικαίωμα του δημοσίου για επιβολή φόρου κληρονομιάς ή δωρεάς, γονικής παροχής;

Παραγράφεται μετά την πάροδο 10 ετών αν υποβλήθηκε δήλωση ή 15 ετών αν δεν υποβλήθηκε δήλωση.

Ανεξάρτητα από τα παραπάνω το δικαίωμα του δημοσίου είναι παραγραμμένο για όλες τις υποθέσεις για τις οποίες η φορολογική υποχρέωση γεννήθηκε μέχρι 31-12-1984 ( άρθρο 102 Ν. 2961/2001).

18. Ποια είναι τα αφορολόγητα όρια και οι φορολογικοί συντελεστές στη φορολογία κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών;

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Α΄

Κλιμάκια	Συντελεστής κλιμακίου (%)	Φόρος κλιμακίου	Φορολογητέα περιουσία	Φόρος που αναλογεί
20.000	-	-	20.000	-
33.000	5	1.650	53.000	1.650
159.000	15	23.850	212.000	25.500
Υπερβάλλον	25

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Β΄

Κλιμάκια	Συντελεστής κλιμακίου (%)	Φόρος κλιμακίου	Φορολογητέα περιουσία	Φόρος που αναλογεί
15.000	-	-	15.000	-
38.000	10	3.800	53.000	3.800
159.000	20	31.800	212.000	35.600
Υπερβάλλον	35

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Γ΄

Κλιμάκια	Συντελεστής κλιμακίου (%)	Φόρος κλιμακίου	Φορολογητέα περιουσία	Φόρος που αναλογεί
6.200	-	-	6.200	-
46.800	20	9.360	53.000	9.360
159.000	35	55.650	212.000	65.010
Υπερβάλλον	50

ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Δ΄

Κλιμάκια	Συντελεστής κλιμακίου (%)	Φόρος κλιμακίου	Φορολογητέα περιουσία	Φόρος που αναλογεί
3.600	-	-	3.600	-
49.400	35	17.290	53.000	17.290
159.000	50	79.500	212.000	96.790
Υπερβάλλον	60

Β. ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ

1. Ποιο είναι το αντικείμενο του φ.μ.α και ποιος ο υπόχρεος για την καταβολή του φόρου;

Σε κάθε μεταβίβαση ακινήτου από επαχθή αιτία και εμπραγμάτου επί ακινήτου δικαιώματος καθώς και σε μεταβίβαση πλοίου με ελληνική σημαία στην αξία αυτών επιβάλλεται φόρος, υπόχρεος για την καταβολή του οποίου είναι ο αγοραστής.

2. Ποια είναι η αρμόδια Δ.Ο.Υ για την υποβολή της δήλωσης;

Για κάθε μεταβίβαση ακινήτου οι συμβαλλόμενοι υποχρεούνται πριν από τη σύνταξη του συμβολαίου, να επιδώσουν κοινή δήλωση φ.μ.α προς τον αρμόδιο Προϊστάμενο Δ.Ο.Υ της περιφέρειας στην οποία βρίσκεται το ακίνητο.

3. Σε πόσα αντίγραφα υποβάλλεται η δήλωση;

Η δήλωση υποβάλλεται σε δύο αντίγραφα εκ των οποίων το ένα κρατείται από τον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ και το δεύτερο, αφού βεβαιωθεί από τον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ για την ακρίβεια της αντιγραφής παραδίδεται στον συμβαλλόμενο.

4. Επιτρέπεται η επίδοση της δήλωσης σε αναρμόδιο Προϊστάμενο Δ.Ο.Υ.;

Επιτρέπεται η επίδοση της δήλωσης σε αναρμόδιο Προϊστάμενο Δ.Ο.Υ, όταν είναι δύσκολη η επίδοση της στον αρμόδιο Προϊστάμενο, ο οποίος αφού καταχωρήσει τη δήλωση αυτή στο βιβλίο δηλώσεων, υποχρεούται να αποστείλει αυτή στον αρμόδιο Προϊστάμενο Δ.Ο.Υ. προς έλεγχο. Η δήλωση αυτή είναι απαράδεκτη αν δεν περιέχει διορισμό ειδικού αντικλήτου του αγοραστού, ο οποίος κατοικεί στην έδρα της Δ.Ο.Υ προς την οποία θα διαβιβασθεί η δήλωση αυτή.

Κατ΄ εξαίρεση, αν στην περιφέρεια που βρίσκεται το μεταβιβαζόμενο ακίνητο εφαρμόζεται το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων ο αναρμόδιος Προϊστάμενος Δ.Ο.Υ, στον οποίο επιδίδεται η δήλωση, χορηγεί αντίγραφο της δήλωσης για τη σύνταξη του συμβολαίου και στη συνέχεια διαβιβάζει τη δήλωση στον αρμόδιο Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. για έλεγχο των προσδιοριστικών στοιχείων του ακινήτου που δηλώθηκε.

5. Πως καταβάλλεται ο φόρος μεταβίβασης ακινήτων;

Στις περιοχές που εφαρμόζεται το αντικειμενικό σύστημα, κατά την υποβολή της δήλωσης Φ.Μ.Α., ο φορολογούμενος υποχρεούται να αναγράφει σε αυτήν την αντικειμενική αξία του μεταβιβαζόμενου ακινήτου, βάσει της οποίας καταβάλλει εφάπαξ το φόρο που αναλογεί. Σε περίπτωση που το τίμημα είναι μεγαλύτερο της αντικειμενικής αξίας, ο φόρος υπολογίζεται επί του τιμήματος. Αν όμως ο φορολογούμενος αμφισβητήσει την αντικειμενική αξία του ακινήτου, έχει το δικαίωμα μέσα σε 60 ημέρες από τότε που υπέβαλλε τη δήλωση να προσφύγει στα διοικητικά δικαστήρια, τα οποία θα αποφανθούν για το προσδιορισμό της αξίας με βάση τα συγκριτικά στοιχεία.

Στις υπόλοιπες περιοχές που δεν εφαρμόζεται το αντικειμενικό σύστημα, κατά την υποβολή της δήλωσης Φ.Μ.Α., ο φορολογούμενος καταβάλλει εξ ολοκλήρου το φόρο που αναλογεί με βάση την αξία που δήλωσε. Στη συνέχεια, ο προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. προσδιορίζει προσωρινά την αγοραία αξία του ακινήτου και ο αγοραστής έχει πλέον το δικαίωμα μέσα σε δίμηνη ανατρεπτική προθεσμία από την ημερομηνία παραλαβής της δήλωσης να επιδώσει συμπληρωματική δήλωση σύμφωνα με τη προσωρινή αξία του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. και να καταβάλλει χωρίς προσαυξήσεις και πρόστιμα το μισό του αναλογούντος φόρου και το υπόλοιπο μισό τον επόμενο της βεβαίωσης μήνα. Στη περίπτωση που δεν υποβάλλει τη πιο πάνω συμπληρωματική δήλωση, ενεργείται πλέον τακτικός έλεγχος από το προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. για το προσδιορισμό της αξίας, χωρίς να τον δεσμεύει πλέον η προσωρινή προεκτίμηση και στη συνέχεια εκδίδεται το σχετικό φύλλο ελέγχου. Μέσα σε 60 ημέρες από την κοινοποίηση του φύλλου ελέγχου ο αγοραστής έχει το δικαίωμα να συμβιβαστεί ή να προσφύγει στα διοικητικά δικαστήρια.

6. Ποιοι είναι οι συντελεστές για τον υπολογισμό του Φ.Μ.Α.;

Ο υπολογισμός του φόρου μεταβίβασης ακινήτων γίνεται με τρεις συντελεστές. Τον ακέραιο, το μειωμένο στο μισό και το μειωμένο στο 1/4.

Ο ακέραιος συντελεστής 7% υπολογίζεται στο μέχρι του ποσού των δεκαπέντε χιλιάδων (15000) ευρώ της φορολογητέας αξίας και αυξάνεται σε 9% για το άνω του ποσού αυτού τμήμα της. Οι παραπάνω συντελεστές Φ.Μ.Α, προσαυξάνονται από 7% σε 9% και από 9% σε 11% αντίστοιχα, όταν το ακίνητο που μεταβιβάζεται βρίσκεται σε εντός σχεδίου περιοχή που λειτουργεί ή έχει συσταθεί Πυροσβεστική Υπηρεσία. Στο ποσό του κύριου φόρου επιβάλλεται και φόρος υπέρ δήμων και κοινοτήτων 3%.

Για να γίνει κατανοητό αυτό, παρατίθενται τα ακόλουθα παραδείγματα α) Ο Α΄ αγοράζει οικόπεδο αξίας 8.800 ευρώ σε περιοχή που δεν υπάρχει Πυροσβεστική Υπηρεσία. Ο αναλογών φόρος μεταβίβασης θα υπολογισθεί με συντελεστή 7%. β) Ο Α΄ αγοράζει οικόπεδο αξίας 16.000 ευρώ σε περιοχή που υπάρχει Πυροσβεστική Υπηρεσία. Ο αναλογών φόρος θα υπολογισθεί για το μέχρι των 15.000 ευρώ τμήμα της αγοραίας αξίας με συντελεστή 9%. για το άνω δε των 1.000 ευρώ τμήμα με συντελεστή 11%.

Ο Φ.Μ.Α, που προκύπτει κατά τα προεκτεθέντα μειώνεται στο μισό ή στο ένα τέταρτο ανάλογα με τη νομική μορφή της πραγματοποιούμενης μεταβίβασης ή την ιδιότητα των συμβαλλόμενων προσώπων.

α) Φ.Μ.Α, μειωμένος στο τέταρτο.

Οι περιπτώσεις που ο Φ.Μ.Α, μειώνεται στο τέταρτο είναι η αυτούσια διανομή ακινήτων μεταξύ των συγκυρίων, η διάλυση προσωπικών εταιριών και η αυτούσια μεταβίβαση των ακινήτων της εταιρείας στους εταίρους της καθώς και η αυτούσια απόληψη ακινήτων της εταιρείας από εταίρους που αποχωρούν από αυτή. καθώς και η συνένωση οικοπέδων.

β) Φ.Μ.Α, μειωμένος στο μισό

Οι περιπτώσεις που ο Φ.Μ.Α, μειώνεται στο μισό είναι η ανταλλαγή ακινήτων ίσης αξίας, η υποχρεωτική ανταλλαγή οικοπέδων, συγχώνευση Α.Ε. και Συνεταιρισμών, η αναγκαστική απαλλοτρίωση για δημόσια ωφέλεια και η μεταβίβαση σε σωματειακό γυμναστήριο καθώς και συνένωση οικοπέδων.

7. Σε ποιες περιπτώσεις επίκλησης χρησικτησίας δεν οφείλεται φόρος;

Όταν για τα ακίνητα που μεταβιβάζονται με επαχθή ή χαριστική αιτία συντρέχουν αθροιστικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις

α. να βρίσκονται σε δήμους ή κοινότητες με πληθυσμό μέχρι 2000 κατοίκους β. να μην βρίσκονται σε ζώνη ακτίνας 500μ. από το χειμέριο κύμα γ. αν πρόκειται για αγροτεμάχιο η αξία του μαζί με τις εγκαταστάσεις που βρίσκονται πάνω σ΄ αυτό και εξυπηρετούν αποκλειστικά τον προορισμό τους δεν υπερβαίνει το ποσό των 1760,82 Ευρώ ανά στρέμμα.

δ. αν πρόκειται για οικόπεδο, η αξία του να μην υπερβαίνει τα 5,86 Ευρώ ανά τετρ. μέτρο ανεξάρτητα από τα κτίσματα που τυχόν υπάρχουν σε αυτό.

8. Σε ποιες περιπτώσεις σύστασης ή τροποποίησης οριζόντιας η κάθετης ιδιοκτησίας οφείλεται φ.μ.α.;

Σε κάθε περίπτωση σύστασης ή τροποποίησης οριζόντιας ή κάθετης ιδιοκτησίας θα πρέπει να ερευνάται αν συντελείται, άμεσα ή έμμεσα, μεταβίβαση εμπραγμάτων επί ακινήτων δικαιωμάτων μεταξύ των συγκυρίων, είτε με μορφή διανομής, είτε ανταλλαγής, είτε πώλησης, είτε δωρεάς ιδανικών μεριδίων π.χ.

- σύσταση σε οικόπεδο με υφιστάμενα κτίσματα.

- σύσταση και στο μελλόκτιστο δικαίωμα υψούν με υφιστάμενα κτίσματα

- μεταφορά ποσοστών εξ αδιαιρέτου οικοπέδου σε μελλόκτιστο δικαίωμα υψούν, στο οποίο υφίστανται κτίσματα και στις οριζόντιες ιδιοκτησίες αυτών έχει κατανεμηθεί το σύνολο των ποσοστών του οικοπέδου.

- τροποποίηση σύστασης με απόσπαση τμήματος οριζόντιας ιδιοκτησίας από εκείνη στην οποία ανήκε και μεταφορά της σε οριζόντια ιδιοκτησία άλλου συνιδιοκτήτη

- σύσταση με διανομή ψιλής κυριότητας.

- διανομή υφιστάμενης κάθετης ιδιοκτησίας σε οικόπεδο με κτίσματα.

- κατάργηση υφιστάμενης σύστασης σε οικόπεδο με κτίσματα.

9. Ποιες οι προϋποθέσεις εφαρμογής τεκμηρίου αποπερατωμένου διαμερίσματος;

α. να μεταβιβάζονται ιδανικά μερίδια οικοπέδου

β. η μεταβίβαση να γίνεται με αντάλλαγμα

γ. να έχει εκδοθεί οικοδομική άδεια ανέγερσης πολυκατοικίας, ή η σχετική αίτηση να έχει υποβληθεί το αργότερο σε 2 χρόνια από τη μεταβίβαση και

δ. η ανέγερση των κτισμάτων να γίνει είτε από των πωλητή των ποσοστών του οικοπέδου, είτε από εργολάβο ο οποίος ανέλαβε με αντιπαροχή την ανέγερση της πολυκατοικίας, είτε από τρίτο πρόσωπο το οποίο ενεργεί για λογαριασμό είτε του οικοπεδούχου είτε του εργολάβου.

10. Πότε οφείλεται φόρος διανομής;

Κατά την αυτούσια διανομή ακινήτων μεταξύ των συγκυρίων τους οφείλεται φ.μ.α., αν συντρέχουν οι ακόλουθες προϋποθέσεις

α. η διανομή να είναι αυτούσια δηλαδή ο καθένας από τους συγκυρίους να παίρνει είτε ένα διαιρετό μέρος των ακινήτων που διανέμονται είτε ποσοστό εξ αδιαιρέτου, αυτών.

β. η αξία της μερίδας που παίρνει από τη διανομή κάθε συγκύριος δηλ. η φυσική του μερίδα, να είναι ίση με την αξία της ιδανικής του μερίδας δηλ. με την αξία που είχε η εξ αδιαιρέτου συμμετοχή του.

Ο φ.μ.α. μειωμένος στο1/4 επιβάλλεται στο σύνολο της περιουσίας που διανέμεται και σε περίπτωση άνισης διανομής, η επί πλέον αξία θεωρείται ότι αποκτάται με ξεχωριστή μεταβίβαση και φορολογείται με ακέραιο συντελεστή φ.μ.α. αν καταβληθεί αντάλλαγμα. διαφορετικά οφείλεται φόρος δωρεάς.

Σε περιπτώσεις άνισης διανομής η διαφορά της φυσικής από την ιδανική μερίδα υποβάλλεται τόσο σε φόρο διανομής όσο και κατά περίπτωση σε φόρο δωρεάς ή φ.μ.α. με ακέραιο συντελεστή.

11. Ποιοι είναι οι πρόσθετοι φόροι και πότε επιβάλλονται;

Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 1 του Ν. 2523/1997

α) Σε περίπτωση μη υποβολής δήλωσης, επιβάλλεται πρόσθετος φόρος που ορίζεται σε ποσοστό 3,5% επί του φόρου, την πληρωμή του οποίου θα απέφευγε ο υπόχρεος λόγω μη υποβολής της δήλωσης για κάθε μήνα καθυστέρησης.

β) Σε περίπτωση υποβολής ανακριβούς δήλωσης, επιβάλλεται στον υπόχρεο πρόσθετος φόρος που ορίζεται σε ποσοστό 3% επί του φόρου, την πληρωμή του οποίου θα απέφευγε, για κάθε μήνα καθυστέρησης.

γ) Σε περίπτωση υποβολής εκπρόθεσμης δήλωσης, επιβάλλεται πρόσθετος φόρος που ορίζεται σε ποσοστό 1,5% επί του φόρου που οφείλεται με τη δήλωση, για κάθε μήνα καθυστέρησης.

Σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 2 του Ν. 2523/97, ορίζονται ως ανώτατα όρια για την επιβολή πρόσθετων φόρων, το ποσοστό 200% για υποβολή εκπρόθεσμης δήλωσης και 300% για την υποβολή ανακριβούς δήλωσης ή μη υποβολής δήλωσης του φόρου, την πληρωμή του οποίου θα απέφευγε ο υπόχρεος φορολογούμενος.

12. Δικαίωμα προσφυγής - Εξώδικη επίλυση της διαφοράς

1. Κατά του φύλλου ελέγχου έχει δικαίωμα προσφυγής ο υπόχρεος ή οι κληρονόμοι του, εντός 60 ημερών από την κοινοποίηση του φύλλου ελέγχου.

2. Κατά τη διάρκεια της προθεσμίας προς άσκηση της προσφυγής, ο υπόχρεος δικαιούται να ζητήσει από τον αρμόδιο Προϊστάμενο Δ.Ο.Υ την εξώδικη επίλυση της διαφοράς (συμβιβασμός).

ΑΠΑΛΛΑΓΕΣ

13. Ποιοι είναι οι δικαιούχοι της απαλλαγής από το Φ.Μ.Α. για αγορά πρώτης κατοικίας;

Η απαλλαγή παρέχεται μόνο σε φυσικά πρόσωπα (έγγαμα ή άγαμα) και συγκεκριμένα μόνο σε Έλληνες υπηκόους που κατοικούν στην Ελλάδα. Συνεπώς δεν δικαιούνται της απαλλαγής οι Έλληνες φοιτητές για όσο διάστημα παραμένουν σπουδάζοντας στο εξωτερικό, οι Έλληνες που εργάζονται στο εξωτερικό, είτε σε δική τους επιχείρηση, είτε με εξηρτημένη εργασίας.

Κατ εξαίρεση για τους έμμισθους Έλληνες δημοσίους υπαλλήλους που υπηρετούν στο εξωτερικό θεωρείται ότι η κατοικία τους βρίσκεται στην Ελλάδα και συνεπώς δικαιούνται της απαλλαγής.

Οι αλλοδαποί δεν μπορούν να τύχουν της απαλλαγής αυτής κατά την αγορά πρώτης κατοικίας. Κατ΄ εξαίρεση της ως άνω απαλλαγής μπορεί να τύχουν και οι αλλοδαποί υπήκοοι Κράτους - Μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι οποίοι διαμένουν και εργάζονται για αρκετό διάστημα στην Ελλάδα με τις ίδιες προϋποθέσεις που τυχαίνουν οι Έλληνες πολίτες.

Η απαλλαγή κατά την αγορά πρώτης κατοικίας παρέχεται και στους Έλληνες εκ Τουρκίας, Β. Ηπείρου, Ρωσίας (Πόντιοι) και εκ Κύπρου, εφόσον έχουν εγκατασταθεί μόνιμα στην Ελλάδα.

Η μόνιμη διαμονή της κατηγορίας αυτών των δικαιούχων αποδεικνύεται με κάθε νόμιμο μέσο, όπως π.χ. η έναρξη άσκησης επαγγέλματος, η πρόσληψη για παροχή υπηρεσιών εξαρτημένης εργασίας (μισθωτός), η ενοικίαση κατοικίας, η φοίτηση σε σχολές κ.λ.π.

Επισημαίνεται ότι ειδικά για τα πρόσωπα αυτά η πρόθεση τους για μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα δεν αναιρείται από το γεγονός ότι για ειδικούς λόγους, οι αρμόδιες υπηρεσίες τους χορηγούν προσωρινές άδειες παραμονής που ανανεώνονται.

Οι καταγόμενοι από τη Βόρεια Ήπειρο, την Κύπρο και την Τουρκία, εφόσον απέκτησαν ιθαγένεια τρίτου κράτους πλην της Αλβανικής, Κυπριακής και Τουρκικής, δεν μπορούν να τύχουν απαλλαγής από το φόρο.

Η απαλλαγή παρέχεται και στον κύριο ποσοστού εξ αδιαιρέτου οικίας, διαμερίσματος ή οικοπέδου που αγοράζει το υπόλοιπο ποσοστό για να γίνει εξ ολοκλήρου κύριος του ακινήτου, εφόσον το ποσοστό που έχει δεν του πληροί τις στεγαστικές ανάγκες.

Η απαλλαγή του εγγάμου παρέχεται και στην άγαμη μητέρα ή στον εξ αναγνωρίσεως πατέρα εφόσον έχουν την επιμέλεια των ανήλικων τέκνων τους. Η απαλλαγή του εγγάμου παρέχεται και στον άγαμο, ενήλικα με αναπηρία τουλάχιστον 67% από διανοητική καθυστέρηση ή φυσική αναπηρία. Ο έγγαμος μπορεί να προσαυξήσει το αφορολόγητο του με αυτό των αγάμων ενηλίκων παιδιών του με αναπηρία τουλάχιστον 67% ανεξαρτήτου ηλικίας.

Οι ιδιοκτήτες ξενοδοχείων, αποθηκών, γραφείων, βιομηχανοστασίων και γενικά αμιγών επαγγελματικών στεγών έχουν δικαίωμα απαλλαγής. Δεν θεωρείται επαγγελματική στέγη το ακίνητο το οποίο από την οικοδομική άδεια ή τον τίτλο κτήσης χαρακτηρίζεται ως κατοικία έστω και αν αυτό χρησιμοποιείται ως επαγγελματική στέγη.

14. Ποια είναι τα αφορολόγητα ποσά για την αγορά πρώτης κατοικίας;

Η απαλλαγή παρέχεται:

α) Για αγορά οικίας ή διαμερίσματος από άγαμο μέχρι ποσού αξίας εξήντα δύο χιλιάδων (62.000) ευρώ.

β) Για αγορά οικίας ή διαμερίσματος από έγγαμο μέχρι ποσού, αξίας ενενήντα επτά χιλιάδων (97.000) ευρώ. Η απαλλαγή που δικαιούται ο έγγαμος προσαυξάνεται κατά 20.600 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα του και κατά 30.000 ευρώ για το τρίτο και καθένα από τα επόμενα.

γ) Για αγορά οικοπέδου από άγαμο μέχρι ποσού αξίας 30.000, ενώ από έγγαμο μέχρι ποσού αξίας 53.000 ευρώ. Η αξία αυτή για τον έγγαμο προσαυξάνεται κατά 7.000 ευρώ για καθένα από τα δύο πρώτα τέκνα του και κατά 8.800 ευρώ για το τρίτο και για καθένα από τα επόμενα τέκνα του.

Παράδειγμα υπολογισμού φόρου με απαλλαγή πρώτης κατοικίας.

Ο Α, άγαμος αγοράζει στην Αθήνα διαμέρισμα αξίας 64.500 ευρώ και απαλλάσσεται από το φόρο για αγορά πρώτης κατοικίας για τα 62.000 ευρώ.

Συνεπώς για τα 62.000 ευρώ δεν θα υπολογισθεί φόρος

Για τα 2.500 ευρώ x 11 %=	275 ευρώ
...........275 ευρώ x 3%=	8,25 ευρώ
Επομένως σύνολο	283,25 ευρώ

15. Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για την απαλλαγή πρώτης κατοικίας;

α. Ο αγοραστής ή η σύζυγος του ή τα ανήλικα παιδιά του να μην έχουν δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας ή οικήσεως σε άλλη οικία ή διαμέρισμα που πληρεί τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειας του ή δικαίωμα πλήρους κυριότητας επί οικοπέδου οικοδομήσιμου ή επί ιδανικού οικοπέδου, στο οποίο αντιστοιχεί εμβαδόν κτίσματος που πληρεί τις στεγαστικές τους ανάγκες, που βρίσκονται σε πόλη με πληθυσμό άνω των 3000 κατοίκων.... Ακόμη για την απαλλαγή απαιτείται το αγοραζόμενο οικόπεδο ή το γήπεδο στο οποίο βρίσκεται η αγοραζόμενη οικία ή το διαμέρισμα να είναι οικοδομήσιμο και εντός εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου δήμου ή κοινότητας, και μεταξύ αγοραστή και πωλητή να μην υπάρχει συγγένεια εξ αίματος ή εξ αγχιστείας πρώτου βαθμού.

Οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση της απαλλαγής θα πρέπει να συντρέχουν στο όνομα του αγοραστή.

β. θεωρείται ότι καλύπτονται οι στεγαστικές ανάγκες του αγοραστή και της οικογένειας του, αν το συνολικό εμβαδόν της καθαρής επιφάνειας [της επιφάνειας χωρίς τους κοινόχρηστους χώρους] κατοικιών που υφίστανται ή υπάρχει η δυνατότητα βάσει των πολεοδομικών διατάξεων να αναγερθούν είναι: για ένα άτομο 35μ2, για δύο άτομα 70 μ2 προσαυξανόμενα κατά 15 τ.μ. για καθένα από τα δύο πρώτα παιδιά του και 25μ2 για το τρίτο και τα επόμενα τέκνα.

γ. Η απαλλαγή παρέχεται με τον όρο ότι το ακίνητο θα παραμείνει στην κυριότητα του αγοραστή για μία τουλάχιστον πενταετία.

16. Πότε αίρεται η απαλλαγή;

Σε περίπτωση που με πράξη εν ζωή μεταβιβασθεί το ακίνητο ή συσταθεί σ΄ αυτό οποιοδήποτε εμπράγματο δικαίωμα πλην υποθήκης, πριν από την παρέλευση της πενταετίας, αυτός που μεταβιβάζει ή συνιστά εμπράγματο δικαίωμα υποχρεούται, προ της μεταβιβάσεως ή της σύστασης του εμπράγματου δικαιώματος, να υποβάλλει δήλωση και να καταβάλλει εφάπαξ τον Φ.Μ.Α. που αναλογεί στη φορολογητέα αξία του μεταβιβαζομένου ακινήτου κατά το χρόνο της νέας μεταβίβασης.

17. Υπάρχει δικαίωμα απαλλαγής για δεύτερη φορά;

Δίδεται απαλλαγή και για δεύτερη φορά εάν συντρέχουν αθροιστικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις

α) Το ακίνητο που αγοράστηκε με απαλλαγή να ήταν οικία ή διαμέρισμα, διότι αν ήταν οικόπεδο συνάγεται ότι η ανοικοδόμηση του με εξάντληση του ανώτατου συντελεστή δόμησης προφανώς θα καλύψει τις αυξημένες στεγαστικές ανάγκες του αγοραστή και της οικογένειας του.

β) Να έχουν περάσει τουλάχιστον δύο (2) χρόνια από την ημερομηνία της πρώτης αγοράς.

γ) Να πωληθεί η οικία ή το διαμέρισμα για το οποίο έχει δοθεί η πρώτη απαλλαγή.

δ) Η παλαιά οικία ή διαμέρισμα που εκποιήθηκε να μην πληρούσε τις στεγαστικές ανάγκες του αιτούμενου την δεύτερη απαλλαγή.

ε) Η νέα οικία ή το διαμέρισμα το οποίο θα αγορασθεί να είναι κατά 10 τ.μ. τουλάχιστον μεγαλύτερο του πρώτου

στ) Η εκποίηση της παλιάς οικοδομής ή διαμερίσματος να μην έγινε σε συγγενείς του πωλητή, εξ αίματος ή εξ αγχιστείας, μέχρι πρώτου βαθμού

ζ) Να συντρέχουν στο πρόσωπο του αιτούμενου τη δεύτερη απαλλαγή όλες οι προϋποθέσεις που προβλέπει ο νόμος για την πρώτη.

Ως πρώτη απαλλαγή λαμβάνεται όχι μόνο εκείνη που είχε παρασχεθεί με τις διατάξεις του Ν. 1078/80 αλλά και με προηγούμενους στεγαστικούς νόμους που καταργήθηκαν.

18. Ποια είναι τα δικαιολογητικά για την χορήγηση της απαλλαγής για πρώτη κατοικία και πότε υποβάλλονται;

Τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για την χορήγηση της απαλλαγής από τον Φ.Μ.Α. υποβάλλονται μαζί με την δήλωση Φ.Μ.Α. πριν από την υπογραφή του οριστικού συμβολαίου.

Τα δικαιολογητικά για τη διαπίστωση των προϋποθέσεων απαλλαγής καθορίζονται με τις ακόλουθες αποφάσεις Κ. 10466/179/ΠΟΛ. 227/6-12-1980, και Κ.1847/24/ΠΟΛ. 227/6-12-1980 του Υπουργού Οικονομικών καθώς και η Κ. 3883/140/5-4-1980 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Κοινωνικών Υπηρεσιών.

19. Ποιες απαλλαγές παρέχονται στους αγρότες;

Απαλλάσσεται το 75% της στρεμματικής αξίας και μέχρι 120 στρέμματα και για πεντακόσιες είκοσι οκτώ χιλιάδες πεντακόσια (528.500) ευρώ κατ΄ ανώτατο όριο για κάθε αγοραστή εφόσον ο αγοραστής είναι κατά κύρια απασχόληση αγρότης ηλικίας μέχρι 40 ετών.

Για τους αγρότες κάτω των 40 ετών παρέχεται απαλλαγή για 3.600 ευρώ ανά στρέμμα εφόσον η αξία αυτού δεν υπερβαίνει το ποσό του 1.800 ευρώ και συνολικά για έκταση 50 στρεμμάτων.

Οι νέοι αγρότες έχουν δικαίωμα να τύχουν απαλλαγής τόσο με τις διατάξεις του Ν. 634/77, όσο και με το Ν. 2520/97.

20. Χορηγείται απαλλαγή για αγορά οικίας, διαμερίσματος ή οικοπέδου με εισαγωγή συναλλάγματος;

Χορηγείτο, καταργήθηκε όμως από 28-12-2000 με τις διατάξεις του Ν. 2873/2000.

21. Πότε παραγράφεται το δικαίωμα του Δημοσίου για την επιβολή του Φ.Μ.Α.;

Το δικαίωμα του Δημοσίου για επιβολή Φ.Μ.Α, παραγράφεται μετά τη πάροδο πενταετίας από το τέλος του έτους μέσα στο οποίο επιδόθηκε η δήλωση Φ.Μ.Α, και μετά πάροδο δεκαπέντε ετών από το τέλος του έτους εντός του οποίου παρεσχέθη η απαλλαγή έστω και αν η υπόθεση περαιώθηκε οριστικά.

Γ. ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΜΕΓΑΛΗΣ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ

1. Ποια φυσικά πρόσωπα έχουν υποχρέωση υποβολής δήλωσης Φ.Μ.Α.Π. για το έτος 2002;

Κάθε φυσικό πρόσωπο, ανεξάρτητα από την Ιθαγένεια ή τη κατοικία του για την περιουσία του που αποτελείται από ακίνητα που βρίσκονται στην Ελλάδα την 1° Ιανουαρίου 2002 ή από εμπράγματα δικαιώματα σ΄ αυτά εκτός από υποθήκη, η αξία της οποίας υπερβαίνει το ποσό των διακοσίων σαράντα τριών χιλιάδων εξακοσίων ευρώ (243.600) για τον άγαμο και τετρακοσίων ογδόντα επτά χιλιάδων διακοσίων ευρώ (487.200) για τους εγγάμους.

Τονίζεται ότι υποχρέωση έχουν όλα τα προαναφερόμενα πρόσωπα, ανεξάρτητα από το αν από τη δήλωση τους προκύπτει φόρος για καταβολή.

Π.χ. Κατά κύριο επάγγελμα αγρότης άγαμος, έχει ακίνητη περιουσία αξίας 280.000 ευρώ. Τα ακίνητα του είναι απαλλασσόμενα. Υποχρεούται όμως, σε υποβολή δήλωσης Φ.Μ.Α.Π.

Επίσης υποχρεούται σε υποβολή δήλωσης Φ.Μ.Α.Π., καθένας που καλείται εγγράφως από τον προϊστάμενο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. ( `Αρθρο 26 Ν. 2459/1997 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει με το άρθρο 14 του Ν. 2948/2001).

2. Ποια νομικά πρόσωπα έχουν υποχρέωση υποβολής δήλωσης Φ.Μ.Α.Π. για το έτος 2002;

Όλα τα νομικά πρόσωπα, ανεξάρτητα από την έδρα τους εφόσον έχουν στη κατοχή τους ακίνητο ή εμπράγματα δικαιώματα σε ακίνητο εκτός υποθήκης στην Ελλάδα, ανεξάρτητα της φορολογητέας του αξίας. Κατ΄ εξαίρεση, νομικά πρόσωπα χωρίς ακίνητη περιουσία ή εμπράγματο δικαίωμα, εφόσον έχουν υποβάλλει μια φορά τουλάχιστον δήλωση, δεν υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης, εκτός και αν μεταβληθεί η περιουσιακή τους κατάσταση ή κληθούν από τον Προϊστάμενο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ..

- Π.χ. Α.Ε., χωρίς ακίνητη περιουσία, κάνει έναρξη στις 30-12-2000. Για το έτος 2001

υποχρεούται σε δήλωση Φ.Μ.Α.Π., όχι όμως και για το έτος 2002 αν δεν έχει μεταβληθεί η περιουσιακή της κατάσταση.

- Ο.Ε. έχει ακίνητη περιουσία αξίας 1.000 ευρώ. Υποχρεούται σε υποβολή δήλωσης Φ.Μ.Α.Π.

- Ιερά μονή, που έχει ακίνητα, απαλλάσσεται του φόρου. Υποχρεούται όμως, σε υποβολή δήλωσης Φ.Μ.Α.Π. ( άρθρο 26 Ν. 2459/1997, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 13 Ν. 2579/1998).

3. Ποια είναι η αρμόδια Δ.Ο.Υ. για την υποβολή δήλωσης Φ.Μ.Α.Π.;

Η Δ.Ο.Υ. που είναι αρμόδια για την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος. ( `Αρθρο 27 Ν. 2459/1997).

4. Πως προσδιορίζεται η αξία των ακινήτων;

- Για ακίνητα που βρίσκονται σε περιοχές που εφαρμόζεται το αντικειμενικό σύστημα, η αξία τους προσδιορίζεται με το σύστημα αυτό.

- Για ακίνητα στα οποία υπάρχουν κτίσματα και βρίσκονται σε περιοχές που δεν

εφαρμόζεται το αντικειμενικό σύστημα, η αξία των ακινήτων υπολογίζεται με αντικειμενικά κριτήρια, ενώ η αξία του οικοπέδου με βάση συγκριτικά στοιχεία που υπάρχουν στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.

- Γήπεδα (οικόπεδα - αγροτεμάχια) που βρίσκονται σε περιοχές που δεν έχουν ενταχθεί στο αντικειμενικό σύστημα ο η αξία τους προσδιορίζεται με βάση την αγοραία αξία όπως αυτή διαμορφώνεται με τα συγκριτικά στοιχεία ( `Αρθρο 24 Ν. 2459/1997).

5. Τι πρέπει να κάνει φορολογούμενος που επιθυμεί να μεταβιβάσει ακίνητο του πριν από την καταληκτική προθεσμία υποβολής της αρχικής δήλωσης και χρειάζεται πιστοποιητικό του άρθρου 32 του Ν. 2459/1997

Ο φορολογούμενος έχει δύο επιλογές:

1. Μπορεί να υποβάλλει μερική δήλωση, καταβάλλοντος το φόρο για το σύνολο της αξίας του μεταβιβαζόμενου ακινήτου χωρίς απαλλαγές, με το μεγαλύτερο συντελεστή και στη συνέχεια να λάβει το πιστοποιητικό. Ο φόρος που κατεβλήθη με την μερική δήλωση συμψηφίζεται με το φόρο που θα προκύψει με βάση την αρχική δήλωση.

2. Μπορεί να υποβάλλει αρχική δήλωση, καταβάλλοντας ολόκληρο το φόρο που επιμεριστικά αναλογεί στην αξία του ακινήτου και κατόπιν να λάβει το πιστοποιητικό. (`Αρθρο 32 Ν. 2459/1997, 1027054/129/0013 ΠΟΛ. 1066/24-2-1998 Α.Υ.Ο. «εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 32 του Ν. 2459/1997 που προβλέπουν τις υποχρεώσεις των συμβολαιογράφων κατά τη σύνταξη συμβολαίων...»).

6. Σε περίπτωση ανέγερσης πολυκατοικίας με το σύστημα της αντιπαροχής ποιος είναι υπόχρεος σε δήλωση και σε φόρο;

Ο οικοπεδούχος:

α) Για την αξία του οικοπέδου για μια επταετία από τη χορήγηση της οικοδομικής άδειας ή μέχρι να μεταβιβασθούν τα διαμερίσματα της πολυκατοικίας σε τρίτα πρόσωπα ή στον εργολάβο ή μέχρι να εκμισθωθούν ή κατά οποιοδήποτε τρόπο χρησιμοποιηθούν πριν από την πάροδο της επταετίας. Τα υπό ανέγερση κτίσματα θα αναγράφονται και αυτά στις οικείες στήλες της δήλωσης Φ.Μ.Α.Π., όμως θα απαλλάσσονται του φόρου. β) Για την αξία των διαμερισμάτων τα οποία συμφωνήθηκε να πάρει ο οικοπεδούχος, μετά την πάροδο της επταετίας από τη χορήγηση της οικοδομικής άδειας ή αφότου εκμισθωθούν ή κατά οποιοδήποτε τρόπο χρησιμοποιηθούν αυτά πριν την πάροδο της επταετίας.

Ο εργολάβος:

Για την αξία των διαμερισμάτων που δεν πουλήθηκαν, τα οποία συμφωνήθηκε να μεταβιβασθούν σ΄ αυτόν ή σε τρίτα πρόσωπα που θα υποδείξει, μαζί με το ποσοστό του οικοπέδου που αναλογεί σ΄ αυτά, μετά την πάροδο της επταετίας ή αφότου αυτά εκμισθωθούν ή κατά οποιοδήποτε τρόπο χρησιμοποιηθούν πριν την πάροδο της επταετίας.

Ο αγοραστής:

Σε περίπτωση που ο εργολάβος υποσχέθηκε με συμβολαιογραφικό προσύμφωνο να μεταβιβάσει σε τρίτο πρόσωπο διαμέρισμα, τότε υπόχρεος σε φόρο είναι ο αγοραστής, από την παράδοση του διαμερίσματος σ΄ αυτόν, η οποία πρέπει να αποδεικνύεται με συμβολαιογραφικό έγγραφο παράδοσης, που καταρτίζεται μέσα σ΄ ένα δίμηνο από την παράδοση. Δεν είναι απαραίτητη η σύνταξη ιδιαίτερου συμβολαιογραφικού εγγράφου παράδοσης, σε περίπτωση που αυτή προκύπτει από το συμβολαιογραφικό προσύμφωνο. (`Αρθρο 23 Ν. 2459/1997).

7. Οι σύζυγοι υποβάλλουν υποχρεωτικά κοινή δήλωση Φ.Μ.Α.Π.;

Όχι. Παρέχεται το δικαίωμα από το νόμο οι σύζυγοι, εφόσον το επιθυμούν, να υποβάλλουν χωριστές δηλώσεις Φ.Μ.Α.Π. ( `Αρθρο 26 Ν. 2459/1997).

8. Απαλλάσσεται τέκνο άνω των 18 ετών, που για τη φορολογία εισοδήματος θεωρείται προστατευόμενο μέλος (π.χ. φοιτητής, στρατιώτης, ανάπηρος κ.λ.π.);

Όχι. Ο νόμος απαλλάσσει μόνο τα ανήλικα τέκνα. Ανήλικο τέκνο για την απαλλαγή του Φ.Μ.Α.Π. είναι εκείνο που την 1-1-2002 δεν έχει συμπληρώσει το 18° έτος της ηλικίας του. Δηλαδή, έχει γεννηθεί μέχρι και 31/12/1984. ( `Αρθρο 25 Ν. 2459/1997).

9. Ποιες είναι οι προθεσμίες υποβολής της δήλωσης Φ.Μ.Α.Π.;

Η δήλωση Φ.Μ.Α.Π., υποβάλλεται μέσα στις προθεσμίες που προβλέπονται για την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος. ( `Αρθρο 27 Ν. 2459/1997).

10. Ποιες είναι οι εκπτώσεις που παρέχονται;

Από τη συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας αφαιρούνται τα χρέη που είναι εξασφαλισμένα με υποθήκη ή προσημείωση υποθήκης σε ακίνητα του φορολογουμένου αρκεί αυτά:

- Να υπάρχουν κατά την 1η Ιανουαρίου του έτους φορολογίας. Εξυπακούεται πως αφαιρείται μόνο το ποσό του χρέους που οφείλεται κατά την ημερομηνία αυτή.

- Να προέρχονται από δάνεια που χορηγήθηκαν από το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο ή το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων ή από Τράπεζες.

- Να χρησιμοποιήθηκαν αποδεδειγμένο για την ανέγερση ή την επέκταση ή την επισκευή των κτισμάτων που ανήκουν στον υπόχρεο.. Αν δεν χρησιμοποιήθηκαν για το σκοπό αυτό (χρησιμοποιήθηκαν π.χ. για αγορά ακινήτου), δεν αφαιρούνται. ( `Αρθρο 25 Ν. 2459/1997).

11. Για να χορηγηθεί η απαλλαγή για αγροτική γη τι απαιτείται;

Η αξία των γεωργικών και κτηνοτροφικών εκτάσεων απαλλάσσονται από το φόρο εφόσον:

- Ο υπόχρεος σε φόρο φυσικό πρόσωπο είναι κατά κύριο επάγγελμα γεωργός ή

κτηνοτρόφος.

- Ο υπόχρεος σε φόρο τις αυτοκαλλιεργεί.

Η βεβαίωση για την πιστοποίηση ότι τα γήπεδα είναι αγροτικά χορηγείται από την αρμόδια διεύθυνση του Υπουργείου Γεωργίας

Η ιδιότητα του κατά κύριο επάγγελμα αγρότη πιστοποιείται από την Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης της οικείας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης. ( `Αρθρο 23 Ν. 2459/1997, 1079501/373/0013 ΠΟΛ 1204/27-8-2001 Α.Υ.Ο., 1086938/58/Β0013 ΠΟΛ. 1205/21-7-1998 και 337410/10-7-1998 Κ.Υ.Α. Υπουργών Εσωτερικών. Οικονομικών και Γεωργίας).

12. Υποχρεούνται όλοι όσοι υποβάλλουν δήλωση Φ.Μ.Α.Π. να συνυποβάλλουν και τα φύλλα υπολογισμού αξίας των ακινήτων τους, όπου η αξία αυτών υπολογίζεται με το αντικειμενικό σύστημα;

Ναι. Τόσο τα φυσικά όσο και τα νομικά πρόσωπα θα συνυποβάλλουν τα οικεία φύλλα υπολογισμού της αξίας (1-5. Κ1-Κ5 και Α. Α. ΓΗΣ), με τη δήλωση Φόρου Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας.

Ειδικά για νομικά πρόσωπα για τα οποία προβλέπεται πλήρης απαλλαγή από τον φόρο (π.χ. το Ελληνικό δημόσιο, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, οι δήμοι, οι κοινότητες, οι κατά το άρθρο 13 παράγραφος 2 του Συντάγματος γνωστές θρησκείες και δόγματα κ.λ.π.), δεν απαιτείται να συνυποβάλλουν φύλλα υπολογισμού αξίας των ακινήτων τους. (1079501/373/0013 ΠΟΛ. 1204/27-8-2001 Α.Υ.Ο.).

13. Ποια είναι τα αφορολόγητα ποσά των φυσικών προσώπων για το έτος 2002;

Το αφορολόγητο ποσό για φυσικά πρόσωπα ορίζεται, για το έτος 2002 σε διακόσιες σαράντα τρεις χιλιάδες εξακόσια ευρώ (243.600) για άγαμο, τετρακόσιες ογδόντα επτά χιλιάδες διακόσια ευρώ (487.200) για έγγαμο, προσαυξανόμενο κατά εξήντα μία χιλιάδες εξακόσια πενήντα ευρώ (61.650), για καθένα από τα δύο πρώτα ανήλικα παιδιά τους και κατά εβδομήντα τρεις χιλιάδες τετρακόσια ευρώ (73.400) για καθένα από τα επόμενα ανήλικα παιδιά τους. ( `Αρθρο 25 Ν. 2459/1997, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 14 Ν. 2948/2001).

14. Ποια είναι τα αφορολόγητα ποσά των νομικών προσώπων για το έτος 2002;

Το αφορολόγητο ποσό των νομικών προσώπων ορίζεται, για το έτος 2002, σε διακόσιες σαράντα τρεις χιλιάδες εξακόσια ευρώ (243.600).

Ειδικά για τα ημεδαπά και ξένα, με τον όρο της αμοιβαιότητας, νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που επιδιώκουν αποδεδειγμένα σκοπούς κοινωφελείς, θρησκευτικούς, φιλανθρωπικούς και εκπαιδευτικούς, καθώς και για τα ημεδαπά κοινωφελή ιδρύματα, το αφορολόγητο ποσό ορίζεται σε εξακόσιες επτά χιλιάδες τετρακόσια ενενήντα (607.490). ( `Αρθρο 25 Ν. 2459/1997, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 14 Ν. 2948/2001).

15. Είναι απαραίτητη η καταβολή του 1/3 του προκύπτοντος φόρου με την υποβολή της δήλωσης Φ.Μ.Α.Π.;

Είναι απαραίτητη. Η δήλωση Φ.Μ.Α.Π., θεωρείται απαράδεκτη και συνεπώς μη υποβληθείσα και δεν παράγει κανένα έννομο αποτέλεσμα, εφ΄ όσον με την υποβολή της δεν καταβλήθηκε η πρώτη δόση, δηλαδή το 1/3 του προκύπτοντος φόρου. ( `Αρθρο 29 Ν. 2459/1997, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 9 Ν. 2515/1997 και συμπληρώθηκε με το άρθρο 1 Ν. 2873/2000, 1015260/34/Γ0013 ΠΟΛ. 1040/11-2-1999).

16. Παρέχεται έκπτωση σε περίπτωση ολοσχερούς εξόφλησης του προκύπτοντος φόρου;

Ναι, σε περίπτωση που ο υπόχρεος σε φόρο καταβάλει εφάπαξ μέσα στην προθεσμία καταβολής της πρώτης δόσης, ολόκληρο το ποσό του προκύπτοντος φόρου (δηλ. κατά την υποβολή της εμπρόθεσμης δήλωσης), θα έχει έκπτωση 2,5%.

17. Σε ποιο νόμισμα υποβάλλεται η δήλωση Φόρου Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας έτους 2002;

Η δήλωση Φ.Μ.Α.Π. για το έτος 2002 υποβάλλεται μόνο σε ευρώ.

18. Ποιοι πρόσθετοι φόροι επιβάλλονται και σε ποιες περιπτώσεις;

- Όταν δεν έχει υποβληθεί καθόλου δήλωση, επιβάλλεται πρόσθετος φόρος, που ορίζεται σε ποσοστό 3,5% επί του φόρου, την πληρωμή του οποίου θα απέφευγε ο υπόχρεος λόγω μη υποβολής της δήλωσης για κάθε μήνα καθυστέρησης.

- Όταν υποβληθεί ανακριβής δήλωση επιβάλλεται στον υπόχρεο πρόσθετος φόρος, που ορίζεται σε ποσοστό 3% επί του φόρου την πληρωμή του οποίου θα απέφευγε, για κάθε μήνα καθυστέρησης.

- Όταν η δήλωση υποβληθεί εκπρόθεσμα, επιβάλλεται πρόσθετος φόρος, που ορίζεται σε ποσοστό 1,5% επί του φόρου που οφείλεται για κάθε μήνα καθυστέρησης

- Τέλος, επιβάλλεται πρόστιμο από 117 ευρώ έως 1.170 ευρώ στους υπόχρεους σε υποβολή δήλωσης, σε περιπτώσεις που δεν προκύπτει ποσό φόρου για καταβολή.

19. Μέχρι ποιο ποσό αμελείται η βεβαίωση του φόρου που προκύπτει από εκκαθάριση δήλωσης Φ.Μ.Α.Π. για το έτος 2002;

Όταν ο φόρος που προκύπτει από κάθε τίτλο βεβαίωσης, δεν υπερβαίνει τα 27 ευρώ

αμελείται η βεβαίωση του ποσού.

ΘΕΜΑΤΑ ΦΟΡΟΥ ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗΣ ΑΞΙΑΣ (Φ.Π.Α.)

1. Ποιες οι ημερομηνίες υποβολής των περιοδικών δηλώσεων, δηλώσεων INTRASTAT και Ανακεφαλαιωτικών Πινάκων Ενδοκοινοτικών Αποκτήσεων και Παραδόσεων;

Ι. α) Όταν η περιοδική δήλωση υποβάλλεται στη Δ.Ο.Υ., τότε υποβάλλεται:

- κάθε μήνα: όσοι τηρούν Γ΄ κατηγορίας βιβλία Κ.Β.Σ., όσοι ενεργούν ενδοκοινοτικές συναλλαγές, το Δημόσιο

- κάθε δίμηνο: όσοι τηρούν Β΄ κατηγορίας βιβλία Κ.Β.Σ.

- κάθε τρίμηνο: όσοι τηρούν Α΄ κατηγορίας βιβλία Κ.Β.Σ., όσοι δεν τηρούν βιβλία Κ.Β.Σ.

μέχρι τις 20 του μήνα που ακολουθεί το μήνα, δίμηνο, τρίμηνο για αυτούς που ο ΑΦΜ λήγει στο ψηφίο 1 και ακολουθούν ανά εργάσιμη ημέρα οι λήξεις των προθεσμιών που ο ΑΦΜ λήγει στα επόμενα του 1 ψηφία.

β) Όταν η περιοδική δήλωση είναι αρχική - εμπρόθεσμη, υποβάλλεται με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου, τότε υποβάλλεται:

- μέχρι την 5η ημέρα του μεθεπόμενου μήνα που ακολουθεί τη λήξη της φορολογικής περιόδου στην οποία αφορά τη δήλωση. Η ίδια ημερομηνία, ισχύει για τις περιπτώσεις που οι δηλώσεις αυτές υποβάλλονται στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. λόγω τεχνικής αδυναμίας υποβολής τους μέσω του συστήματος ΤΑΧΙSnet ή πληρωμής τους μέσω των πιστωτικών ιδρυμάτων και του διατραπεζικού συστήματος ΔΙΑΣ.

II. Ο Ανακεφαλαιωτικός Πίνακας θα υποβληθεί στη Δ.Ο.Υ. στις ημερομηνίες που προβλέπονται για την υποβολή της περιοδικής δήλωσης, ανεξάρτητα του αν η περιοδική δήλωση του τρίτου μήνα της οικείας τρίμηνης χρονικής περιόδου υποβάλλεται στη Δ.Ο.Υ. ή ηλεκτρονικά.

III. Η δήλωση INTRASTAT ανεξάρτητα του πως υποβάλλεται η περιοδική δήλωση του μήνα (δηλαδή στη Δ.Ο.Υ. ή ηλεκτρονικά), θα υποβληθεί στη Δ.Ο.Υ. στις ημερομηνίες που προβλέπονται για την υποβολή της περιοδικής δήλωσης.

2. Πότε υποβάλλονται οι εκκαθαριστικές δηλώσεις ;

Η εκκαθαριστική δήλωση για τους υποκείμενους που η διαχειριστική περίοδος λήγει την 31/12 ή στο τέλος οποιασδήποτε άλλης φορολογικής περιόδου, υποβάλλεται:

- μέχρι την 25η ημέρα του δεύτερου μήνα από τη λήξη της διαχειριστικής περιόδου για όσους τηρούν βιβλία Α΄ ή Β΄ κατηγορίας του Κ.Β.Σ. ή όσους δεν τηρούν βιβλία Κ.Β.Σ.

- μέχρι την 10η ημέρα του πέμπτου μήνα από τη λήξη της διαχειριστικής περιόδου για όσους τηρούν βιβλία Γ΄ κατηγορίας του Κ.Β.Σ.

Η εκκαθαριστική δήλωση για τους υποκείμενους που η διαχειριστική περίοδος λήγει πριν την λήξη οποιασδήποτε φορολογικής περιόδου, υποβάλλεται:

- σε 55 ημερολογιακές ημέρες από τη λήξη της διαχειριστικής περιόδου για όσους τηρούν βιβλία Α΄ ή Β΄ κατηγορίας του Κ.Β.Σ. ή όσους δεν τηρούν βιβλία Κ.Β.Σ.

- σε 130 ημερολογιακές ημέρες από τη λήξη της διαχειριστικής περιόδου για όσους τηρούν βιβλία Γ΄ κατηγορίας Κ.Β.Σ.

3. Ποιες υποχρεώσεις υπάρχουν σε περίπτωση διακοπής εργασιών ;

Στη παύση εργασιών:

- υποβάλλεται η περιοδική δήλωση σε 20 ημέρες από τη λήξη της φορολογικής περιόδου

- υποβάλλεται η εκκαθαριστική δήλωση σε 55 ημέρες (για τα Α΄ ή Β΄ κατηγορίας βιβλία), σε 130 ημέρες (για τα Γ΄ κατηγορίας βιβλία)

- εκδίδεται στοιχείο αυτοπαράδοσης για τα πάγια και τα εμπορεύματα που υπάρχουν κατά την στιγμή της παύσης στην κατοχή της επιχείρησης.

4. Ποιο είναι το πρόστιμο που επιβάλλεται σε περιπτώσεις εκπρόθεσμης υποβολής μηδενικών ή πιστωτικών δηλώσεων ;

Το πρόστιμο είναι από 40.000 μέχρι 400.000 δρχ. ή από 117 μέχρι 1170 ΕΥΡΩ που συμβιβάζεται στο 1/3.

5. Ποιο είναι το ύψος των προσαυξήσεων για την εκπρόθεσμη υποβολή χρεωστικών δηλώσεων Φ.Π.Α.;

Για κάθε μήνα καθυστέρησης 2,5% μέχρι 200%

6. Πως υποβάλλονται οι περιοδικές δηλώσεις μέσω ΙΝΤΕRΝΕΤ;

Οι υποκείμενοι πρέπει να υποβάλλουν αίτηση - εγγραφή στο ειδικό δίκτυο (ΤΑΧΙSnet), πιστοποιούνται από την Γενική Γραμματεία Πληροφορικών Συστημάτων και λαμβάνουν όνομα και κωδικό χρήστη. Το έντυπο της δήλωσης συμπληρώνεται στην οθόνη και αποστέλλεται ηλεκτρονικά. Οι όροι και οι προϋποθέσεις έχουν ορισθεί με την Α.Υ.Ο. ΠΟΛ. 1055/2-3-2001.

7. Διευκρινίσεις σχετικά με τις ενδοκοινοτικές συναλλαγές και την εγγραφή στο Μητρώο VIES..

Κάθε υποκείμενος στο φόρο που προτίθεται να πραγματοποιήσει ενδοκοινοτικές συναλλαγές (μόνον για αγαθά), προκειμένου να μην επιβαρύνεται με Φ.Π.Α, από τον προμηθευτή του, ούτε να επιβαρύνει με Φ.Π.Α, τον πελάτη του, θα πρέπει με δήλωση μεταβολών να εγγραφεί στο Μητρώο V.Ι.Ε.S. και να προβεί μέσω του συστήματος V.Ι.Ε.S., στην επαλήθευση του ΑΦΜ/ΦΠΑ του εγκατεστημένου στο άλλο ΚΜ.

8. Σε ποιες περιπτώσεις δικαιούνται οι συναλλασσόμενοι επιστροφής πιστωτικού υπολοίπου;

Ο Φ.Π.Α, επιστρέφεται εάν :

- καταβλήθηκε αχρεώστητα στο Δημόσιο

- είναι αδύνατη η μεταφορά του για έκπτωση σε επόμενη διαχειριστική περίοδο

- προέρχεται από πράξεις απαλλασσόμενες με δικαίωμα έκπτωσης

- αφορά αγαθά επένδυσης

- υπάρχει διαφορά συντελεστών

9. Ποιες πράξεις απαλλάσσονται από το Φ.Π.Α. και πώς γίνεται η ένταξη σε ειδικό ή κανονικό καθεστώς;

Η παροχή υπηρεσιών που πραγματοποιούν οι υποκείμενοι που κατονομάζονται στο άρθρο 22 του Ν. 2859/00 και έχουν σχέση με την υγεία, την εκπαίδευση, τον πολιτισμό, την κοινωνική πρόνοια κ.α.

Οι πράξεις που πραγματοποιούνται σύμφωνα μ΄ όσα καθορίζονται στα άρθρα 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29 του Ν. 2859/00.

Για τις μικρές επιχειρήσεις έχει καθιερωθεί ειδικό καθεστώς, ενώ οι πολύ μικρές επιχειρήσεις είναι εκτός πεδίου εφαρμογής του φόρου και ως εκ τούτου απαλλάσσονται από κάθε υποχρέωση για τον Φ.Π.Α.

10. Πως γίνεται η κατάταξη σε συντελεστή Φ.Π.Α.;

Όλα τα αγαθά και οι υπηρεσίες υπάγονται στο συντελεστή 18%. Μόνον όσα αγαθά και υπηρεσίες περιλαμβάνονται στο Παράρτημα III του νόμου υπάγονται στο 8%.

11. Σε ποιες περιπτώσεις (κυρίως χωρικά) ισχύουν οι μειωμένοι συντελεστές Φ.Π.Α.;

Για τους νομούς Δωδεκανήσου, Σάμου, Χίου, Λέσβου, Κυκλάδων και για τα νησιά Βορ. Σποράδες, Σκύρο, Θάσο, Σαμοθράκη οι συντελεστές που εφαρμόζονται είναι μειωμένοι κατά 30%, δηλαδή, είναι 6% και 13%.

12. Πότε και πως γίνεται ο διακανονισμός παγίων;

Όταν επιχείρηση αγοράσει αγαθό επένδυσης υποχρεούται να το παρακολουθεί για μια πενταετία.

Αν μέσα στα πέντε χρόνια, από την πρώτη χρησιμοποίηση, επέλθει μεταβολή στο δικαίωμα έκπτωσης ή γίνει πώληση του αγαθού επένδυσης, τότε πρέπει να γίνει διακανονισμός για το 1/5 του φόρου για κάθε χρόνο που υπάρχει μεταβολή.

Ο διακανονισμός γίνεται εφάπαξ με την εκκαθαριστική δήλωση.

13. Ποια δικαιολογητικά απαιτούνται για τη χορήγηση βεβαίωσης αγοράς ή εισαγωγής επενδυτικών αγαθών, σύμφωνα με την Π.2869/87 Α.Υ.Ο.;

Αναλυτικό πίνακα εις διπλούν στον οποίο αναγράφονται τα αγαθά (ποσότητα και αξία), υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/86, βεβαίωση της αρμόδιας αρχής για τυχόν υπαγωγή σε αναπτυξιακό νόμο. Προκειμένου για θερμοκήπια βεβαίωση του Υπ. Γεωργίας.

14. Πως γίνεται ο επιμερισμός του φόρου των κοινών δαπανών (PRORATA), ποια συμπεριλαμβάνονται στον αριθμητή και ποια στον παρονομαστή του κλάσματος ;

Στον αριθμητή περιλαμβάνονται οι: φορολογητέες εκροές + απαλλασσόμενες με δικαίωμα έκπτωσης.

Στον παρονομαστή περιλαμβάνονται ότι έχει περιληφθεί στον αριθμητή + οι απαλλασσόμενες χωρίς δικαίωμα έκπτωσης.

Δεν λαμβάνονται υπόψη ούτε στον αριθμητή ούτε στον παρονομαστή τα ποσά που προέρχονται από :

- παράδοση αγαθών που χρησιμοποιούνται για πάγια,

- αυτοπαραδόσεις.

- ενδοκοινοτικές αποκτήσεις,

- πράξεις λήπτη,

- επιστροφές φόρων,

- παρεπόμενες πράξεις σε ακίνητα ή από χρηματοδοτικές ή πράξεις της παραγράφου 1 (περιπ. κ, κα. κβ, κγ, κδ, κε) του άρθρου 22 του Ν.2859/00, εφόσον πρόκειται για παρεπόμενες της κύριας δραστηριότητας πράξεις.

15. Εάν ορισμένα επαγγέλματα (π.χ. καλλιτέχνες, δημοσιογράφοι, νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα κ.λ.π.) υπάγονται στην υποχρέωση καταβολής Φ.Π.Α.

Ορισμένα επαγγέλματα (π.χ. καλλιτέχνες, δημοσιογράφοι, νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα κ.λ.π.) εφόσον απαλλάσσονται από το Φ.Π.Α., η απαλλαγή αυτή αφορά τις πράξεις που κάνουν οι ίδιοι (παραδίδουν ή παρέχουν), και όχι τις πράξεις που κάνουν άλλοι υποκείμενοι προς αυτούς. Δηλαδή, τα φορολογικά στοιχεία που δέχονται θα επιβαρύνονται με Φ.Π.Α.

16. Πότε πρέπει να υποβληθεί η τελευταία περιοδική και εκκαθαριστική δήλωση Φ.Π.Α. σε περίπτωση παύσης εργασιών ή μετασχηματισμού των επιχειρήσεων ;

Στον μετασχηματισμό βάση του Ν. 2166/93, οι μετατρεπόμενες, συγχωνευόμενες ή απορροφόμενες επιχειρήσεις υποβάλλουν εκκαθαριστική δήλωση για τις πράξεις που πραγματοποίησαν μέχρι τον χρόνο σύνταξης του ισολογισμού μετασχηματισμού.

Για το χρόνο υποβολής της εκκαθαριστικής ισχύει ό,τι απαντήθηκε στην ερώτηση 2.

17. Οφείλεται Φ.Π.Α., κατά την πώληση αυτοκινήτων και πώς αποδίδεται;

Κάθε πώληση αυτοκινήτου εφόσον πραγματοποιείται μέσα στην Ελληνική επικράτεια, από υποκείμενο στο φόρο στα πλαίσια της επαγγελματικής του δραστηριότητας, με αντάλλαγμα. υπόκειται στο Φ.Π.Α. και αποδίδεται με την περιοδική δήλωση της περιόδου.

Τα Ε.Ι.Χ. αυτοκίνητα που πωλούνται από επιχειρήσεις που τα χρησιμοποιούσαν σαν πάγια και είχαν αποκτηθεί μετά την 1/1/1987 δεν έχουν Φ.Π.Α.

18. Πώς αποδίδεται ο Φ.Π.Α., όταν γίνεται η συναλλαγή από μη υποκείμενους στο Φ.Π.Α.;

Τα μη υποκείμενα στο Φ.Π.Α, πρόσωπα (π.χ. ιδιώτες) όταν καθίστανται υπόχρεοι στο φόρο αποδίδουν του Φ.Π.Α, με έκτακτη περιοδική δήλωση, εντός 15 ημερών.

19. Ποιες είναι οι υποχρεώσεις ως προς το Φ.Π.Α. όσων έχουν υπογράψει συμβάσεις εργασίας και όσων μετέχουν σε επιδοτούμενα προγράμματα ;

Δεν υπόκεινται στο Φ.Π.Α., οι μισθωτοί και τα άλλα φυσικά πρόσωπα τα οποία συνδέονται με τον εργοδότη τους με σύμβαση εργασίας ή με οποιαδήποτε άλλη νομική σχέση, που δημιουργεί δεσμούς εξάρτησης, όσον αφορά τους όρους εργασίας ή την αμοιβή και συνεπάγεται την ευθύνη του εργοδότη.

20. Ποιες είναι οι υποχρεώσεις ως προς το Φ.Π.Α. των εκμεταλλευτών ΤΑΞΙ ;

Οι εκμεταλλευτές ΤΑΞΙ, που εντάσσονται στο ειδικό καθεστώς απόδοσης του Φ.Π.Α., αποδίδουν τον φόρο με βάση τα κατ΄ αποκοπή ποσά που ορίζονται κάθε έτος με Απόφαση του Υπ. Οικονομικών, με έκτακτη δήλωση. Εάν βάσει συμφωνίας αναλαμβάνουν μεταφορές προσώπων, για τις οποίες εκδίδουν τιμολόγια παροχής υπηρεσιών αποδίδουν το Φ.Π.Α. με έκτακτη δήλωση μέσα σε 15 ημέρες από την έκδοση του τιμολογίου.

21. Ζητούνται διευκρινίσεις σχετικά με την αναστολή καταβολής Φ.Π.Α, σε αγορά επενδυτικών αγαθών.

Διευκρινίσεις για την ΑΥΟ Π. 2869/2389/ΠΟΛ. 137/87 έχουν δοθεί με τις ΕΔΥΟ ΠΟΛ. 246/87, ΠΟΛ. 47/88, ΠΟΛ. 250/88, ΠΟΛ. 1005/92, ΠΟΛ. 1333/93.

22. Ζητούνται διευκρινίσεις για τη φορολογική μεταχείριση των εισαγομένων από την Ε.Ε. μεταχειρισμένων μεταφορικών μέσων.

Διευκρινίσεις έχουν δοθεί με την ΕΔΥΟ ΠΟΛ. 1050/11.2.2000 και την ΕΔΥΟ Σ1057/76/15.6.2000.

23. Οι αθλητικοί σύλλογοι καθώς και οι πολιτιστικοί μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα απαλλάσσονται ή όχι του Φ.Π.Α.;

Σύμφωνα με το άρθρο 22 του νόμου, από το Φ.Π.Α, απαλλάσσονται:

-οι υπηρεσίες που παρέχονται από αθλητικά νομικά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα (αθλητικά σωματεία), σε πρόσωπα που ασχολούνται με τον αθλητισμό ή τη σωματική αγωγή.

-οι συνδρομές που καταβάλλονται σε πολιτιστικά σωματεία ή ενώσεις, από τα μέλη τους καθώς και τα παραδιδόμενα από αυτές αγαθά έστω και να εισπράττεται κάποια αμοιβή.

24. Πότε πληρώνετε Φ.Π.Α. και πότε χαρτόσημο στις περιπτώσεις μεταβίβασης ατομικής επιχείρησης ή Ο.Ε. από επαχθή αιτία ή κληρονομική διαδοχή ;

Στην μεταβίβαση επιχείρησης σαν σύνολο, κλάδο ή μέρος της, από επαχθή ή χαριστική αιτία ή σαν εισφορά σε υφιστάμενο ή συνιστώμενο νομικό πρόσωπο δεν οφείλεται ΦΠΑ, εφόσον αυτός που τα αποκτά συνεχίζει τις εργασίες του προκατόχου του αλλά στην περίπτωση αυτή καταβάλλεται χαρτόσημο.

25. Ζητούνται διευκρινίσεις για τη θεώρηση δελτίου προμήθειας υλικών και αντικειμένων.

Προκειμένου για τα σκάφη που απαλλάσσονται από το Φ.Π.Α., σύμφωνα με την παράγραφο 1α του άρθρου 27, δίνεται η δυνατότητα τήρησης θεωρημένου ειδικού διπλότυπου «Δελτίου Προμήθειας Υλικών και Αντικειμένων χωρίς Φ.Π.Α.» το οποίο αποτελεί δικαιολογητικό για την χωρίς φόρο αγορά υλικών ή αντικειμένων που προορίζονται να ενσωματωθούν ή να χρησιμοποιηθούν στα σκάφη αυτά.

Την δυνατότητα αυτή την έχουν μόνο τα αλιευτικά σκάφη από 6 μέτρα και άνω

26. Ποιος Φ.Π.Α. πρέπει να επιβληθεί στα επαγγελματικά τουριστικά πλοία ;

Η ναύλωση επαγγελματικών τουριστικών σκαφών του Ν. 438/76 υπάγεται σε Φ.Π.Α. 8%. Όμως για τα τουριστικά πλοία, προβλέπεται μείωση της φορολογητέας βάσης, όταν εκτελούν :

διεθνείς πλόες, ποσοστό έκπτωσης 60%

- πλόες Τοπικούς μέχρι Μεγάλης Ακτοπλοΐας, ποσοστό έκπτωσης 50%

- πλόες Τοπικούς μέχρι Μικρής Ακτοπλοΐας, ποσοστό έκπτωσης 40%

Αναλυτικές διευκρινίσεις έχουν δοθεί με την ΕΔΥΟ ΠΟΛ. 1156/9.5.97.

27. Ποια δικαιολογητικά απαιτούνται για την επιστροφή Φ.Π.Α, στους αγρότες του ειδικού καθεστώτος από τις συνεταιριστικές οργανώσεις αλλά και στους μεμονωμένους αγρότες;

Τα δικαιολογητικά που απαιτούνται αναγράφονται αναλυτικά στον Πίνακα Δ (σελ.2) της Αίτησης - Δήλωσης και Αναλυτικής Κατάστασης δικαιολογητικών για την επιστροφή του Φ.Π.Α. και του Ε.Φ.Κ. στους αγρότες του ειδικού καθεστώτος με την οποία και συνυποβάλλονται.

28. Ποια η διαδικασία θεώρησης ειδικού διπλοτύπου απαλλαγής Φ.Π.Α, για εξαγωγικές επιχειρήσεις (Α.Υ.Ο. ΠΟΛ. 1262/93);

Η διαδικασία απαλλαγής ορίζεται στο άρθρο 4 της ΑΥΟ ΠΟΛ. 1262/93 όπως αυτή έχεισυμπληρωθεί με τις ΑΥΟ ΠΟΛ. 1075/95, ΠΟΛ. 1155/95 και ΠΟΛ. 1198/95.

29. Οι υπηρεσίες εκμάθησης Η/Υ υπάγονται ή όχι σε Φ.Π.Α.;

Διευκρινίσεις σχετικά με την εφαρμογή διατάξεων Φ.Π.Α. στις υπηρεσίες εκμάθησης κομπιούτερ έχουν δοθεί με την ΕΔΥΟ ΠΟΛ. 1165/30.7.1999.

30. Εάν είναι νόμιμη η διαδικασία καταλογισμού Φ.Π.Α, σε ιδιώτη που κτίζει οικοδομή και δεν καλύπτει με τιμολόγια το κόστος κατασκευής προκειμένου να ηλεκτροδοτηθεί το κτίσμα.

Το ποσό που καταβάλλει ο ιδιώτης που αναγείρει οικοδομή στην περίπτωση που το συνολικό κόστος του τελικού πίνακα είναι κατώτερο του ελάχιστου συνολικού κατασκευαστικού κόστους είναι πρόστιμο «ίσο με την διαφορά του Φ.Π.Α.» και προβλέπεται από τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 36 του Ν. 2238/94.

31. Πότε υπάρχει υποχρέωση υπογραφής των δηλώσεων Φ.Π.Α, από λογιστή ;

Οι δηλώσεις Φ.Π.Α. υπογράφονται υποχρεωτικά από λογιστή - φοροτεχνικό, εφόσον ο υπόχρεος υποβολής της είναι πρόσωπο που έχει τέτοια υποχρέωση:

- τηρεί βιβλία Γ΄ κατηγορίας του Κ. Β. Σ, ή

- τηρεί βιβλία Β΄ κατηγορίας του Κ. Β. Σ. και τα ακαθάριστα έσοδα της προηγούμενης ετήσιας διαχειριστικής περιόδου είναι:

- άνω των 100.000.000 δραχμών ή 300.000 ΕΥΡΩ, από την πώληση αγαθών ή και την παροχή υπηρεσιών.

- άνω των 50.000.000 δραχμών ή 150.000 ΕΥΡΩ από την παροχή υπηρεσιών

- μέχρι των 100.000.000 δραχμών ή 300.000 ΕΥΡΩ από την πώληση και την παροχή εφόσον τα ακαθάριστα έσοδα από την παροχή υπερβαίνουν τα 50.000.000 δραχμές ή 150.000 ΕΥΡΩ.

32. Πότε θα εφαρμοστεί ο Φ.Π.Α. στα ακίνητα ;

Με το άρθρο 9 του Ν. 2954/2001 έχει δοθεί παράταση της αναστολής μέχρι την 31 Δεκεμβρίου 2002.

ΘΕΜΑΤΑ ΚΩΔΙΚΑ ΒΙΒΛΙΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ (Κ.Β.Σ.)

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΘΕΩΡΗΣΗΣ ΒΙΒΛΙΩΝ & ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

Έντυπα για θεώρηση

ΣΗΜΕΙΩΜΑ Κ.Β.Σ. Β1/ΤΑΧΙS (χρώματα ΛΑΔΙ).

Ποια τα δικαιολογητικά θεώρησης;

α) Ταυτότητα του επιτηδευματία ή του νόμιμου εκπροσώπου, για εξακρίβωση στοιχείων.

β) Βεβαίωση εγγραφής σε ασφαλιστικό Ταμείο (ΤΕΒΕ, ΤΑΕ κ.λ.π.), ( άρθρο 63 παρ. 1 του Ν. 2084/92) (ΦΕΚ165 Α΄).

γ) Βεβαίωση εγγραφής σε επιμελητήριο (άρθρο 4 παρ. 1 του Ν. 2081/92) (ΦΕΚ 154 Α).

δ) Βεβαίωση του άρθρου 41 παρ. 12 β΄ Ν. 2496/97 σχετικά με καταχώρηση στο μητρώο Υπ. Εμπορίου όταν συνάπτουν συμβάσεις από απόσταση (υποβάλλεται μια φορά).

ε) Εξουσιοδότηση σε περίπτωση προσκόμισης από τρίτο πρόσωπο του σημειώματος

θεώρησης (είτε συμπληρώνεται ο πίνακας «η» του εντύπου Β1 ή προσκομίζεται αν πρόκειται για την πρώτη θεώρηση πληρεξούσιο έγγραφο συμβολαιογραφικό).

Κώλυμα θεώρησης

1. Η ύπαρξη φορολογικών χρεών ληξιπρόθεσμων και απαιτητών χωρίς της νόμιμες προσαυξήσεις πάνω από 2.000.000 δρχ. - 6.000 ΕΥΡΩ (2.044.500 δρχ.), από 1.1.2002.

2. Η ύπαρξη χρεών από κάθε τέλος ή εισφορά που βεβαιώνεται (και εισπράττεται από τις Δ.Ο.Υ.), ανεξάρτητα από το ποιος είναι ο τελικός δικαιούχος πάνω από 2.000.000 δρχ. -6.000 ΕΥΡΩ (2.044.500 δρχ.), από 1.1.2002.

3. Η μη υποβολή δηλώσεων οποιουδήποτε παρακρατούμενου ή επιρριπτόμενου φόρου, τέλους ή εισφοράς, ανεξάρτητα από τον τελικό δικαιούχο αυτών (π.χ. ΕΛΓΑ).

4. Η ύπαρξη μη φορολογικών χρεών, βάσει άλλων διατάξεων (ασφαλιστικά κ.λ.π.) πάνω από 2.000.000 δρχ. - 6.000 ΕΥΡΩ (2.044.500 δρχ.), από 1.1.2002.

5. Η ύπαρξη χρεών σε επιμελητήρια, ανεξαρτήτως ύψους ποσού.

Ειδικά για την πρώτη θεώρηση στοιχείων απαιτείται:

-Για φυσικό πρόσωπο που προηγούμενα ασκούσε άλλη ατομική δραστηριότητα Βεβαίωση από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. ότι δεν υφίστανται τα υπ΄ αριθμ. 1-5 κωλύματα θεώρησης από την προηγούμενη ατομική δραστηριότητα.

-Για νομικό πρόσωπο

Βεβαίωση από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. ότι τα συμμετέχοντα μέλη φυσικά ή νομικά πρόσωπα δεν έχουν τα υπ΄ αριθμ. 1-5 κωλύματα θεώρησης από άσκηση της ατομικής τους δραστηριότητας ή αντίστοιχα τα νομικά πρόσωπα από την άσκηση της δραστηριότητας τους ως μη μέλη νομικού προσώπου.

ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΑΓΑΘΩΝ ΠΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΤΡΙΤΟΥ ΕΚΔΙΔΟΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Τι εκδίδει ο εντολέας;

Δελτίο αποστολής με σκοπό «πώληση για λογαριασμό μου»

Τι εκδίδει ο αντιπρόσωπος;

α) Δικά του φορολογικά στοιχεία για τις πωλήσεις.

β) Εκκαθάριση κατά εντολέα, για τον οποίο, αποτελεί παραστατικό εσόδου και εξόδου. Η εκκαθάριση για τον εκδότη της αποτελεί παραστατικό εσόδου.

ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΟΙ ΥΠΑΛΛΗΛΟΙ

Θεωρούνται επιτηδευματίες;

Δεν θεωρούνται επιτηδευματίες και κατά συνέπεια δεν τηρούν βιβλία και δεν εκδίδουν

στοιχεία.

Ποιο στοιχείο εκδίδεται για την καταβολή των αμοιβών τους;

Απόδειξη δαπάνης.

ΠΩΛΗΣΗ ΠΟΣΟΣΤΟΥ ΣΥΝΙΔΙΟΚΤΗΤΗ ΣΕ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ Δ.Χ.

Ποιο το παραστατικό πώλησης;

Μπορεί να συνταχθεί συμβολαιογραφική πράξη μεταβίβασης.

ΠΟΙΑ ΤΑ ΕΚΔΙΔΟΜΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΑΓΑΘΩΝ ΠΟΥ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ ΓΙΑ ΦΥΛΑΞΗ;

Κατά την πώληση των αγαθών αυτών εκδίδεται τιμολόγιο - δελτίο αποστολής ή δελτίο αποστολής (και στη συνέχεια τιμολόγιο), στο οποίο αναγράφεται ως σκοπός η πώληση και παραμονή των αγαθών στις εγκαταστάσεις του πωλητή για φύλαξη.

Εάν ο πωλητής τηρεί βιβλία Γ΄ Κατηγορίας, κάνει εγγραφή για την παρακολούθηση των αγαθών αυτών, ως «εμπορεύματα τρίτων».

Κατά την αποστολή των αγαθών αυτών εκδίδεται δελτίο αποστολής με τη σημείωση ότι αφορά διακίνηση εμπορευμάτων από φύλαξη, καθώς και ο αριθμός του αρχικού παραστατικού που εκδόθηκε κατά την πώληση.

ΠΟΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΚΔΙΔΟΥΝ ΤΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ;

Οι πωλήσεις φαρμάκων προς ασφαλισμένους ασφαλιστικών ταμείων, κατά το μέρος που στη δαπάνη συμμετέχουν τα Ταμεία αποτελούν επαναλαμβανόμενες χονδρικές πωλήσεις των φαρμακείων προς αυτά.

Για τις πωλήσεις αυτές συντάσσεται κατάσταση ανά ασφαλιστικό ταμείο και εκδίδεται

αθεώρητο τιμολόγιο για τις πωλήσεις του μήνα, μέχρι την 10η ημέρα του επόμενου μήνα, με ημερομηνία έκδοσης την τελευταία ημέρα του μήνα που αφορά.

Για το ποσό συμμετοχής του ασφαλισμένου στη δαπάνη αγοράς των φαρμάκων εκδίδεται

από το φαρμακείο απόδειξη λιανικής πώλησης (Α.Λ.Π.) προς τον ασφαλισμένο.

ΠΑΡΑΓΩΓΟΙ ΑΣΦΑΛΕΙΩΝ-ΑΣΦΑΛΕΙΟΜΕΣΙΤΕΣ

Ποιας κατηγορίας βιβλία τηρούν;

Τηρούν βιβλία Β΄ κατηγορίας του Κ.Β.Σ., ανεξαρτήτως του ύψους των ακαθαρίστων εσόδων τους, εκτός από τις Α.Ε. και τις Ε.Π.Ε., που τηρούν υποχρεωτικά βιβλία Γ κατηγορίας.

Έχουν υποχρέωση να εκδίδουν φορολογικά στοιχεία;

Για τις προμήθειες και τα λοιπά δικαιώματα τους αντί να εκδίδουν Τ.Π.Υ., λαμβάνουν από τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις θεωρημένες εκκαθαρίσεις σε ετήσια βάση.

Έχουν υποχρέωση να υποβάλλουν συγκεντρωτικές καταστάσεις (σ.κ);

Οι παραπάνω, για τις λαμβανόμενες προμήθειες, υποχρεούνται να υποβάλλουν συγκεντρωτικές καταστάσεις «πελατών».

ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

Σε ποιες κατηγορίες διακρίνονται οι Σ.Κ. και ποιος ο χρόνος υποβολής αυτών;

Οι σ.κ. διακρίνονται σε δύο κατηγορίες: κατάσταση «πελατών» και «προμηθευτών». Υποβάλλονται δε, μέχρι την 25η Μαΐου κάθε έτους για τις συναλλαγές του προηγούμενου ημερολογιακού έτους. Για τις συναλλαγές του ημερολογιακού έτους 2001 και εφεξής, οι σ.κ. υποβάλλονται μέχρι την 30η Σεπτεμβρίου κάθε έτους, για τις συναλλαγές του προηγούμενου ημερολογιακού έτους.

Ποια είναι η αρμόδια αρχή για την υποβολή Σ.Κ.;

Είτε η Δ.Ο.Υ. της έδρας για το σύνολο των εγκαταστάσεων της επιχείρησης, είτε η Δ.Ο.Υ. κάθε υποκαταστήματος για τις συναλλαγές αυτού.

Ποιοι είναι υπόχρεοι σε υποβολή Σ.Κ.;

Όλοι οι επιτηδευματίες (και οι ελεύθεροι επαγγελματίες), καθώς και το Δημόσιο, τα Ν.Π.Δ.Δ. και τα λοιπά πρόσωπα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.

Ποιες συναλλαγές περιλαμβάνονται στις Σ.Κ.;

Περιλαμβάνονται, σε δύο ξεχωριστές καταστάσεις, όλες οι εκροές και οι εισροές (με κάποιες εξαιρέσεις), εφόσον έχουν σχέση με την άσκηση του επαγγέλματος ή την εκτέλεση του σκοπού και ξεπερνούν το όριο των 15.000 δρχ. (χωρίς το Φ.Π.Α.). Από το ημερολογιακό έτος 2002 και εφεξής δεν συμπεριλαμβάνονται στις σ.κ. συναλλαγές, εφόσον η αξία ενός εκάστου στοιχείου που έχει εκδοθεί γι΄ αυτές δεν υπερβαίνει τα τριακόσια (300) ευρώ. Ειδικά για τις συναλλαγές που πραγματοποιήθηκαν από 1.1-31.12.2001. παρασχέθηκε η δυνατότητα να συμπεριληφθούν στις σ.κ. φορολογικά στοιχεία αξίας μέχρι του ορίου των: α) 15.000 δρχ. 44,02 ΕΥΡΩ ή β) 17.038 δρχ.- 50 ΕΥΡΩ ή γ) 103.000 δρχ.- 300 ΕΥΡΩ.

Αν στο ίδιο πρόσωπο έχουν πωληθεί αγαθά και έχουν παρασχεθεί υπηρεσίες, πόσες καταχωρήσεις θα γίνουν στη Σ.Κ.;

Σε κάθε περίπτωση στη σ. κ., γίνεται μία καταχώρηση ανά αντισυμβαλλόμενο με το συνολικό πλήθος των εκδοθέντων Τιμολογίων, Α.Π.Υ. κ.λ.π. και τη συνολική αξία αυτών.

Σε ποια περίπτωση υποβάλλεται η Σ.Κ. «πιστωτικών υπολοίπων»

Για τις αρνητικές διαφορές, που οφείλονται στην έκδοση πιστωτικών τιμολογίων, τα οποία δεν καλύπτονται στην ίδια χρήση από αντίστοιχα χρεωστικά, υποβάλλεται ιδιαίτερη κατάσταση, η σ. κ. «πιστωτικών υπολοίπων».

Ποιες συναλλαγές δεν περιλαμβάνονται στις Σ.Κ.;

Δεν περιλαμβάνονται στις σ.κ. οι εξής συναλλαγές:

α) Λιανικές πωλήσεις ακόμα και εάν έχουν εκδοθεί τιμολόγια προς ιδιώτες.

β) Όσες περιπτώσεις αναφέρονται ως εξαιρέσεις στην εγκύκλιο ΠΟΛ. 1163/94.

γ) Οι πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών προς το εξωτερικό (εξαγωγές).

ΠΟΙΟΙ ΘΕΩΡΟΥΝΤΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΕΣ;

Ως ελεύθεροι επαγγελματίες θεωρούνται οι ασκούντες ελευθέριο επάγγελμα, κατονομαζόμενο στο άρθρο 48 παρ. 1 του Ν. 2238/1994 και οι οποίοι φορολογούνται στη Ζ-1 πηγή εισοδήματος.

(`Αρθρο 48 παρ. 1: Εισόδημα από υπηρεσίες ελευθερίων επαγγελμάτων είναι οι αμοιβές από την άσκηση του ελευθέριου επαγγέλματος του ιατρού, οδοντιάτρου, κτηνιάτρου, φυσιοθεραπευτή, βιολόγου, ψυχολόγου, μαίας, δικηγόρου, δικολάβου, συμβολαιογράφου. άμισθου υποθηκοφύλακα, δικαστικού επιμελητή, αρχιτέκτονα, μηχανικού, τοπογράφου. χημικού, γεωπόνου, γεωλόγου, δασολόγου, ωκεανογράφου, σχεδιαστή, δημοσιογράφου, συγγραφέα, διερμηνέα, ξεναγού, μεταφραστή, καθηγητή ή δασκάλου, καλλιτέχνη γλύπτη ή ζωγράφου ή σκιτσογράφου ή χαράκτη, ηθοποιού, εκτελεστή μουσικών έργων ή μουσουργού, καλλιτεχνών των κέντρων διασκέδασης, χορευτή, χορογράφου, σκηνοθέτη, σκηνογράφου. ενδυματολόγου, διακοσμητή, οικονομολόγου, αναλυτή, προγραμματιστή, ερευνητή ή συμβούλου επιχειρήσεων, λογιστή ή φοροτέχνη, αναλογιστή, κοινωνιολόγου και εμπειρογνώμονα).

Ποια στοιχεία πρέπει να εκδίδουν;

Όσον αφορά τα στοιχεία τα οποία πρέπει να εκδίδουν οι ως άνω επιτηδευματίες, αυτοί εκδίδουν Απόδειξη Παροχής Υπηρεσιών (ΑΠΥ) σε κάθε περίπτωση, δηλαδή και στη περίπτωση παροχής υπηρεσιών προς επιτηδευματίες.

- Οι αποδείξεις αυτές (ΑΠΥ) εκδίδονται κατά το χρόνο είσπραξης κάθε επαγγελματικής τους αμοιβής.

ΠΟΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΚΔΙΔΟΥΝ ΟΙ ΕΠΙΤΗΔΕΥΜΑΤΙΕΣ ΣΕ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΑΓΟΡΑΣ ΑΠΟ ΙΔΙΩΤΕΣ;

- Αγορά αγαθών από ιδιώτες είναι η περίπτωση κατά την οποία πωλούνται αγαθά από πρόσωπα που δεν έχουν υποχρέωση να εκδίδουν τιμολόγια (μη επιτηδευματίες), τα οποία αποτελούν ιδιωτική - προσωπική περιουσία του πωλητή και αποτελούν συμπτωματικές και εκ περιστάσεως πράξεις, χωρίς πρόθεση άσκησης εμπορικής δραστηριότητας.

Στις περιπτώσεις αυτές, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγ. 5 του άρθρου 12 του π.δ/τος 186/92 (ΚΒΣ), εκδίδεται τιμολόγιο (αγοράς) από τον αγοραστή.

ΕΑΝ Η ΕΠΩΝΥΜΙΑ ΜΙΑΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΝΑΓΡΑΦΕΤΑΙ ΣΤΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΕ ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΟΥΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΕΣ

- Η επωνυμία μιας εταιρείας επιτρέπεται να αναγράφεται στα φορολογικά στοιχεία με ξενόγλωσσους χαρακτήρες όταν έτσι είναι διατυπωμένη στο συστατικό της έγγραφο (εταιρικό).

ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΤΙΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΤΑΜΕΙΑΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ (Φ.Τ.Μ.) ΚΑΙ ΠΡΟΣΚΟΜΙΖΟΝΤΑΙ (ΥΠΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ) ΣΤΗ Δ.Ο.Υ., ΚΑΤΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ:

Α) Αγορά νέας (καινούργιας Φ.Τ.Μ.)

1. Υπεύθυνη Δήλωση (του άρθρου 8 του Ν. 1599/86)

2. Έντυπο Β2 (ΤΑΧΙS)

3. Αντίτυπο Δελτίου Αποστολής ή Τιμολογίου - Δελτίου Αποστολής (εντός 10ημέρου).

4. Ένα (1) ημερήσιο δελτίο («Ζ») με μηδενική ή ελάχιστη συμβολική αξία (ποσό) συναλλαγών. (Για διαπίστωση ταύτισης του αριθμού μητρώου που εκτυπώνει η φ.τ.μ., με

αυτόν που αναγράφεται στο ταμπελάκι (μεταλλική ετικέτα) της φ.τ.μ., στο βιβλιάριο συντήρησης και στο δελτίο αποστολής ή τιμολόγιο-δελτίο αποστολής).

5. Βιβλιάριο Συντήρησης, για θεώρηση (διάτρηση). Στην περίπτωση αυτήδεν ελέγχονται χρέη προς το Δημόσιο, τα Ασφαλιστικά Ταμεία και τα Επιμελητήρια.

Β) Πώληση μεταχειρισμένης Φ.Τ.Μ. & Παύση Φ.Τ.Μ. λόγω διακοπής επαγγέλματος.

1. Υπεύθυνη Δήλωση

2. Έντυπο Β2 (ΤΑΧΙS)

3. Αντίτυπο Δελτίου αποστολής ή Τιμολογίου-Δελτίου Αποστολής ή Τιμολογίου Αγοράς.

4. Φωτοαντίγραφο του τελευταίου εκδοθέντος ημερήσιου δελτίου «Ζ» (ΝΟΜΙΜΗ ΑΠΟΔΕΙΞΗ) και προσκόμιση- επίδειξη του πρωτοτύπου.

5. Βιβλιάριο Συντήρησης με καταχωρημένα τα αθροιστικά-προοδευτικά σύνολα (ποσά) εσόδων (τζίρου) και συντελεστών Φ.Π.Α.

6. Στοιχείο αυτοπαράδοσης (για την περίπτωση παύσης φ.τ.μ. λόγω διακοπής λειτουργίας της επιχείρησης).

Γ) Παύση Φ.Τ.Μ. λόγω πλήρωσης μνήμης, λόγω βλάβης (που δεν αποκαθίσταται) & λόγω αγοράς νέας Φ.Τ.Μ. (αντικατάσταση).

1. Υπεύθυνη Δήλωση

2. Έντυπο Β2 (TAXIS)

3. Φωτοαντίγραφο του τελευταίου εκδοθέντος ημερήσιου δελτίου «Ζ» (ΝΟΜΙΜΗ ΑΠΟΔΕΙΞΗ) και προσκόμιση- επίδειξη του πρωτοτύπου.

4. Βιβλιάριο Συντήρησης με καταχωρημένα τα αθροιστικά-προοδευτικά σύνολα (ποσά) εσόδων (τζίρου) και συντελεστών Φ.Π.Α.

5. Τεχνική Αναφορά (γνωμάτευση) του Εισαγωγέα/ Κατασκευαστή, (μόνο για την περίπτωση της «μη αποκαταστάσιμης» βλάβης).

Δ) Παύση λόγω ασυμβατότητας με ΕΥΡΩ.

1. Υπεύθυνη Δήλωση.

2. Έντυπο Β2 (TAXIS)

3. Φωτοαντίγραφο του τελευταίου Ημερήσιου Δελτίου («Ζ») και προσκόμιση-επίδειξη του πρωτοτύπου, ή εναλλακτικά κατάθεση της ανάγνωσης (εκτύπωσης) των δεδομένων φορολογικής μνήμης των τριών (3) τελευταίων ημερών.

4. Βιβλιάριο Συντήρησης με καταχωρημένα τα αθροιστικά προοδευτικά σύνολα (ποσά) των εσόδων (τζίρου) και συντελεστών Φ.Π.Α.

ΠΡΟΣΤΙΜΑ Κ.Β.Σ., ΣΥΜΒΙΒΑΣΜΟΣ-ΔΟΣΕΙΣ

Ποια η προθεσμία συμβιβασμού ;

Η προθεσμία υποβολής αίτησης για εξώδικη λύση της διαφοράς (συμβιβασμός), είναι εξήντα (60) ημέρες και αρχίζει από την ημερομηνία της κατά νόμο επίδοσης της απόφασης επιβολής του προστίμου, σε εκείνον που αφορά.

Σε πόσες δόσεις καταβάλλονται;

Με την υπογραφή της πράξης συμβιβασμού, καταβάλλεται το 1/5 του ποσού, που συμβιβάζεται ο φορολογούμενος, εντός των δύο (2) επόμενων από της υπογραφής του συμβιβασμού εργασίμων για τις Δ.Ο.Υ. ημερών και το υπόλοιπο ποσό προστίμου (4/5) καταβάλλεται σε έξι (6) ίσες μηνιαίες δόσεις, η κάθε μία από τις οποίες δεν μπορεί να είναι μικρότερη από 100.000 δρχ.- 300 ΕΥΡΩ, από 1.1.2002, εκτός από την τελευταία.

ΕΚΔΙΔΟΝΤΑΙ ΤΙΜΟΛΟΓΙΑ, ΓΙΑ ΤΑ ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ Ο.Ε., ΟΤΑΝ ΜΕΤΑΤΡΕΠΕΤΑΙ ΣΕ ΑΤΟΜΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ;

Μετατροπή Ο.Ε. σε ατομική επιχείρηση δεν νοείται, καθόσον στην Ο.Ε. συμμετέχουν τουλάχιστον δύο (2) πρόσωπα. Επομένως για να μεταβιβαστούν τα αποθέματα της Ο.Ε. σε ατομική επιχείρηση που ιδρύει π.χ. ένας εκ των εταίρων, είτε λύεται η Ο.Ε. και αναλαμβάνεται η εταιρική μερίδα σε είδος (αποθέματα), οπότε εκδίδεται στοιχείο αυτοπαράδοσης, είτε μεταβιβάζονται, διαρκούσης της λειτουργίας της Ο.Ε., στην νεοϊδρυθείσα ατομική επιχείρηση, με την έκδοση τιμολογίου (Δελτίο Αποστολής και Τιμολόγιο ή Τιμολόγιο-Δελτίο Αποστολής).

ΧΡΟΝΟΣ ΔΙΑΦΥΛΑΞΗΣ ΒΙΒΛΙΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΟΥ Κ.Β.Σ.

Χρόνος διαφύλαξης:

Τα βιβλία και τα στοιχεία που ορίζονται από τον Κ.Β.Σ., καθώς και τα λοιπά δικαιολογητικά των εγγραφών στα βιβλία, διατηρούνται για έξι (6) χρόνια από τη λήξη της διαχειριστικής περιόδου την οποία αφορούν. Τα βιβλία και τα στοιχεία αυτά, διατηρούνται οπωσδήποτε όσο χρόνο εκκρεμεί σχετική υπόθεση ενώπιον των Διοικητικών Δικαστηρίων ή του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Μπορούν να καταστραφούν τα στοιχεία και πριν την πάροδο των έξι (6) ετών;

Τα στοιχεία και τα λοιπά δικαιολογητικά των εγγραφών στα βιβλία (προσοχή: όχι και τα βιβλία), μπορούν να καταστραφούν και πριν από την πάροδο των έξι (6) ετών, εφόσον οι σχετικές εγγραφές όλων των φορολογικών αντικειμένων κατέστησαν αμετάκλητες. Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 39 του Π.Δ. 186/1992 (Κ.Β.Σ.), τα βιβλία και τα στοιχεία που αφορούν συναλλαγές διαχειριστικών περιόδων μέχρι 30-6-1995. διατηρούνται τα μεν βιβλία δέκα πέντε (15) χρόνια, τα δε στοιχεία ένδεκα (11) χρόνια, από τη λήξη της διαχειριστικής περιόδου την οποία αφορούν. Με τις διατάξεις του Ν. 2954/2001, άρθρο 10 & 3, τα βιβλία και στοιχεία των χρήσεων 1.1-31.12.1990 και 1.1-31.12.1995 διατηρούνται για ένα ακόμη έτος, πέραν από τον παραπάνω οριζόμενο χρόνο διαφύλαξης τους.

ΝΟΜΙΣΜΑ ΠΟΥ ΤΗΡΟΥΝΤΑΙ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΑΠΟ 1/1/2001 (ΕΥΡΩ ή ΔΡΧ.)

Τα βιβλία μέχρι και την 31/12/2001 τηρούντο σε δραχμές. Τη μεταβατική περίοδο 1/1 έως 31/12/2001 προαιρετικά τα βιβλία μπορούσαν να τηρηθούν σε ΕΥΡΩ από τα νομικά πρόσωπα, από τις κοινωνίες του Αστικού Κώδικα, ύστερα από την υποβολή ανέκκλητης δήλωσης (Ν. 2842/2000, εγκύκλιος ΠΟΛ. 1286/6-12-2000).

Από 1/1/2002 τα βιβλία θα τηρούνται σε ΕΥΡΩ υποχρεωτικά από όλους τους επιτηδευματίες ανεξάρτητα από το χρόνο λήξης της διαχειριστικής τους περιόδου (31/12 ή 30/6 κ.λ.π.).

Έκδοση στοιχείων σε ΕΥΡΩ το διάστημα 1/1 - 31/12/2001

Οι επιχειρήσεις που συνέχισαν το 2001 να τηρούν τα βιβλία τους σε δραχμές, η μοναδική υποχρέωση που είχαν, ήταν να αναγράφουν το συνολικό ποσό στις Α.Λ.Π. και τις Α.Π.Υ. σε δραχμές και Ευρώ, εφόσον αυτές εκδίδονταν με Φ.Τ.Μ. ή Η/Υ (όχι χειρόγραφα).

Ομοίως και οι επιχειρήσεις που τήρησαν το 2001 τα βιβλία τους σε ΕΥΡΩ. Η ανωτέρω

υποχρέωση ισχύει μέχρι και τις 28.2.2002.

ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΠΡΟΣΚΟΜΙΣΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΑΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΟΤΗΤΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΑΠΟ ΤΙΣ ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΕΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΥΣ (κερδοσκοπικούς)

α) Κοινοπραξίες:

Για τα μέλη αυτών απαιτείται βεβαίωση εγγραφής στο επιμελητήριο και βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας από τον οικείο ασφαλιστικό φορέα.

Όταν τα μέλη των κοινοπραξιών είναι νομικά πρόσωπα, απαιτείται βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας για τα μέλη αυτών, ως φυσικά πρόσωπα.

β) Συνεταιρισμοί:

Απαιτείται βεβαίωση εγγραφής τους στο Επιμελητήριο και βεβαίωση από το ΙΚΑ για το προσωπικό που απασχολούν.

Για τους γεωργικούς συνεταιρισμούς απαιτείται βεβαίωση από το ΙΚΑ για το προσωπικό που απασχολούν και βεβαίωση από το Ταμείο σύνταξης και επικουρικής ασφάλισης προσωπικού γεωργικών συνεταιριστικών οργανώσεων.

Οι πρωτοβάθμιες Α.Σ.Ο, δεν υποχρεούνται να εγγράφονται στα Εμπορικά Επιμελητήρια της Περιφέρειας τους (Ν. 2810/9.3.2000- ΦΕΚ 61 Α/ 2000).

ΒΙΒΛΙΑ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΠΡΟΣΚΟΜΙΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΑΚΥΡΩΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΔΙΑΚΟΠΗ.

Τα βιβλία δεν ακυρώνονται κατά τη διακοπή των εργασιών αλλά και σε καμία άλλη περίπτωση.

Τα στοιχεία ακυρώνονται υποχρεωτικά κατά τη διακοπή.

ΠΡΟΑΙΡΕΤΙΚΗ ΤΗΡΗΣΗ ΒΙΒΛΙΩΝ Γ΄ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ ΑΝΤΙ Β΄

Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγρ. 8 του άρθρου 4 του Κ.Β.Σ. ο επιτηδευματίας μπορεί προαιρετικά να τηρήσει βιβλία Γ κατηγορίας από την έναρξη της διαχειριστικής του περιόδου, χωρίς να υποχρεώνεται να τα τηρήσει για 5 έτη, όπως ισχύει επί προαιρετικής τήρησης βιβλίων Β΄ κατηγορίας. Έτσι, έχει την δυνατότητα οπότε το θελήσει και από την έναρξη της διαχειριστικής του περιόδου να επανέλθει στη Β΄ κατηγορία, εφόσον βέβαια τα έσοδα του την προηγούμενη χρήση δεν ξεπέρασαν το όριο τήρησης βιβλίων Γ κατηγορίας (300.000.000 δρχ.) ή 900.000 ΕΥΡΩ, από 1.1.2002.

ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΥ ΑΠΟΓΡΑΦΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΠΙΤΗΔΕΥΜΑΤΙΕΣ ΤΗΣ ΔΕΥΤΕΡΗΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ

Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγρ.6 του άρθρου 6 του Κ.Β.Σ. στο βιβλίο απογραφών που τηρείται από τους επιτηδευματίες της δεύτερης κατηγορίας καταχωρούνται μόνο τα εμπορεύσιμα περιουσιακά στοιχεία της επιχείρησης, οπουδήποτε και εάν βρίσκονται αυτά. Εμπορεύσιμα αγαθά είναι: α) τα εμπορεύματα, β) οι πρώτες και βοηθητικές ύλες, γ) τα υλικά συσκευασίας, δ) τα έτοιμα προϊόντα, ε) τα ημιτελή προϊόντα, στ) τα υποπροϊόντα και υπολείμματα (Εγκ. ΠΟΛ. 1321/96). Έτσι δεν καταχωρούνται τα πάγια περιουσιακά στοιχεία, καθώς και τα εμπορεύσιμα και πάγια τρίτων που βρίσκονται στην επιχείρηση κατά την 31/12.

ΑΛΛΑΓΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ ΛΗΞΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ

Ο επιτηδευματίας της τρίτης κατηγορίας έχει δικαίωμα μετά από έγκριση του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. να ζητήσει την αλλαγή του χρόνου λήξης της διαχειριστικής του περιόδου (από 31/12 σε 30/6 και αντίστροφα) με σμίκρυνση ή επιμήκυνση ( άρθρο 26 παρ.3 του Κ.Β.Σ., όπως ισχύει).

Η αίτηση υποβάλλεται μέχρι ένα μήνα πριν από τη λήξη της διαχειριστικής περιόδου, της οποίας ζητείται η επιμήκυνση ή ένα μήνα πριν την αιτούμενη λήξη της υπό σύντμηση διαχειριστικής περιόδου ( `Αρθρο 7 ν.2873/2000).

Ειδικοί λόγοι που δικαιολογούν την αλλαγή του χρόνου λήξης διαχειριστικής περιόδου μπορεί να θεωρηθούν οι λόγοι όπως: η αλλαγή αντικειμένου εργασιών, η έναρξη νέου κλάδου εργασιών, η αναδιοργάνωση της λειτουργίας της επιχείρησης, η μηχανοργάνωση της και λοιποί άλλοι λόγοι, οι οποίοι βέβαια κρίνονται πάντοτε από τον προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ.

ΘΕΜΑΤΑ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ

1. Εάν ρυθμισθούν τα ληξιπρόθεσμα χρέη, μήπως σταματούν και οι προσαυξήσεις;

Εάν τα ληξιπρόθεσμα χρέη υπαχθούν στις διατάξεις των άρθρων 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20 και 21 Ν. 2648/98 (ΦΕΚ 238/Α), (εκδοθεί δηλαδή από το αρμόδιο όργανο απόφαση διευκόλυνσης τμηματικής καταβολής και οι οφειλέτες αυτών είναι συνεπείς προς τις αποφάσεις των εν λόγω οργάνων), το ποσοστό των προσαυξήσεων εκπρόθεσμης καταβολής ορίζεται σε ένα (1%) τοις εκατό για κάθε μήνα καθυστέρησης μέχρι την ημερομηνία καταβολής τους, σύμφωνα με την αριθ. 1072306/4143-12/0016/24.7.01 Α.Υ.Ο.

Τα ληξιπρόθεσμα χρέη δεν επιβαρύνονται με προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής στην περίπτωση μόνον που αυτά υπαχθούν σε διάταξη νόμου, η οποία το ορίζει ρητά, καθώς και στην περίπτωση που προέρχονται από καταλογισμό συντάξεων αποδοχών και λοιπών βοηθημάτων, που έχουν ληφθεί χωρίς δόλο αχρεωστήτως, όπου οι προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής υπολογίζονται μόνο μέχρι το χρόνο έκδοσης της απόφασης διευκόλυνσης τμηματικής καταβολής.

2. Ποια έκπτωση θα έχουν οι οφειλέτες, εάν εξοφλήσουν τις παλιές οφειλές;

Έκπτωση σε εξόφληση παλαιών οφειλών (στη Δ.Ο.Υ.) δεν παρέχεται σε καμία περίπτωση, παρά μόνον εάν ειδική ευεργετική διάταξη το προβλέπει.

3. Σε περίπτωση απώλειας νομοθετικής ρύθμισης, μπορεί να ενταχθεί κάποιος εκ νέου;

Η επανένταξη σε απολεσθείσα ρύθμιση είναι δυνατή μόνον εάν το προβλέπει διάταξη νόμου.

4. Σε ποια περίπτωση, όταν υπάρχει απαίτηση κατά του Δημοσίου (από επιστροφή φόρου κ.λ.π.) γίνεται υποχρεωτική παρακράτηση υπέρ του Δημοσίου;

Στην περίπτωση που ο οφειλέτης οφείλει στο Δημόσιο οφειλές ληξιπρόθεσμες και έχει απαίτηση επίσης από αυτό, γίνεται υποχρεωτική παρακράτηση μέχρι του ύψους του ποσού των ληξιπροθέσμων οφειλών.

5. Σε ποιες περιπτώσεις απαιτείται αποδεικτικό φορολογικής ενημερότητας;

Το αποδεικτικό φορολογικής ενημερότητας απαιτείται στις εξής περιπτώσεις:

α) Για την είσπραξη χρημάτων ή την εξόφληση τίτλων πληρωμής για ποσά ύψους άνω των 1.500 ΕΥΡΩ. β) Για την σύναψη και ανανέωση συμβάσεων δανείων, πιστώσεων και χρηματοδοτήσεων γενικά με τις αναγνωρισμένες στην Ελλάδα Τράπεζες και λοιπά πιστωτικά ιδρύματα, εφόσον χορηγούνται με την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου, εκτός από εκείνες που χορηγούνται για αποκατάσταση ζημιών που προέρχονται από έκτακτα γεγονότα. γ) Για τη μεταβίβαση ακινήτων από τον μεταβιβάζοντα, για την μεταβίβαση λόγω γονικής παροχής ή δωρεάς από τον παρέχοντα τη γονική παροχή ή τη δωρεά. δ) Για τη σύσταση εμπραγμάτων δικαιωμάτων επί ακινήτων από τον παρέχοντα το εμπράγματο δικαίωμα. Δεν απαιτείται για τη σύσταση υποθήκης υπέρ του Δημοσίου. ε) Για τη μεταβίβαση μεταχειρισμένων αυτοκινήτων, μοτοσικλετών, μη επαγγελματικών μηχανοκίνητων θαλάσσιων σκαφών, ελικοπτέρων και ανεμοπτέρων που εμπίπτουν στα τεκμήρια διαβίωσης φόρου εισοδήματος (απαιτείται να έχει Α.Φ.Ε. ο μεταβιβάζων). στ) Για την καταβολή των συμβατικώς εκχωρημένων χρηματικών απαιτήσεων, τόσο από τον εκχωρητή ή τον ενεχυράσαντα, όσο και από τον εκδοχέα ή ενεχυρούχο δανειστή.

6. Ποιοι απαλλάσσονται ή εξαιρούνται από την υποχρέωση προσκόμισης αποδεικτικού φορολογικής ενημερότητας (για τις παραπάνω αναφερόμενες περιπτώσεις);

α) οι δικαιούχοι αμοιβών γενικά από παροχή εξαρτημένης εργασίας, συντάξεων, διατροφής, εξόδων νοσηλείας και κηδείας, εφόσον η πληρωμή γίνεται απευθείας στο δικαιούχο μισθωτό ή συνταξιούχο ή στην οικογένεια του ή σε πρόσωπο νόμιμα εξουσιοδοτημένο. β) οι Δήμοι, οι Κοινότητες, οι Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, τα λοιπά Ν.Π.Δ.Δ., τα Ιδρύματα που συνιστώνται με τον Α.Ν. 2039/1939, οι αναγνωρισμένες στην Ελλάδα Τράπεζες, η Δ.Ε.Η., ο Ο.Τ.Ε. και ο Ο.Σ.Ε. γ) οι αγρότες για την είσπραξη αποζημιώσεων, λόγω καταστροφής της εσοδείας τους ανεξαρτήτως ποσού και για την είσπραξη επιδοτήσεων μέχρι του ποσού του 3.000 ΕΥΡΩ. δ) ο σύνδικος της πτώχευσης φυσικού ή νομικού προσώπου για πράξεις ή συναλλαγές, που αφορούν στην πτωχευτική περιουσία, ο εκκαθαριστής επιχείρησης για τις πράξεις της εκκαθάρισης, ο κηδεμόνας σχολάζουσας κληρονομιάς όταν ενεργεί αποδεδειγμένα για πράξεις εκκαθάρισης της σχολάζουσας κληρονομιάς, καθώς και ο εκκαθαριστής κληρονομιάς για πράξεις ή συναλλαγές που αφορούν στην κληρονομιά. ε) οι ομογενείς που μετοικούν στην Ελλάδα για την είσπραξη κάθε είδους επιδομάτων περίθαλψης και στέγασης αυτών. στ) οι αλλοδαπές επιχειρήσεις, φυσικά ή νομικά πρόσωπα, που δεν έχουν μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα, κατά τις διατάξεις περί φορολογίας εισοδήματος. ζ) οι μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού, είτε αλλοδαποί, είτε ομογενείς, που έχουν γεννηθεί στο εξωτερικό και διατηρούν την ελληνική υπηκοότητα, εφόσον δεν αποκτούν εισόδημα στην Ελλάδα. η) ο Αυτόνομος Σταφιδικός Οργανισμός στις περιπτώσεις που ενεργεί ως εντολοδόχος του Δημοσίου. θ) οι δικαιούχοι ασφαλιστικών αποζημιώσεων και αποζημιώσεων από αδικοπραξία, που επιδικάζονται με δικαστική απόφαση. ι) οι δικαιούχοι αμοιβών με πάγια αντιμισθία. ια) οι δικαιούχοι στεγαστικών δανείων για την παροχή υποθήκης προς εξασφάλιση των δανείων αυτών. ιβ) οι συμβαλλόμενοι κατά την κατάρτιση των πράξεων πληρώσεως ή ματαιώσεως αιρέσεων ή προθεσμιών.

7. Από πού, πως και πότε μπορεί να χορηγηθεί το Αποδεικτικό Φορολογικής Ενημερότητας;

Το Αποδεικτικό Φορολογικής Ενημερότητας μπορεί να χορηγηθεί από οποιαδήποτε Δ.Ο.Υ., καθώς και από τη Γενική Γραμματεία Πληροφορικών Συστημάτων, με τη διαδικασία παροχής τηλεομοιοτυπίας, με την οποία βεβαιώνεται η φορολογική ενημερότητα συναλλασσόμενου με πιστοποιημένους φορείς, Υπηρεσίες και πρόσωπα. Για τη χορήγηση του λαμβάνονται υπόψη:

1) οι ληξιπρόθεσμες οφειλές που προέρχονται από ατομικά χρέη αλλά και αυτές για τις οποίες ο ενδιαφερόμενος έχει υποχρέωση καταβολής.

2) Η υποβολή της τελευταίας δήλωσης Φόρου Εισοδήματος.

3) Η υποβολή της τελευταίας εκκαθαριστικής δήλωσης Απόδοσης Φ.Π.Α. Το αποδεικτικό ενημερότητας υπογράφεται μόνο από τον υπάλληλο που το εξέδωσε, στον οποίο έχει εκχωρηθεί η υπογραφή του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. για το θέμα αυτό.

8. Μέχρι πότε ισχύει το αποδεικτικό φορολογικής ενημερότητας;

Η ισχύς του αποδεικτικού ενημερότητας ορίζεται σε:

α) τετραμηνιαία για την είσπραξη χρημάτων άνω των 1.500 ΕΥΡΩ.

β) εξαμηνιαία για όλες τις λοιπές περιπτώσεις και αναγράφεται η φράση: «για κάθε νόμιμη χρήση πλην της είσπραξης χρημάτων».

γ) χορηγείται αποδεικτικό φορολογικής ενημερότητας μειωμένης, χρονικής διάρκειας για τις περιπτώσεις που οι οφειλές του αιτούντος έχουν υπαχθεί σε νομοθετική ρύθμιση ή σε διευκόλυνση τμηματικής καταβολής, οι δόσεις των οποίων τηρούνται κανονικά, για χρονική διάρκεια που προβλέπεται από τις ισχύουσες διατάξεις, εφόσον καθορίζεται από το νόμο. Όταν το αποδεικτικό φορολογικής ενημερότητας χορηγείται ύστερα από διευκόλυνση τμηματικής καταβολής, η ισχύς αυτού ορίζεται σε ένα μήνα.

9. Εάν η έκθεση κατάσχεσης σημαίνει και πλειστηριασμός

Όχι. Μετά την επιβολή της κατάσχεσης κινητού ή ακινήτου, ο Προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ.

μπορεί να εκδώσει πρόγραμμα πλειστηριασμού, στο οποίο ορίζεται η ημερομηνία διενέργειας του.

Εν τω μεταξύ ο οφειλέτης του Δημοσίου μπορεί, μετά από αίτηση του, να υπαχθεί σε διευκόλυνση τμηματικής καταβολής των χρεών επιτυγχάνοντας και την αναστολή εκτέλεσης του σχετικού προγράμματος.

Η κυριότητα πλειστηριασθέντος ακινήτου μεταβιβάζεται στον υπερθεματιστή μετά την μεταγραφή της περίληψης της έκθεσης κατακύρωσης στο οικείο υποθηκοφυλακείο. Μέχρι τότε η κυριότητα του ακινήτου παραμένει στον έως τότε κύριο του ακινήτου.

10. Ποια μέτρα εκτέλεσης θα παρθούν για το μη ρυθμισμένο ληξιπρόθεσμο χρέος;

Για την είσπραξη των ληξιπροθέσμων χρεών προς το Δημόσιο, που δεν έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής, μπορεί να ληφθούν, κατά την κρίση του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ., τα μέτρα που προβλέπονται στο άρθρο 9 του Ν.Δ. 356/74 (Κ.Ε.Δ.Ε.) και είναι:

α) Κατάσχεση κινητών, είτε στα χέρια του οφειλέτη, είτε κινητών και απαιτήσεων γενικώς κυριότητας του οφειλέτη που βρίσκονται στα χέρια τρίτου.

β) Κατάσχεση ακινήτων.

Εκτός των ανωτέρω είναι δυνατή, σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, η λήψη σε βάρος του οφειλέτη του Δημοσίου διοικητικών, ασφαλιστικών μέτρων και η προσωπική κράτηση σε εκτέλεση σχετικής δικαστικής απόφασης.

11. Μετά την επιβολή από το Δημόσιο ή από οποιονδήποτε τρίτο κατάσχεσης σε ακίνητο, μπορεί να επιβληθεί άλλη κατάσχεση για οφειλές προς το Δημόσιο στο ίδιο ακίνητο;

Ναι.

12. Είναι δυνατή η άρση κατάσχεσης και η εξάλειψη υποθήκης επί ακινήτου για χρέη προς το Δημόσιο;

Ναι, μετά την εξόφληση ή διαγραφή του χρέους για το οποίο επιβλήθηκε το μέτρο ή μετά την έκδοση απόφασης από το αρμόδιο όργανο με συγκεκριμένους, κατά περίπτωση, όρους αποδέσμευσης.

13. Ποια δικαιολογητικά απαιτούνται για επιστροφή χρημάτων;

Επειδή το πιστωτικό εκκαθαριστικό Σημείωμα και το Ατομικό Φύλλο Έκπτωσης (Α.Φ.ΕΚ.) αποτελούν τίτλο πληρωμής κατά την έννοια του Ν. 2362/95 «Περί Δημοσίου Λογιστικού, Ελέγχου των δαπανών του Κράτους και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 247Α/27-11-95), τα δικαιολογητικά νομιμοποίησης των δικαιούχων για την εξόφληση τίτλων πληρωμής είναι αυτά που ορίζονται στην αριθμ. 1113502/6435/0016/ΠΟΛ. 1283/7-12-2001 (ΦΕΚ 17288/27.12.01) απόφαση Υπουργού Οικονομικών.

14. Γιατί γίνεται παρακράτηση επιστρεφόμενου ποσού;

Διότι υπάρχουν ληξιπρόθεσμα χρέη του οφειλέτη και ως εκ τούτου παρακρατούνται και συμψηφίζονται με τα χρέη του αυτά.

15. Πότε παραγράφεται το δικαίωμα επιστροφής;

0 δικαιούχος επιστροφής φόρου εισοδήματος, εφόσον δεν έχει εισπράξει το επιστρεπτέο ποσό δύναται να ζητήσει από το δημόσιο την πληρωμή του ποσού αυτού, μέσα σε πέντε (5) έτη από την ημερομηνία εκκαθάρισης της οικείας φορολογικής δήλωσης. Η ημερομηνία εκκαθάρισης είναι αυτή που αναγράφεται σε κάθε πιστωτική κατάσταση.

16. Οι ΔΟΥ μπορούν να εισπράξουν οφειλές Νομικών Προσώπων και Τρίτων;

Ναι, με την προϋπόθεση ότι υπάρχει υπουργική απόφαση, η οποία προβλέπει την είσπραξη των οφειλών τρίτων.

17. Λαμβάνονται υπόψη για χορήγηση ΑΦΕ οφειλές προς τρίτους;

Ναι, λαμβάνονται υπόψη οι οφειλές προς Δήμους, Κοινότητες και Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις. Δεν λαμβάνονται όμως οι οφειλές προς τους λοιπούς τρίτους και τα Νομικά Πρόσωπα.

18. Ρυθμίζονται οφειλές υπέρ τρίτων βεβαιωμένες στις ΔΟΥ;

Είναι δυνατή η ρύθμιση από τα αρμόδια όργανα οφειλών προς τρίτους βεβαιωμένων στις ΔΟΥ και ισχύει ό,τι και για τη χρέη προς το δημόσιο.

19. Μπορούν οι ΔΟΥ να εισπράξουν οφειλές προς άλλα κράτη;

Ναι και συγκεκριμένα οφειλές:

α) από ΦΠΑ προς τα κράτη μέλη της Ε. Ε., σύμφωνα με την 76/308 οδηγία της ΕΟΚ.

β) προβλεπόμενες από διακρατικές συμβάσεις.

20. Μπορούν να ληφθούν τα προβλεπόμενα από τον ΚΕΔΕ μέτρα για την είσπραξη οφειλών υπέρ τρίτων & Νομικών προσώπων βεβαιωμένων στις ΔΟΥ;

Ναι, μπορούν να ληφθούν τα προβλεπόμενα από τον ΚΕΔΕ μέτρα για είσπραξη των οφειλών υπέρ τρίτων & Νομικών Προσώπων.

ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΛΩΝ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΩΝ ΦΟΡΟΛΟΓΚΩΝ

Α. ΘΕΜΑΤΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ

1. Έκδοση άδειας κυκλοφορίας ( άρθρο 26 Ν. 2873/2000, Υπ. Οικ. 1113309/1303/Τ.&Ε.Φ./ΠΟΛ. 1300/13-12-2000).

Για την έκδοση της άδειας κυκλοφορίας αυτοκινήτου οχήματος και μοτοσικλέτας, επιβάλλεται τέλος άδειας οχήματος, ως εξής:

Α. Ιδιωτικής χρήσης.

α) Μοτοσικλέτες	9 ΕΥΡΩ
β) Λοιπά οχήματα	75 »

Β. Δημόσιας χρήσης.

α) Μοτοσικλέτες	30 ΕΥΡΩ
β) Λοιπά οχήματα	100 »

Επίσης το ανωτέρω τέλος επιβάλλεται και για την περίπτωση αντικατάστασης ή ανανέωσης της άδειας κυκλοφορίας οχήματος.

2. Μεταβίβαση αυτοκινήτων, μοτοσικλετών και μοτοποδηλάτων ( άρθρο 27 Ν. 2873/2000, Υπ. Οικ. 1113309/1303/Τ.&Ε.Φ./ΠΟΛ. 1300/13-12-2000)

2.1.Από επαχθή αιτία.

Για μεταβίβαση αυτοκινήτων και μοτοσικλετών από επαχθή αιτία (πώληση) επιβάλλεται τέλος μεταβίβασης οχήματος, σύμφωνα με τις πιο κάτω διακρίσεις:

α) Επιβατικά Ι.Χ. αυτοκίνητα και μοτοσικλέτες:

Κατηγορία	Κινητήρας σε κυβ. εκατ.	Τέλος μεταβίβασης
Α	51 - 400	30 ΕΥΡΩ
Β	401 - 800	45 »
Γ	801 - 1300	60 »
Δ	1301 - 1600	90 »
Ε	1601 - 1900	120 »
ΣΤ	1901 - 2500	145 »
Ζ	2501 και άνω	205 »

β) Φορτηγά Ι.Χ. αυτοκίνητα:

Κατηγορία	Μικτό βάρος σε χιλιόγραμμα	Τέλος μεταβίβασης
Α	Έως 3.500	30 ΕΥΡΩ
Β	3.501 - 10.000	45 »
Γ	10.001 - 20.000	75 »
Δ	20.001 - 30.000	120 »
Ε	30.001 - 40.000	145 »
ΣΤ	40.001 και άνω	175 »

γ) Λεωφορεία Ι.Χ. αυτοκίνητα:

Κατηγορία	θέσεις καθήμενων	Τέλος μεταβίβασης
Α	έως 33	75 ΕΥΡΩ
Β	34 -50	105 »
Γ	51 και άνω	135 »

δ) Επιβατικά Δ.Χ. αυτοκίνητα (με ή χωρίς μετρητή) μαζί με την άδεια κυκλοφορίας 190ΕΥΡΩ

ε) Φορτηγά Δ.Χ. αυτοκίνητα μαζί με την άδεια κυκλοφορίας:

Κατηγορία	Μικτό βάρος σε χιλιόγραμμα	Τέλος μεταβίβασης
Α	μέχρι 3.500	75 ΕΥΡΩ
Β	3.501 - 10.000	160 »
Γ	10.001 - 20.000	235 »
Δ	20.001 - 30.000	350 »
Ε	30.001 - 40.000	455 »
ΣΤ	40.001 και άνω	560 »

στ) Λεωφορεία Δ.Χ. αυτοκίνητα μαζί με την άδεια κυκλοφορίας:

Κατηγορία	Θέσεις καθήμενων και ορθίων	Τέλος μεταβίβασης
Α	έως 50	350 ΕΥΡΩ
Β	51 και άνω	530 »

- Το πιο πάνω τέλος δεν προσαυξάνεται με εισφορά ΟΓΑ, γιατί δεν είναι τέλος χαρτοσήμου.

- Όταν μεταβιβάζεται ποσοστό αυτοκινήτου το τέλος επιμερίζεται αναλόγως.

- Στο ανωτέρω τέλος δεν υπόκεινται οι μεταβιβάσεις που εμπίπτουν στο καθεστώς του φόρου προστιθέμενης αξίας. Στις μεταβιβάσεις αυτές δεν επιβάλλεται ούτε ο πόρος υπέρ του Ταμείου Νομικών.

- Το τέλος αυτό καταβάλλεται πριν τη μεταβίβαση.

ζ) Για τη μεταβίβαση από επαχθή αιτία μοτοποδηλάτου με κυλινδρισμό κινητήρα μέχρι 50 κ.ε. επιβάλλεται τέλος 15 ΕΥΡΩ, χωρίς προσαύξηση με εισφορά ΟΓΑ, ανεξάρτητα από την αξία του μοτοποδηλάτου. Επίσης δεν επιβάλλεται τέλος χαρτοσήμου.

- Στο πιο πάνω τέλος δεν υπόκεινται οι μεταβιβάσεις που εμπίπτουν στο καθεστώς του Φ.Π.Α.

- Το πιο πάνω τέλος επιμερίζεται αναλόγως όταν μεταβιβάζεται ποσοστό.

- Το τέλος καταβάλλεται πριν τη μεταβίβαση.

2.2. Από χαριστική αιτία.

Για τη μεταβίβαση από χαριστική αιτία (δωρεά - γονική παροχή) δημόσιας χρήσης αυτοκινήτου επιβάλλεται εισφορά υπέρ ΤΣΑ 3% στη συνολική αξία.

Η εισφορά αυτή δεν επιβάλλεται στη μεταβίβαση από χαριστική αιτία άλλων αυτοκινήτων οχημάτων, μοτοσικλετών ή μοτοποδηλάτων.

2.3. Αρμόδια Υπηρεσία για την ολοκλήρωση της μεταβίβασης.

Η μεταβίβαση των αυτοκινήτων οχημάτων ολοκληρώνεται στις αρμόδιες Διευθύνσεις Μεταφορών του Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών, αφού καταβληθούν οι πάσης φύσεως οικονομικές επιβαρύνσεις στις Δ.Ο.Υ.

2.4. Δικαιολογητικά που απαιτούνται για μεταβιβάσεις αυτοκινήτων.

α) Η άδεια κυκλοφορίας καθώς και το βιβλιάριο μεταβολών και κυριότητας του

αυτοκινήτου, εφόσον υπάρχει.

β) Απόδειξη καταβολής των προβλεπομένων οικονομικών επιβαρύνσεων για τη μεταβίβαση και για την έκδοση της άδειας κυκλοφορίας.

γ) Φορολογική ενημερότητα του πωλητή.

δ) Καταβολή των τελών κυκλοφορίας για το έτος μεταβίβασης και τυχόν οφειλόμενα προηγουμένων ετών, καθώς και το τυχόν πρόστιμο.

3. Τέλη κυκλοφορίας με την προμήθεια του ειδικού σήματος ( άρθρο 20 ν.2948/2001, ΦΕΚ 242/Α/19-10-01).

Τα ετήσια τέλη κυκλοφορίας που επιβάλλονται στα αυτοκίνητα οχήματα, με την επιφύλαξη των διατάξεων του παρόντος άρθρου με τις οποίες ορίζεται διαφορετικά, και, λαμβανομένων υπόψη και των διατάξεων της Οδηγίας 1999/62/ΕΚ ως προς τα βαρέα φορτηγά οχήματα, ορίζονται ως εξής:

Α. Αυτοκίνητα οχήματα Ιδιωτικής Χρήσης.

α) Επιβατικά, δίκυκλες - τρίκυκλες μοτοσικλέτες.

Κατηγορία	Κινητήρας σε κυβ. εκατ.	Τέλη Κυκλοφορίας
Α	51 - 300	11,74ευρώ
Β	301 - 785	29,35 »
Γ	786 - 1.357	73,37 »
Δ	1.358 - 1.928	132,06 »
Ε	1.929 - 2.357	293,47 »
ΣΤ	2.358 και άνω	381,51 »

Για τα ΕΙΧ ρυμουλκούμενα, ημιρρυμουλκούμενα (τροχόσπιτα): 73,37 ευρώ. Στα ανωτέρω αυτοκίνητα περιλαμβάνονται και τα επιβατικά ιδιωτικής χρήσης αυτοκίνητα που εισάγονται από το αλλοδαπό προσωπικό των εμποροβιομηχανικών επιχειρήσεων των εγκαταστημένων στην Ελλάδα με βάση τον Α.Ν. 89/1967 (ΦΕΚ Α 132΄). Επίσης περιλαμβάνονται και τα τύπου Jeep αυτοκίνητα, ανεξάρτητα από το χαρακτηρισμό τους ως επιβατικών ή φορτηγών.

Τα ανωτέρω τέλη κυκλοφορίας είναι αδιαίρετα και οφείλονται για ολόκληρο το έτος ανεξάρτητα από το χρονικό διάστημα που κυκλοφόρησαν εντός του έτους. Τα οχήματα αυτά θεωρείται ότι κυκλοφόρησαν για ολόκληρο το έτος εφόσον δεν τεθούν σε ακινησία κατά τις διατάξεις τωνπαραγράφων 1, 2, 3, 4, 5 και6 του άρθρου 22 του Ν. 2367/1953 (ΦΕΚ 82 Α΄) για ολόκληρο το έτος.

β) Φορτηγά αυτοκίνητα και μοτοσικλέτες.

Κατηγορία	Μικτό Βάρος σε χιλιόγραμμα	Τέλη Κυκλοφορίας
Α	έως 3.500	73 ευρώ
Β	3.501 - 10.000	205 »
Γ	10.001 - 20.000	410 »
Δ	20.001 - 30.000	645 »
Ε	30.001 - 40.000	909 »
ΣΤ	40.001 & άνω	1027 »

Για τα ρυμουλκά (τράκτορ): 205 ευρώ.

γ) Λεωφορεία:

Κατηγορία	Θέσεις καθήμενων	Τέλη κυκλοφορίας
Α	έως 33	146 ευρώ
Β	34 - 50	278 »
Γ	51 και άνω	352 »

δ) Αυτοκίνητα που δεν ανήκουν στις πιο πάνω κατηγορίες: 366 ευρώ.

Β. Αυτοκίνητα οχήματα Δημόσιας Χρήσης.

α) Επιβατικά (με ή χωρίς μετρητή): 196,60 ευρώ.

β) Φορτηγά αυτοκίνητα και μοτοσικλέτες:

Κατηγορία	Μικτό βάρος σε χιλιόγραμμα	Τέλη κυκλοφορίας
Α	έως 3.500	88 ευρώ
Β	3.501 - 10.000	132 »
Γ	10.001 - 20.000	234 »
Δ	20.001 - 30.000	410 »
Ε	30.001 - 40.000	586 »
ΣΤ	40.001 και άνω	733 »

Για τα ρυμουλκά (τράκτορ): 205 ευρώ

Επισημαίνουμε ότι τα τέλη κυκλοφορίας των αυτοκινήτων οχημάτων της παραγρ. β του τμήματος Β πρόκειται να τροποποιηθούν, με το σχέδιο νόμου που έχει ήδη κατατεθεί στη Βουλή των Ελλήνων και αναμένεται η ψήφιση του.

γ) Λεωφορεία:

Κατηγορία	Θέσεις καθήμενων & ορθίων	Τέλη κυκλοφορίας
Ι. Αστικά.........Α	έως 50	146 ευρώ
.....................Β	51 και άνω	264 ευρώ
II. Υπεραστικά ..Α	έως 50	146 ευρώ
.....................Β	51 και άνω	205 ευρώ

Θέσεις καθήμενων

ΙΙΙ. Τουριστικά	έως 40	293 ευρώ
	41 και άνω	410 ευρώ

δ) Αυτοκίνητα που δεν ανήκουν στις πιο πάνω κατηγορίες: 205 ευρώ

Γ. Για τα αλλοδαπά φορτηγά αυτοκίνητα για κάθε ταξίδι, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά από τις ειδικές συμβάσεις της χώρας μας με άλλα κράτη: 18,30 ευρώ.

Δ. Για τη χορήγηση προσωρινής άδειας κυκλοφορίας αυτοκινήτων οχημάτων: 1.90 ευρώ την ημέρα.

Τα ετήσια τέλη κυκλοφορίας των αυτοκινήτων οχημάτων (Φ.Ι.Χ., Ελκυστήρες. Λ.Ι.Χ., Ε.Δ.Χ. με ή χωρίς μετρητή, Φ.Δ.Χ., Ελκυστήρες, Λ.Δ.Χ., αυτοκίνητα που δεν ανήκουν στις πιο πάνω κατηγορίες) περιορίζονται κατά 50% εφόσον αυτά δεν κυκλοφόρησαν για ολόκληρο ημερολογιακό εξάμηνο λόγω διαγραφής τους κατά το πρώτο ημερολογιακό εξάμηνο, θέσης σε κυκλοφορία τους κατά το δεύτερο ημερολογιακό εξάμηνο ή θέσης σε ακινησία για ολόκληρο ημερολογιακό εξάμηνο.

Ε. Για τη δοκιμαστική κυκλοφορία των αυτοκινήτων οχημάτων:

α) για μοτοσικλέτες 19 ευρώ

β) για λοιπά οχήματα 95,30 ευρώ

ΣΤ. Τα τέλη κυκλοφορίας των δίτροχων, τρίτροχων μοτοποδηλάτων ορίζονται σε 7,30 ευρώ.

3.1. Σε περίπτωση συνιδιοκτησίας, για τα τέλη κυκλοφορίας και το τυχόν πρόστιμο ευθύνονται εις ολόκληρο όλοι οι συνιδιοκτήτες.

3.2. Αναπηρικά αυτοκίνητα.

Για αυτοκίνητο που ανήκε σε θανόντα ανάπηρο, στον οποίο είχε χορηγηθεί απαλλαγή από τα τέλη κυκλοφορίας λόγω της αναπηρίας του. οι κληρονόμοι στους οποίους περιέρχεται αυτό. οφείλουν τέλη κυκλοφορίας από το επόμενο του θανάτου του κληρονομουμένου ημερολογιακό έτος.

4. ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΤΟΥ ΕΙΔ. ΣΗΜΑΤΟΣ ΤΕΛΩΝ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ ΕΤΟΥΣ 2002.

- ΓΙΑ ΤΑ ΕΙΧ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΑ ΟΧΗΜΑΤΑ Η ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ ΕΜΠΡΟΘΕΣΜΗΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ ΣΗΜΑΤΟΣ ΕΧΕΙ ΛΗΞΕΙ ΚΑΘΟΣΟΝ ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΑΠΟ 1 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ ΜΕΧΡ114 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2001 ΚΑΙ ΥΣΤΕΡΑ ΑΠΟ ΠΑΡΑΤΑΣΗ ΜΕΧΡΙ 21 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2001

- ΓΙΑ ΤΑ ΛΟΙΠΑ ΟΧΗΜΑΤΑ (ΦΙΧ, ΦΔΧ, κ.λ.π. ......)Η ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΤΟΥ ΣΗΜΑΤΟΣ

ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΑΠΟ 1 ΑΠΡΙΛΙΟΥ ΜΕΧΡΙ 31 ΜΑΪΟΥ 2002

5. ΠΡΟΣΩΠΑ ΠΟΥ ΔΙΑΘΕΤΟΥΝ ΤΑ ΕΙΔΙΚΑ ΣΗΜΑΤΑ ΤΕΛΩΝ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ.	ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗ ΠΑΡΑΛΑΒΗ ΤΩΝ ΕΙΔΙΚΩΝ ΣΗΜΑΤΩΝ ΤΕΛΩΝ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ
Τράπεζες: ΑΓΡΟΤΙΚΗ ..............ΕΘΝΙΚΗ ..............ΑLΡΗΑ ΒΑΝΚ ..............ΚΥΠΡΟΥ ..............ΠΕΙΡΑΙΩΣ Μόνο για τα Ιδιωτικής Χρήσης αυτ/τα οχήματα.	Το προεκτυπωμένο ειδοποιητήριο -απόδειξη πληρωμής.
Δ.Ο.Υ.
α) Για τα ιδιωτικής χρήσης αυτοκίνητα οχήματα σε περίπτωση εκπρόθεσμης προμήθειας, ή εάν οι ιδιοκτήτες έχουν λάβει λανθασμένο ειδοποιητήριο ή δεν έχουν λάβει ή το έχουν απωλέσει.	Η άδεια κυκλοφορίας του οχήματος.
β) Για τα Δημόσιας Χρήσης αυτοκίνητα οχήματα.

6. Έκδοση Προσωρινής `Αδειας.

Χορηγείται σε εξαιρετικές περιπτώσεις και μόνο για δύο (2) ημέρες το μήνα.

α) Για τα ανάριθμα αυτοκίνητα μόνο για τη μεταφορά τους από τον τόπο αγοράς ή τελωνισμού στον τόπο ταξινόμησης, ή για έλεγχο από το Κ.Τ.Ε.Ο. ή σε ειδικά συνεργεία για μετατροπή, προσθήκη αμαξωμάτων ή άλλων τεχνικών στοιχείων.

β) Για τα ενάριθμα αυτοκίνητα που βρίσκονται σε ακινησία μόνο για δοκιμή, επισκευή ή πώληση αυτών.

7. Δικαιολογητικά που απαιτούνται για τη θέση σε ακινησία αυτοκινήτων οχημάτων.

7.1. Αναφορικά με τα Ε.Ι.Χ. αυτοκίνητα μοτοσικλέτες και τροχόσπιτα ιδιωτικής χρήσης, κατατίθενται στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. φορολογίας:

- Δήλωση ακινησίας.

- Τα στοιχεία κυκλοφορίας (άδεια και πινακίδες κυκλοφορίας).

7.2. Αναφορικά με τα Επαγγελματικά αυτοκίνητα Ιδιωτικής και Δημόσιας Χρήσης οι ακινησίες αυτών γίνονται στις αρμόδιες Δ/νσεις Μεταφορών του Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών. Σε περίπτωση που θα υποβληθούν τα στοιχεία στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.. θα πρέπει να διαβιβασθούν στις ανωτέρω Υπηρεσίες.

7.3. Αναγκαστικές ακινησίες.

Απαιτούμενα Δικαιολογητικά κατά περίπτωση:

α) Ανωτέρα βία: (Καταστροφή, πυρκαγιά κ.λ.π.).

Αποδεικτικό καταστροφής.

β) Κλοπή:

Βεβαίωση Αστυνομίας ότι έχει καταγγελθεί η κλοπή και ότι σχηματίστηκε η αριθ.:

.............. δικογραφία και απεστάλη στον Εισαγγελέα.

γ) Υπεξαίρεση, Κατάσχεση κ.λ.π.

Καταδικαστική απόφαση δικαστηρίου.

δ) Κυκλοφορία στο εξωτερικό.

Βεβαίωση των αρχών του κράτους κυκλοφορίας του αυτοκινήτου, με επίσημη μετάφραση από τις Ελληνικές Προξενικές Αρχές.

8. `Αρση ακινησίας (ΕΙΧ, μοτοσικλετών).

- Ο κάτοχος του οχήματος υποβάλλει αίτηση στην αρμόδια Δ.Ο.Υ.

- Καταβάλλει τα τέλη κυκλοφορίας, με την προμήθεια του ειδικού σήματος καθόσον δεν αίρεται η ακινησία εάν ο κάτοχος του οχήματος δεν προμηθευτεί προηγουμένως το ειδικό σήμα τελών κυκλοφορίας του έτους κατά το οποίο γίνεται η άρση.

Χωρίς πρόστιμο, στην περίπτωση που η ακινησία έχει λάβει χώρα πριν από την έναρξη του έτους, κατά το οποίο πραγματοποιείται η άρση, και το όχημα παρέμεινε σε ακινησία για όλο το έτος.

9. Οριστική διαγραφή.

Για την οριστική διαγραφή αχρηστευομένων, διαλυομένων ή εξαγομένων στο εξωτερικό αυτοκινήτων οχημάτων και ρυμουλκούμενων, απαιτείται η κατάθεση στις Διευθύνσεις Μεταφορών του Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών:

α) Υπεύθυνης δήλωσης Ν. 1599/1986.

β) Των στοιχείων κυκλοφορίας (άδεια και πινακίδες κυκλοφορίας) καθώς και το βιβλιάριο μεταβολών κατοχής και κυριότητας εφόσον έχει εκδοθεί τέτοιο.

Β. ΘΕΜΑΤΑ ΤΕΛΩΝ ΧΑΡΤΟΣΗΜΟΥ

1. Βεβαιώσεις, πιστοποιητικά, αντίγραφα κ.τ.λ.

Οι βεβαιώσεις, τα πιστοποιητικά καθώς και τα αντίγραφα και αποσπάσματα εγγράφων, τόσο αυτά που εκδίδονται από την υπηρεσία όσο και αυτά που προσκομίζονται σ΄ αυτή δεν υπόκεινται σε τέλος χαρτοσήμου. Επίσης δεν υπόκειται σε τέλος χαρτοσήμου η κύρωση του γνησίου της υπογραφής.

2. Μισθώματα ακινήτων.

Τα μισθώματα των ακινήτων υπόκεινται σε τέλος χαρτοσήμου, που μαζί με την εισφορά υπέρ ΟΓΑ ανέρχεται σε ποσοστό 3,6%. Το τέλος αυτό οφείλεται σε κάθε περίπτωση ακόμα κι αν ο ιδιοκτήτης είναι κάτοικος εξωτερικού. Το θέμα του βάρους του ανωτέρου τέλους είναι θέμα συμφωνίας μεταξύ των συμβαλλομένων (ιδιοκτήτη και ενοικιαστή). Εάν δεν υπάρχει συμφωνία το τέλος βαρύνει τον ιδιοκτήτη και ενοικιαστή εξ ημισείας. Όταν ο ένας απαλλάσσεται από τα τέλη χαρτοσήμου, αυτά βαρύνουν εξ ολοκλήρου τον αντισυμβαλλόμενο.

Τα τέλη χαρτοσήμου συμβεβαιώνονται και συνεισπράττονται μαζί με το φόρο εισοδήματος, που αναλογεί στο εισόδημα από οικοδομές, σύμφωνα με την ακολουθούμενη για το φόρο αυτό διαδικασία.

3. Κατάργηση τελών χαρτοσήμου.

Α. Καταργούνται από 1-1-2002 τα τέλη χαρτοσήμου που επιβάλλονται στις κατωτέρω περιπτώσεις:

α) στις εξοφλήσεις κάθε είδους αποδοχών από μίσθωση εργασίας για απασχόληση με οποιαδήποτε μορφή και οπωσδήποτε αμειβόμενη, περιλαμβανομένων και των εκτός έδρας αποζημιώσεων ή εξόδων κίνησης.

β) στις εξοφλήσεις κάθε είδους αμοιβών για απασχόληση με οποιαδήποτε νομική σχέση που δημιουργεί δεσμούς εξάρτησης ως προς τους όρους απασχόλησης ή την αμοιβή και συνεπάγεται την ευθύνη του εργοδότη, περιλαμβανομένων και των εκτός έδρας αποζημιώσεων ή εξόδων κίνησης,

γ) στις εξοφλήσεις κάθε είδους συντάξεων και ασφαλιστικών παροχών ή βοηθημάτων που καταβάλλονται στους δικαιούχους από τον οικείο φορέα ή ασφαλιστικό οργανισμό.

δ) στις εξοφλήσεις αποζημιώσεων από εργατικό ατύχημα ή λόγω λύσης της σχέσης εργασίας,

ε) στις συναλλαγματικές και στα γραμμάτια σε διαταγή και στους τόκους που απορρέουν από αυτές,

στ) στις βεβαιώσεις που χορηγούνται από τις Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες (Δ.Ο.Υ.) για την υποβολή δήλωσης έναρξης εργασιών ή μεταβολής εργασιών.

Β. Καταργείται η αξία της υπεύθυνης δήλωσης που προβλέπεται από τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 8 του Ν. 1599/1986 (ΦΕΚ 75 Α΄). Η δήλωση αυτή συντάσσεται σε απλό χαρτί στο οποίο αναγράφονται τα στοιχεία που προβλέπονται από την απόφαση του Υπουργού Οικονομικών 1068985/900/Τ.&Ε.Φ./ 12-7-2001 (ΦΕΚ 950 Β΄). Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης μπορεί να ορίζεται, διαφορετικός τύπος και περιεχόμενο της υπεύθυνης δήλωσης.

ΘΕΜΑΤΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ

1. Ποια είναι η προθεσμία άσκησης προσφυγής;

Η προσφυγή μπορεί να ασκηθεί εντός προθεσμίας εξήντα (60) ημερών από της επίδοσης των καταλογιστικών πράξεων, εκτός και αν ο νομιμοποιούμενος για την άσκηση της διαμένει στην αλλοδαπή, οπότε η προθεσμία άσκησης της προσφυγής είναι ενενήντα (90) ημέρες.

Ειδικά στις περιπτώσεις που υποβάλλεται ιδιαίτερη αίτηση διοικητικής επίλυσης της διαφοράς και ματαιώνεται η επίλυση ή επιτυγχάνεται μερική μόνο επίλυση αυτής, η προθεσμία για την άσκηση της προσφυγής αναστέλλεται με την υποβολή της αίτησης για διοικητική επίλυση της διαφοράς, μη υπολογιζόμενης της ημέρας υποβολής αυτής και συνεχίζει από την επόμενη εργάσιμη για τις δημόσιες Υπηρεσίες ημέρα της ημέρας υπογραφής της πράξης ματαίωσης ή μερικής επίλυσης της διαφοράς ( άρθρο 70, Ν. 2238/94).

2. Είναι δυνατή η άσκηση περισσοτέρων προσφυγών κατά της ίδιας πράξης για διαφορετικούς λόγους;

Όχι, για κάθε καταλογιστική πράξη μπορεί να ασκηθεί μία μόνο προσφυγή από τον ίδιο προσφεύγοντα, στην οποία αναφέρονται όλοι οι λόγοι. Η προσφυγή όμως μπορεί να αφορά ορισμένα σημεία της καταλογιστικής πράξης και όχι το σύνολο της. Αυτό για παράδειγμα μπορεί να συμβεί στην περίπτωση μερικού συμβιβασμού, οπότε αντικείμενο της προσφυγής είναι το μέρος για το οποίο δεν επήλθε συμβιβασμός.

3. Είναι απαιτητό άμεσα το βεβαιωθέν ποσό λόγω προσφυγής ;

Επί μη επίτευξης διοικητικού συμβιβασμού και άσκησης εμπρόθεσμης προσφυγής,

βεβαιώνεται άμεσα ποσοστό 25% ή 30% του ποσού της καταλογιστικής πράξης, ανάλογα με τη φορολογία, το οποίο και είναι εφάπαξ καταβλητέο μέχρι το τέλος του επόμενου από τη βεβαίωση μήνα (π.χ. φορολογία εισοδήματος, πρόστιμα Κ.Β.Σ. κλπ. 25%. ΦΠΑ 30%).

Αν πρόκειται για φορολογία κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών, το προβεβαιωθέν ποσό (25%) καταβάλλεται σε έξι (6) μηνιαίες δόσεις.

Ειδικά επί προσωρινού ελέγχου παρακρατουμένων φόρων και ΦΠΑ, είναι εφάπαξ καταβλητέο ολόκληρο το ποσό της καταλογιστικής πράξης μέχρι το τέλος του επόμενου από τη βεβαίωση μήνα, ανεξάρτητα από την άσκηση ή μη προσφυγής.

Σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης καταβολής, σύμφωνα με τα ανωτέρω, επιβάλλονται οι

προβλεπόμενες από τον ΚΕΔΕ ταμειακές προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής ανά μήνα καθυστέρησης.

4. Είναι δυνατόν με το ίδιο δικόγραφο της προσφυγής ο προσφεύγων να στραφεί και κατά άλλων πράξεων και κατά ποίων ;

Για κάθε καταλογιστική πράξη μη συναφή (μη άμεσα συναρτώμενη) με άλλη, πρέπει να ασκείται ιδιαίτερη προσφυγή.

5. Ποια είναι η αρμόδια Δ.Ο.Υ. για την κατάθεση διαφόρων εγγράφων, όπως ιδιωτικών συμφωνητικών μίσθωσης ακινήτων ή για την υποβολή δικαιολογητικών ηλεκτροδότησης από τον ιδιοκτήτη;

Για τις συγκεκριμένες ως άνω περιπτώσεις, αρμόδια Δ.Ο.Υ. είναι η Δ.Ο.Υ. φορολογίας εισοδήματος του εκμισθωτή ή του υπόχρεου ιδιοκτήτη, κατά περίπτωση.

(Για το θέμα αυτό, βλέπε και σχετική απάντηση στο ίδιο ερώτημα με α/α 20, της ενότητας «ΘΕΜΑΤΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ» του Εγχειριδίου).

6. Είναι νόμιμη η διαδικασία καταλογισμού ΦΠΑ σε ιδιώτη που κτίζει οικοδομή και δεν καλύπτει με τιμολόγια το κόστος κατασκευής, προκειμένου να ηλεκτροδοτηθεί το κτίσμα;

α. Για οικοδομές για τις οποίες οι οικείες άδειες πολεοδομίας εκδόθηκαν μέχρι 31/12/94, καθώς και για οικοδομές για τις οποίες δεν έχουν εκδοθεί, για οποιοδήποτε λόγο, άδειες πολεοδομίας, ανεξάρτητα από το χρόνο ανέγερσης τους.

Οι φορολογικές διατάξεις περί ηλεκτροδότησης θεσπίστηκαν για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής στον κατασκευαστικό τομέα.

Σε ότι αφορά τις παραπάνω κατηγορίες οικοδομών, ερευνάται κατά την ηλεκτροδότηση αν το κόστος ανέγερσης της οικοδομής (για οικοδομικές εργασίες που έγιναν μετά την 23/3/90) καλύπτεται με αντίστοιχα δικαιολογητικά δαπανών και σε αρνητική περίπτωση ο φορολογούμενος υποχρεούται, να αποδώσει με έκτακτη δήλωση του το ποσό ΦΠΑ που αντιστοιχεί στην ακάλυπτη διαφορά, χωρίς την επιβολή κυρώσεων. Εάν δεν το πράξει το αργότερο εντός δύο μηνών από την έγκριση παροχής ηλεκτροδότησης, τότε εκδίδεται πράξη προσδιορισμού ΦΠΑ σε βάρος του και επιβάλλονται οι νόμιμες προσαυξήσεις, υπολογιζόμενες από τη λήξη των δύο μηνών, καθώς και οι λοιπές κυρώσεις.

Ο τρόπος προσδιορισμού του κόστους ανέγερσης της οικοδομής που πρέπει να καλύπτεται από αντίστοιχα δικαιολογητικά δαπανών καθώς και όλες οι σχετικές λεπτομέρειες, προβλέπονται επακριβώς από τις οικείες διατάξεις ( άρθρα 8 παρ. 2 Ν. 1882/90 και 53 Ν. 2065/92) και τις σχετικές εγκυκλίους.

Για εργασίες που αποδεδειγμένα έγιναν πριν από 23/3/90, δεν αναζητούνται δικαιολογητικά δαπανών.

β. Για οικοδομές για τις οποίες οι οικείες άδειες πολεοδομίας εκδόθηκαν από 1/1/95

και μετά.

Κατά την αποπεράτωση της οικοδομής και πριν από τη σύνδεση της με το δίκτυο της Δ.Ε.Η., υποβάλλονται στην αρμόδια για τη φορολογία εισοδήματος του ιδιοκτήτη, ή της επιχείρησης κατασκευής και πώλησης οικοδομών κατά περίπτωση Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία, ο τελικός πίνακας ανάλυσης του κόστους κατασκευής στις επί μέρους εργασίες της οικοδομής, με τα αντίστοιχα παραστατικά δαπανών, με συνημμένη τη δήλωση εργασιών που έγιναν στην οικοδομή (περιγραφή εργασίας, στοιχεία εργολάβου και επιπλέον θεωρημένα αντίγραφα του εντύπου υπολογισμού του ελάχιστου κόστους κατασκευής της οικοδομής και του αρχικού πίνακα ανάλυσης εργασιών που έχουν κατατεθεί στην Πολεοδομία).

Η αρμόδια Δ.Ο.Υ. αφού ελέγξει και διαπιστώσει έλλειψη στοιχείων καταλογίζει, στο μεν ιδιώτη ιδιοκτήτη πρόστιμο ισόποσο με το Φ.Π.Α., που αναλογεί στη διαφορά του μη ισοσκελισμένου πίνακα και επ΄ αυτού 50% πρόστιμο, στη δε επιχείρηση ανέγερσης και πώλησης οικοδομών Φ.Π.Α. επί της διαφοράς και επ΄ αυτού 50% πρόστιμο και στη συνέχεια χορηγεί βεβαίωση για την ηλεκτροδότηση της οικοδομής.

Ο τρόπος προσδιορισμού του ελάχιστου κόστους κατασκευής της οικοδομής και οι σχετικές διαδικασίες προβλέπονται από τις διατάξεις της 1137140/2439/ΠΟΛ 1277/5-12-1994 κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομικών και ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε.

(Για το θέμα αυτό, περιπτώσεις α΄ και β΄ της παρούσας ερώτησης, βλέπε και σχετική απάντηση στο ίδιο ερώτημα με α/α 30, της ενότητας «ΘΕΜΑΤΑ ΦΟΡΟΥ ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗΣ ΑΞΙΑΣ» του Εγχειριδίου).

7. Ποια η προθεσμία συμβιβασμού για τα πρόστιμα του Κ.Β.Σ. και σε πόσες δόσεις καταβάλλονται;

Α. Η συζήτηση για τη διοικητική επίλυση της διαφοράς (διοικητικός συμβιβασμός) γίνεται σε ημερομηνία που ορίζεται από τον προϊστάμενο της υπηρεσίας που εξέδωσε την πράξη. Το σχετικό όμως αίτημα για την επίλυση της διαφοράς, υποβάλλεται από το φορολογούμενο εντός συγκεκριμένης προθεσμίας και ειδικότερα εντός της προθεσμίας που ορίζεται για την άσκηση προσφυγής.

Δικαστικός συμβιβασμός επίσης μπορεί να ενεργείται ενώπιον οποιουδήποτε δικαστηρίου και σε κάθε στάση της δίκης, μέχρι πέντε (5) ημέρες πριν από τη συζήτηση της υπόθεσης.

Β. Για να συντελεστεί διοικητικός ή δικαστικός συμβιβασμός πρέπει σε κάθε περίπτωση να καταβληθεί άμεσα το 1/5 του βάσει συμβιβασμού ποσού ή το αργότερο εντός των δύο (2) επόμενων εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία συμβιβασμού. Το υπόλοιπο ποσό καταβάλλεται σε έξι (6) ίσες μηνιαίες δόσεις με τον περιορισμό ότι καμιά από τις δόσεις αυτές δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 100.000 δρχ., εκτός της τελευταίας. Σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής παρέχεται έκπτωση 5%.

Γ. Για την αντιμετώπιση των προστίμων Κ.Β.Σ. στο πλαίσιο εφαρμογής ειδικά της απόφασης ΠΟΛ. 1144/98 περί διενέργειας τακτικών ελέγχων, ισχύει ειδικό καθεστώς τόσο ως προς τη διαδικασία συμβιβασμού όσο και ως προς τον αριθμό των δόσεων.

(Για το θέμα αυτό. βλέπε και σχετικές απαντήσεις στο ίδιο ερώτημα, που αφορά Πρόστιμα Κ.Β.Σ.. Συμβιβασμός- Δόσεις, της ενότητας «ΘΕΜΑΤΑ ΚΩΔΙΚΑ ΒΙΒΛΙΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ» του Εγχειριδίου).

ΘΕΜΑΤΑ ΜΗΤΡΩΟΥ

1. Ποια δικαιολογητικά απαιτούνται για τη χορήγηση ΑΦΜ σε διάφορες κατηγορίες επαγγελματιών;

- Η χορήγηση ΑΦΜ είναι ενιαία για όλα τα φυσικά πρόσωπα, δεν γίνεται διάκριση αυτών ανάλογα με το επάγγελμα τους. Απαραίτητο στοιχείο αποτελεί το δελτίο ταυτότητας (αστυνομική, πολεμικού ναυτικού, πολεμικής αεροπορίας κ.λ.π.).

- Η χορήγηση ΑΦΜ στα μη φυσικά πρόσωπα, διενεργείται με τις διαδικασίες της έναρξης εργασιών. Τα δικαιολογητικά που απαιτούνται αναφέρονται παρακάτω.

2. Ποια δικαιολογητικά απαιτούνται για τη χορήγηση ΑΦΜ σε αλλοδαπούς;

Το διαβατήριο τους και στην περίπτωση που τα στοιχεία τους δεν έχουν γραφεί με λατινικούς χαρακτήρες κατατίθεται φωτοτυπία του διαβατηρίου μεταφρασμένη επίσημα στην ελληνική γλώσσα.

3. Ποια δικαιολογητικά απαιτούνται για τη λήψη ΑΦΜ από φυσικά πρόσωπα μη επιτηδευματίες;

Το δελτίο ταυτότητας τους. Αν η δήλωση για την απόδοση ΑΦΜ κατατίθεται από νόμιμα εξουσιοδοτημένο πρόσωπο, υποβάλλεται η σχετική εξουσιοδότηση.

4. Εάν όλοι πρέπει να έχουν Α.Φ.Μ.

Υποχρεούνται να έχουν ΑΦΜ, όλοι όσοι συναλλάσσονται με τις Δ.Ο.Υ.

5. Ποιες οι συνέπειες της ύπαρξης διπλού ΑΦΜ;

Επιβάλλονται τα πρόστιμα των διατάξεων του άρθρου 4 του ν. 2523/97, όπως έχει τροποποιηθεί με τις διατάξεις της παρ. 3β του άρθρου 21 του Ν. 2948/2001 σύμφωνα με την οποία, όποιος κατέχει και χρησιμοποιεί περισσότερους από έναν Α.Φ.Μ υπόκειται σε πρόστιμο που ορίζεται σε τέσσερις χιλιάδες τετρακόσια (4.400) Ευρώ.

6. Εάν ο ΑΦΜ μετά τη διακοπή εργασιών μιας επιχείρησης συνεχίζει να υφίσταται ή όχι.

Μετά τη διακοπή εργασιών ατομικής επιχείρησης ο Α.Φ.Μ του φυσικού

προσώπου εξακολουθεί να υφίσταται για τις προσωπικές του συναλλαγές ενώ

στην περίπτωση διακοπής εργασιών νομικού προσώπου ο Α.Φ.Μ παύει να υφίσταται.

7. Ποια δικαιολογητικά απαιτούνται για έναρξη επαγγέλματος;

Α) Ατομική Επιχείρηση

- Αστυνομική Ταυτότητα

- Τίτλος κυριότητας ή μισθωτήριο συμβόλαιο ή υπεύθυνη δήλωση Ν. 1599/86 περί δωρεάν παραχώρησης χώρου για κάθε επαγγελματική εγκατάσταση

- Βεβαίωση εγγραφής ή απαλλαγής από Ασφαλιστικό Φορέα (ΤΕΒΕ, ΤΑΕ, ΙΚΑ κ.λ.π).

- Βεβαίωση εγγραφής σε Επιμελητήριο, όπου ρητά από διάταξη νόμου απαιτείται

- Εξουσιοδότηση του υπόχρεου με θεωρημένο το γνήσιο της υπογραφής του σε

περίπτωση που οι δηλώσεις και τα δικαιολογητικά υποβάλλονται από τρίτο πρόσωπο.

Β) Προσωπικές Εταιρείες (Ο.Ε. Ε.Ε.)

Καταστατικό δημοσιευμένο στο οικείο Πρωτοδικείο.

- Τίτλος κυριότητας ή μισθωτήριο συμβόλαιο ή υπεύθυνη δήλωση Ν. 1599/86 περί δωρεάν παραχώρησης χώρου για κάθε επαγγελματική εγκατάσταση. Βεβαίωση εγγραφής ή απαλλαγής των μελών από Ασφαλιστικό Φορέα(ΤΕΒΕ, ΤΑΕ, ΙΚΑ κλπ).

Βεβαίωση εγγραφής σε Επιμελητήριο, όπου ρητά από διάταξη νόμου απαιτείται.

- Εξουσιοδότηση του υπόχρεου με θεωρημένο το γνήσιο της υπογραφής του σε περίπτωση που οι δηλώσεις και τα δικαιολογητικά υποβάλλονται από τρίτο πρόσωπο.

- Α.Φ.Μ των μελών της Ο.Ε και Ε.Ε (φυσικών και νομικών προσώπων).

- Οι αλλοδαποί που συμμετέχουν ως ομόρρυθμα μέλη εάν είναι υπήκοοι κράτους-μέλους της Ε.Ε υποβάλλουν πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας εάν είναι υπήκοοι χωρών-μελών εκτός Ε.Ε άδεια παραμονής και εργασίας στην Ελλάδα διάρκειας τουλάχιστον ενός (1) έτους.

Γ) Εταιρία Περιορισμένης Ευθύνης ( ΕΠΕ)

Καταστατικό.

- Το Φύλλο Εφημερίδας της Κυβερνήσεις ( ΦΕΚ) ή το ΤΑΠΕΤ εάν δεν έχει τυπωθεί το ΦΕΚ και υπεύθυνη δήλωση του Ν. 1599/86 υπογεγραμμένη από τον εκπρόσωπο της εταιρίας ότι θα προσκομιστεί το ΦΕΚ σε δύο (2) αντίτυπα μετά την κυκλοφορία του.

- Τίτλος κυριότητας ή μισθωτήριο συμβόλαιο ή υπεύθυνη δήλωση Ν. 1599/86 περί δωρεάν παραχώρησης χώρου για κάθε επαγγελματική εγκατάσταση. Βεβαίωση εγγραφής ή απαλλαγής των εταίρων από Ασφαλιστικό Φορέα (ΤΕΒΕ, ΤΑΕ, ΙΚΑ κ.λ.π).

- Βεβαίωση εγγραφής σε Επιμελητήριο, όπου ρητά από διάταξη νόμου απαιτείται.

- Οι αλλοδαποί που συμμετέχουν ως διαχειριστές ΕΠΕ εάν είναι υπήκοοι κράτους -μέλους της Ε.Ε υποβάλλουν πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας εάν είναι υπήκοοι χωρών - μελών εκτός Ε.Ε άδεια παραμονής και εργασίας στην Ελλάδα τουλάχιστον ενός (1) έτους.

Εξουσιοδότηση του διαχειριστή, με θεωρημένο το γνήσιο της υπογραφής του σε περίπτωση που οι δηλώσεις και τα δικαιολογητικά υποβάλλονται από τρίτο πρόσωπο.

Δ) Ανώνυμη Εταιρεία

- Έγκριση (Απόφαση ) Νομαρχίας

- Ανακοίνωση Νομαρχίας

- ΤΑΠΕΤ

- Καταστατικό

- Τίτλος κυριότητας ή μισθωτήριο συμβόλαιο ή υπεύθυνη δήλωση Ν. 1599/86 περί δωρεάν παραχώρησης χώρου για κάθε επαγγελματική εγκατάσταση.

- Βεβαίωση εγγραφής ή απαλλαγής των μελών από Ασφαλιστικό Φορέα (ΤΕΒΕ, ΤΑΕ, ΙΚΑ κ.λ.π). Βεβαίωση εγγραφής σε Επιμελητήριο, όπου ρητά από διάταξη νόμου απαιτείται.

- Υπεύθυνη δήλωση Ν. 1599/86 από τον εκπρόσωπο της Α.Ε με την οποία δηλώνεται ότι θα προσκομιστεί σε δύο (2) αντίτυπα το ΦΕΚ στο οποίο καταχωρείται η σύσταση της Α.Ε αμέσως μετά τη δημοσίευση.

- Απόφαση Γ.Σ για τη σύνθεση του Δ.Σ της Α.Ε εφόσον έχει συγκροτηθεί.

- Εξουσιοδότηση του εκπροσώπου, με θεωρημένο το γνήσιο της υπογραφής του σε περίπτωση που οι δηλώσεις και τα δικαιολογητικά υποβάλλονται από τρίτο πρόσωπο.

8. Πότε είναι εκπρόθεσμη η έναρξη ή η διακοπή δραστηριότητας και ποιες οι συνέπειες;

Τα φυσικά πρόσωπα υποχρεούνται να υποβάλλουν πριν από την πραγματοποίηση οποιασδήποτε συναλλαγής δήλωση έναρξης εργασιών ενώ τα νομικά πρόσωπα μέσα σε προθεσμία τριάντα (30) ημερών από τη νόμιμη σύσταση τους με την προϋπόθεση ότι δεν έχουν πραγματοποιήσει στο μεταξύ καμία συναλλαγή.

Τα φυσικά πρόσωπα υποχρεούνται να υποβάλλουν εντός 10 ημερών από την οριστική παύση των εργασιών τους δήλωση διακοπής εργασιών ενώ τα νομικά πρόσωπα και οι ενώσεις προσώπων εντός τριάντα (30 )ημερών από τη νόμιμη λύση τους.

Η πέραν των ανωτέρω προθεσμιών υποβολή δήλωσης διακοπής εργασιών, θεωρείται εκπρόθεσμη και επιβάλλονται πρόστιμα από εκατόν δέκα επτά (117) μέχρι χίλια εκατόν εβδομήντα (1.170) Ευρώ, όπως ορίζονται στην παρ. 3α του άρθρου 21 του Ν. 2948/2001.

9. Ποια δικαιολογητικά απαιτούνται για τη διακοπή εργασιών λόγω θανάτου φυσικού προσώπου;

- Ληξιαρχική πράξη θανάτου.

- Πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών.

- Βεβαίωση περί μη δημοσίευσης διαθήκης ή αποδεικτικό δημοσίευσης εφόσον υπάρχει διαθήκη και αντίγραφο αυτής.

Εφόσον η επιχείρηση συνεχίζεται από τους κληρονόμους υποβάλλονται τα παρακάτω δικαιολογητικά:

- Ληξιαρχική πράξη θανάτου.

- Πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών ή πράξη αποδοχής κληρονομιάς εφόσον έχει γίνει.

- Βεβαίωση περί μη δημοσίευσης διαθήκης.

- Αποδεικτικό δημοσίευσης διαθήκης (εφόσον υπάρχει διαθήκη) και αντίγραφο αυτής.

- Απόφαση δικαστηρίου για διορισμό επιτρόπου του ανηλίκου (εάν στην κοινωνία κληρονόμων συμμετέχει ανήλικος).

10. Πότε αποκτά νομική προσωπικότητα η Ε.Π.Ε. (μετά την υποβολή του καταστατικού στο Πρωτοδικείο ή μετά τη δημοσίευση στο ΦΕΚ);

Με τη δημοσίευση στο ΦΕΚ.