ΘΕΜΑ: Χρόνος έκπτωσης από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων των δικαιωμάτων που καταβάλλουν κατ? εφαρμογή των διατάξεων του ν.2121/1993.

Με αφορμή ερωτήματα που μας έχουν υποβληθεί αναφορικά με το πιο πάνω θέμα, σας πληροφορούμε τα ακόλουθα:

1. Με τις διατάξεις της περ.ι? της παρ.1 του άρθρου 31 του ν.2238/1994 , ορίζεται ότι εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων τα δικαιώματα ή αποζημιώσεις που καταβάλλονται σε επιχειρήσεις και οργανισμούς για τη χρησιμοποίηση τεχνικής βοήθειας, ευρεσιτεχνιών, σημάτων σχεδίων, μυστικών βιομηχανικών μεθόδων και τύπων, πνευματικής ιδιοκτησίας και άλλων συναφών δικαιωμάτων.

Για την έκπτωση των πιο πάνω ποσών από δικαιώματα ή αποζημιώσεις αρκεί η πίστωση αυτών στο όνομα του δικαιούχου, η οποία μπορεί να γίνει μέχρι τη λήξη της προθεσμίας κλεισίματος ισολογισμού της χρήσης στην οποία αναφέρονται.

2. Περαιτέρω, με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 1 του ν.2121/1993 «περί πνευματικής ιδιοκτησίας, συγγενικών δικαιωμάτων και πολιτιστικών θεμάτων» (Φ.Ε.Κ. Α? 25) ορίζεται ότι, οι πνευματικοί δημιουργοί, με τη δημιουργία του έργου αποκτούν πάνω σ?αυτό πνευματική ιδιοκτησία, που περιλαμβάνει, ως αποκλειστικά και απόλυτα δικαιώματα, το δικαίωμα τις εκμετάλλευσης του έργου (περιουσιακό δικαίωμα) και το δικαίωμα της προστασίας του προσωπικού τους δεσμού προς αυτό (ηθικό δικαίωμα).

Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει, ότι το δικαίωμα της εκμετάλλευσης του έργου από τον δημιουργό του βασίζεται στο γεγονός ότι αυτό αποτελεί περιουσιακό στοιχείο του.

3. Εξάλλου, με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 2 του πιο πάνω νόμου, ορίζεται ότι ως «έργο» νοείται κάθε πρωτότυπο πνευματικό δημιούργημα λόγου, τέχνης ή επιστήμης, που εκφράζεται με οποιαδήποτε μορφή και με τα άρθρα 3 και 4 του ίδιου νόμου καθορίζονται οι εξουσίες που παρέχονται στο δημιουργό για το περιουσιακό και ηθικό δικαίωμα που απορρέει από τη δημιουργία του πνευματικού έργου.

4. Επίσης, με τις διατάξεις του άρθρου 54 του ίδιου νόμου ορίζεται, ότι οι δημιουργοί μπορούν να αναθέτουν σε οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης και προστασίας, που έχουν αποκλειστικά αυτό το σκοπό, τη διαχείριση ή την προστασία ή τη διαχείριση και την προστασία του περιουσιακού τους δικαιώματος ή εξουσιών που απορρέουν από αυτό. Περαιτέρω στο άρθρο 55 του ως άνω νόμου καθορίζονται οι αρμοδιότητες των οργανισμών συλλογικής διαχείρισης και ειδικότερα στην περ.δ? της παρ.1 του άρθρου, ορίζεται ότι, αυτοί είναι αρμόδιοι να εισπράττουν την αμοιβή που προβλέπεται από το άρθρο 18 παρ.3 του ίδιου νόμου και να τη διανέμουν μεταξύ των δημιουργών.

5. Τέλος, με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 18 του υπόψη νόμου, που εντάσσονται στο κεφάλαιο των περιορισμών του περιουσιακού δικαιώματος, ορίζεται ότι, εάν για την ελεύθερη αναπαραγωγή του έργου χρησιμοποιούνται τεχνικά μέσα, όπως συσκευές εγγραφής ήχου ή εικόνας ή ήχου και εικόνας, μαγνητικές ταινίες ή άλλοι υλικοί φορείς πρόσφοροι για την αναπαραγωγή ήχου ή εικόνας ή ήχου και εικόνας, φωτοτυπικά μηχανήματα, χαρτί κατάλληλο για φωτοτυπίες ή ηλεκτρονικοί υπολογιστές, οφείλεται εύλογη αμοιβή στο δημιουργό του έργου και σε δικαιούχους συγγενικών δικαιωμάτων. Η αμοιβή ορίζεται σε 6% της αξίας των συσκευών εγγραφής ήχου ή εικόνας ή ήχου και εικόνας και των μαγνητικών ταινιών ή άλλων υλικών φορέων, 4% της αξίας των φωτοτυπικών συσκευών και του χαρτιού κατάλληλου για φωτοτυπίες και 2% της αξίας των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Σε κάθε περίπτωση, ο υπολογισμός γίνεται κατά την εισαγωγή ή τη διάθεση από το εργοστάσιο ή τη χονδρική ή λιανική πώληση.

Η αμοιβή καταβάλλεται από τους παραγωγούς ή τους εισαγωγείς ή τους εμπόρους των αντικειμένων αυτών και σημειώνεται στο τιμολόγιο, εισπράττεται δε από οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης, που καλύπτουν εν όλω ή εν μέρει την ενδιαφερόμενη κατηγορία δικαιούχων, οι οποίοι και επιλέγουν τον οφειλέτη.

6. Κατόπιν όλων όσων αναφέρθηκαν πιο πάνω προκύπτει, ότι η οριζόμενη από τις διατάξεις της παρ.3 του άρθρου 18 του ν.2121/1993 αμοιβή καταβάλλεται για τη χρήση ή παραχώρηση χρήσης των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας των δημιουργών και επομένως, για την έκπτωσή της από τα ακαθάριστα έσοδα των παραγωγών, εισαγωγέων κλπ. θα έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της περιπτ.ι? της παρ.1 του άρθρου 31 του ν.2238/1994, δηλαδή εκπίπτει κατά το χρόνο της καταβολής της πλην όμως για την έκπτωση αρκεί και η πίστωσή της μέχρι τη λήξη της προθεσμίας κλεισίματος ισολογισμού της χρήσης στην οποία αναφέρεται.